Google, Siteleri Popülerliğe Değil, Gerçek Bilgi Verme Miktarına Göre Sıralıyor!

İnternet, çöp ile doludur. Evrim karşıtlığı, aşı karşıtlığı, iklim değişimi karşıtlığı gibi safsata ve yalanlar, internetin en ön sayfalarını doldurmaktadır. Bu kişiler, popülerliklerini fikirlerinin geçerliliğinden değil, internetin açık kapılarını kullanarak sahte hesaplarla ön plana çıkarma ve insanlara duymak istediklerini pazarlama yollarıyla yaparlar. Bu durum, çoğunlukla "ifade özgürlüğü" kapsamında değerlendirilmekte ve göz yumulmaktadır. Ancak ifade özgürlüğü, yalan söyleme özgürlüğü değildir. Gerçekleri çarpıtma özgürlüğü değildir. Bilimsel verileri olduğundan farklı bir şekilde yansıtma özgürlüğü hiç değildir. Prof. Dr. Celal Şengör'ün sözleriyle, "İfade özgürlüğü, zırvalama özgürlüğü değildir; fikir özgürlüğü başkadır, zırvalamak başkadır".

Eğer söz konusu şahsi görüşlerle ilgili öznel değerlendirmeler ise, elbette her insan fikrini söyleyebilir; zira tek bir gerçek yoktur (örneğin "Askerlik zorunlu olmalı mıdır?" gibi bir konuda). Ancak söz konusu yüz binlerce bilim insanının özverili emekleriyle ortaya çıkarılan, araştırılan, geliştirmek ve çürütmek için ömür harcanan, titizlikle yürütülen bilimsel araştırmalarsa, herkes haddini ve yerini bilmek durumundadır. Uğur Mumcu'nun söylediği gibi, "bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olunmaz". Zira bilgi sahibi olmadan edinilen fikirler, sadece kişinin kendisine değil, topluma da döndürülmesi güç zararlar verir. Bu nedenle, zırvanın önüne geçilmelidir. Giderek rağbet gören bu entelektüel duruşa son katılan kurum, Dünya teknoloji devi Google.

Google, şu anda bir internet sitesinin kalitesini ölçmek için, ona gelen trafik (tıklama) miktarını değerlendirmektedir. Daha önemlisi, başka sitelerin bağlantı vererek yönlendirdikleri siteler daha sıklıkla üst sıralarda çıkmaktadır. Buna bağlı olarak arama moturunun üst sıralarında, en çok tıklanan siteler ve başka siteler tarafından yönlendirilen siteler çıkmaktadır. Bilim ve gerçeklik düşmanları, bu sistemi manipüle ederek bir konuyla ilgili yüzlerce site açarak birbirlerine yönlendirme yaparak üst sıralara çıkmaktadırlar. Ahlak üzerinden şahsi inançlarını pazarlayan bu kişilerin, etik ve ahlak konusunda bu kadar yozlaşmış olması, bilimle ilgili yalanlar söylemeleri ve halkı alenen kandırıyor olmaları, Google gibi ilerici atılımlarıyla bilinen dev bir firmayı harekete geçirdi.

Google araştırma ekibinin şu anda üzerinde çalıştığı sistem, siteye yapılan yönlendirmeleri değil, site içerisindeki geçerli ve doğru bilgileri hesaba katıyor. Benzer şekilde, yanıltıcı, hatalı, eksik, çarpık bilgiler verenleri arka sıralara itiyor. Bunun için, yapay zekanın bir alt dalı olan Bilgi Temelli Güven sistemi kullanılıyor. Google'ın bu sistemi, Bilgi Hazinesi adını verdiği bir veri tabanıyla kıyaslama yapacak. Bu veri tabanı, Google'ın tüm interneti arşivlerken depoladığı, akademik makaleler başta olmak üzere 119 milyondan fazla internet sitesinden topladığı 2.8 milyardan fazla bilimsel ve veri temelli bilgiyi bünyesinde barındıran bir veritabanıdır. Eğer ki bir site bilim düşmanlığı, yalancılık, çarpıtma yapıyorsa ve bilimsel olarak geçerli kabul edilen gerçeklerle çelişen iddiaları gerçekmiş gibi sunuyorsa, arama motorunun sonuçlarında geri sıralarda çıkıyor. Bilimsel gerçekleri en doğru yansıtan sitelerse, daha ön sıralara yerleşiyor. Böylece insanlığın yalan değil, gerçek verilere ulaşması hedefleniyor.

Google Aramaları Nasıl Çalışıyor?

