İmparator Tırtılı ve Şaşırtma Taktiği
/old%2Fcontent_media%2Faa3f05f6095da1ed219d124e00437293.jpeg)
- Özgün
- Evrimsel Biyoloji
Diğer birçok kelebek tırtılı gibi, bu tırtıl da, nemf dönemi geldiğinde, kendini kozanın içine kapayıp kelebekleşmeyi bekler. Bu ipek böceği, ayrıca gizleyici bir örtü olarak yaprakları da kullanır.
Tırtıl bu örtünme işlemi için yeşil, yaş bir yaprak seçer. Fakat yeşil yaprak onun örtünmesine izin vermeyecek kadar esnektir ve engelleyicidir. İmparator tırtılı bu zorluğa bir çare bulmuş... Yaprağın sapını ısırır ama daha öncesinde yaprak düşmesin diye de onu ipeğiyle dala bir güzel bağlar. Bu girişimin kaçınılmaz bir sonucu olarak da yaprak kurumaya başlar, büzülür ve rulo gibi kıvrılır. Sadece 2 saat içerisinde tırtılımız içine girebilecek bir boru elde etmiştir bile! Çok zekice bir davranış değil mi? Ama daha başındayız!
Tırtılın nemf aşamasında (yani kelebekleşmeyi beklediği koza aşamasında) savunmasız bir durumda olacağı malumdur. Kelebek olabilmesi için hiçbir canlıya yem olmamalıdır. Bu kurumuş, boru şekline gelmiş yaprak tırtıl için sığınak olmuş olsa da çevredeki diğer yeşil yapraklar arasında göze batar ve avcılar için açık hedef haline gelir. Ve avcılar er ya da geç böyle göze batan yaprağı inceleyecek ve içindeki leziz yemeği keşfedecektir. Yani her ne kadar zekice de olsa boru şeklinde yapıp yaprağın içine girmek, tırtılın başına büyük bir bela açacaktır. Siz tırtılın yerinde olsanız nasıl bir çözüm üretirdiniz? Cevabı çok da kolay olmasa gerek. Fakat bizim imparator tırtılımız çok güzel bir çözüm üretmiş!
İmparator tırtılı içine gireceği yaprak harici 5-6 tane daha yaprağın sapını ısırarak onları da kurutur ve boru şekline getirir. Böylece sarılmış, kuru 6-7 tane yaprak elde eder ve sadece 1 tanesinde yiyecek vardır. Yani bir avcının gelip tırtılı ilk yoklayışta bulma ihtimali 1/7’dir. Bu oran, yaprağın içinde sessiz, sakin ve savunmasızca uyuyan tırtılımıza (kelebek larvasına) hayatta kalmak için bir avantaj sağlar.
Ayrıca, tırtılların en büyük düşmanlarından birisi de kuşlardır ve kuşlar öğrenme yeteneğine sahiptirler. Eğer imparator tırtılı kurumuş ve diğer yapraklardan daha soluk olduğu için göze batan yaprağın yanına 5-6 tane daha kurumuş yaprak yapmasaydı, bir kuş soluk yaprakların altında besin olduğunu öğrenerek diğer imparator tırtıllarını ve yaprağı bu şekile getirip nemf dönemine giren tırtılları avlayabilecekti. Ve belki de imparator tırtıllarının ve bu şekilde saklanan tırtılların nesli çoktan tükenmiş olacaktı. Fakat birçok yaprak olduğunda ilk denemsinde dahi tırtılı bulsa (ki bunun 1/7 gibi bir oran olduğunu söylemiştik) diğer boş yapraklara hücum edecek ve besin bulamayınca hevesi kaçacak, kuru yaprakların besin aramak için ideal bir kaynak olmadığını düşünecektir. Yani bir daha kuru yapraklarda kolay kolay besin aramayacaktır. Ve imparator tırtılları bu kuş tarafından (ve buna kanan diğer kuşlar tarafından) kolay kolay rahatsız edilmeyecektir.
Böylece ölmüş olan tırtıl kendi türünden birçok tırtıla neslini devam ettirme imkânı sağlamış olur!
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- H. von Ditfurth. (2014). Başlangıçta Hidrojen Vardı. Yayınevi: Cumhuriyet Kitapları.
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 15/03/2025 07:54:14 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1179
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.