Google, geride bıraktığımız 10 yıl içerisinde internet arama motorları arasında rakipsiz bir şekilde liderliğini sürdürüyor. Sadece ABD'deki internet aramalarının %68'i Google kullanılarak yapılıyor. Üstelik Google, henüz hızını almaya devam eden bir şirket grafiği çiziyor, çünkü son 13 senede Google üzerinden yapılan aramaların sayısı düzenli bir şekilde artış gösterdi.

Peki artık bir bilim dalı haline gelmiş olan bu "arama" algoritmalarının arkasında yatan bilim nedir? Google, insanlara aradıklarını nasıl bulup gösteriyor? Bu infografikte, bunu çok kısa ve öz bir şekilde gösteriyoruz.

Google'ın Strateji Değişikliği Bilim Karşıtlarını Korkutuyor!

Bilimsel gerçeklerin korunması ve halkın gerçek bilgilere daha kolay erişebilmesi yönünde atılacak bu önemli adım, şimdiden bilim karşıtlarını veya bilimsel gerçekler yerine hurafeleri tercih edenleri korkutmaya başladı bile. 

Google'ın şu andaki site sıralama stratejisi, insanlar arasında ne kadar popüler olduğuna dayanıyor. Bu nedenle ünlülerle ilgili dedikodu siteleri ve komplo teorileri üzerine kurulu siteler, bilimsel gerçekleri anlatan veya verilerle insanlığa katkı sağlamaya çalışan sitelerin üzerinde çıkıyor. Google, buna bir son vermek istiyor. New Scientist dergisinden Hal Hodson, Google'ın devreye sokmaya başladığı Bilgi-Temelli Güven Puanlama Sistemi'yle ilgili şunları söylüyor:

Bu yazılım, Bilgi Hazinesi adı verilen bir sisteme dayanıyor. Bu hazine, Google'ın internetten derlediği devasa miktarda bilimsel ve verisel gerçeği barındıran bir arşiv. Belli grup ve zümrelerin değil de, toplumun genel olarak üzerinde anlaştığı gerçekler, doğru bilgilere ulaşmak için iyi bir başlangıç olarak görülüyor. İçerisinde birbiriyle çelişen bilgiler barındıran siteler ise, sıralamada daha aşağılara itilecek.

Google, bu tür bir sistemi yakın geçmişte tıpla ilgili bilgilerin aranması sırasında çıkan sıralamalara deneme amaçlı olarak uygulamaya başladı. Örneğin internete "kızamık" yazdığınızda, artık doktorlar ve gerçek tıp uzmanlarının yazıları sağlık aramalarında daha üstte çıkıyor; alternatif tıp gibi güvenilmez olan veya aşı karşıtlığı gibi yalan iddialara dayanan propaganda siteleri değil...

Her ne kadar bu sistem henüz sadece deneme aşamasında olsa da, bilim karşıtı bazı güruhlar korkularını dile getirmeye başladılar. Bunun sebebi, elbette, yalanlar veya insanların duymak istedikleri şeyler üzerinden para kazanan sitelerin, gerçek bilgiler paylaşan sitelerin altında kalacağı korkusu... Örneğin, neredeyse her haberinde yanlış ve yalanlar bulunan ABD kanalı Fox News ile verdiği bir röportajda, bilimsel olmayan iddialara dayanarak iklim değişimini reddeden bir sitenin kurucusu olan Anthony Watts, şöyle söylüyor:

Ben bu durumdan çok endişeliyim. Sitem, trafiğinin çok büyük bir kısmını Google'dan alıyor. Bana kalırsa bu çok kaygan bir zemin, çünkü bir makinayla tartışamazsınız.

Benzer şekilde, yine Fox News'a bir röportaj veren muhafazakarlara yönelik araştırmalarıyla bilinen Media Research Center yöneticisi Rich Noyes, şöyle söylüyor:

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Eğer bir şey liberalleri üzüyorsa, onu yalan olarak ifşa etmekte çok iyiler. Ancak eğer ki mit liberallere veya sol kanada aitse, gerçeklerle uğraşan kişiler bunları çürütmek konusunda pek de heyecanlı değil gibiler.

Bu sistemin ne zaman ve nasıl devreye gireceği henüz belli değil. Ancak ne olursa olsun, Evrim Ağacı olarak Google'ın bu kararının son derece yerinde ve mantıklı olduğunu düşünüyoruz. Zira söz konusu olan şahsi doğrular değil, bilimsel, verisel, araştırmalara dayanan gerçekler. Elbette, sırf bilim karşıtlığı yapabilmek için Google'ın popülerlik sıralamasını manipüle etmek için aynı konuda yüzlerce site açarak kendilerine trafik aktaranlara kıyasla, tek bir kaynaktan elinden geldiğince gerçek bilgiler vermeye ve halkı aydınlatmaya çalışanlar öncelikli olmalıdır.