Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

İklim Değişimi Yavaşladı mı? Rüzgar Tersine Dönene Kadar Bekleyin...

İklim Değişimi Yavaşladı mı? Rüzgar Tersine Dönene Kadar Bekleyin...
2 dakika
429
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 10 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Pasifikteki güçlü rüzgarlar, küresel ısınmadaki yavaşlamada büyük rol oynuyor. Bu yoğun rüzgarlar, şuana kadar ısının okyanusun altında hapsedilmesine yardımcı oldu. Fakat rüzgarlar biter bitmez, ısı tekrar atmosfere yayılacak.

Son 20 yılda, Pasifik boyunca batıya doğru yükselerek ve kasırgalar halinde ilerleyen alize rüzgarları inanılmaz derecede güçlendi. Dünyanın en şiddetli rüzgarları şimdi iki kat daha güçlü durumda bulunuyor.

Tüm Reklamları Kapat

Bu rüzgarlar şu ana kadar iklim modellemelerinde fazlalık olarak düşünülüp küresel sıcaklık planlamaları yapılırken hesaba katılmıyordu. Avustralya’nın Sidney şehrinde bulunan, Yeni Güney Wales Üniversitesi’nden Matthew England ve çalışma arkadaşları bu rüzgarları modellemelere dahil ederek ne olacağına bakmaya karar verdiler.

England ve ekibi şunu keşfettiler: 5 yıl boyunca esmeye devam eden bu güçlü alize rüzgarları, okyanus yüzeyindeki güçlü sıcak su akıntılarını dipteki soğuk su akıntılarıyla değiştirmeye yetmiş, soğuyan okyanus yüzeyi sayesinde küresel ısınma yavaşlatmıştı. England şöyle söylüyor:

Tüm Reklamları Kapat

Modellemelere dahil edilmeyen bu rüzgarlar bir bütün içinde değerlendirildiğinde küresel ısınmayı durdurucu bir faktör olarak görülebilir.

Geçen yıl, Kaliforniya’da bulunan Scripps Okyanusyografi Enstitüsü’nden Yu Kosaka ve Shang-ping Xie küresel ısınmadaki yavaşlamadan Pasifik Okyanusu’ndaki soğuk su yüzeylerinin sorumlu olabileceğini gösterdi.

Fakat şimdiye kadar, hiç kimse okyanus yüzeyinin neden bu kadar soğuk olduğunu bilmiyordu. Bu keşif üzerine konuşan Kosaka: “Bu keşif bize bir mekanizma sunuyor.” dedi.

Peki neden bu rüzgarlar bu kadar güçlü? Bir sebebi havanın tekrarlayan döngüsü (Interdecadal Pacific Oscillation ‘IPO’) olabilir. IPO’lar hakkında konuşan England:

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Şu anki durumda, IPO daha şiddetli rüzgarların ve daha soğuk su yüzeylerinin oluşmasını sağlıyor olmalı. Fakat modelleme sistemimiz en iyi durumda bile büyüklüğün yarısından azını yakalayabildi.

Kolorado, Boulder’de bulunan Ulusal Atmosfer Araştırma Merkezi’nden Kevin Trenberth şöyle söylüyor: 

Bu durum, şimdiye kadar yeteri kadar odaklanılmamış doğal değişkenlerin modelleme sistemine dahil edilmesine ihtiyaç duyulduğuna işaret ediyor.

England sözlerine ekliyor:

Rüzgarların hızı kaçınılmaz bir şekilde normale dönecek. Bu gerçekleştiğinde okyanusa gömülmüş olan sıcaklık tekrar atmosfere yayılacak. Sıcak su, yalnızca 125 metre derinlikte olduğu için ısının atmosfere yayılması muhtemelen çok hızlı gerçekleşecek. Bu gerçekleştiğinde ne olacağını tahmin etmek zor fakat küresel ısınmadaki yavaşlama bu IPO’lara bağlıysa önümüzde yalnızca 5 ya da 6 yılımız var demektir.

Önceki araştırmalar ise yavaşlamanın başka sebepleri olabileceğine dikkat çekiyor: Güneş’in parlaklığından biraz kaybetmesi Dünya’nın daha az ısıyı absorbe etmesine yol açmış olabilir ya da hava kirliliği daha çok ısının uzaya yansıtılmasına sebep olmuş olabilir. England ise sözlerini şöyle bitiriyor:

Eğer tüm bu faktörler rol oynamış olsaydı bu daha kötü bir habere işaret olabilirdi. Çünkü bu kadar fazla soğumayı tetikleyen faktörle şüphesiz yavaşlamanın daha hızlı olması gerekiyordu. İnsanlar küresel ısınmanın yavaşlaması hakkında konuşuyor fakat bizim için asıl soru ise şu olmalı: Son 10 yılda Dünya neden soğumadı? Bu kadar faktörün bir arada olduğu bir süreçte soğumanın olmasını beklememiz çok doğal. Belki de modellememizi sera gazlarının yol açtığı ısınmaya daha duyarlı hale getirmeliyiz.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
1
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Korkutucu! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • İnanılmaz 1
  • Muhteşem! 0
  • Tebrikler! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: New Scientist | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 17:59:32 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2007

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Alan
Astrobiyoloji
Alkol
Yaşanabilir Gezegen
Çekirdek
Tohum
Botanik
Nöron
Makina
Karanlık
Uydu
Aminoasit
Geometri
Sayı
Mantık Hatası
Beyin
Bilişsel
Hominid
Evren
Süt
Araştırma
Filogenetik
Homo Sapiens
İspat
Güneş
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
M. Slezak, et al. İklim Değişimi Yavaşladı mı? Rüzgar Tersine Dönene Kadar Bekleyin.... (28 Şubat 2014). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/2007
Slezak, M., Yurtman, E., Bakırcı, Ç. M. (2014, February 28). İklim Değişimi Yavaşladı mı? Rüzgar Tersine Dönene Kadar Bekleyin.... Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/2007
M. Slezak, et al. “İklim Değişimi Yavaşladı mı? Rüzgar Tersine Dönene Kadar Bekleyin....” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Erinç Yurtman, Evrim Ağacı, 28 Feb. 2014, https://evrimagaci.org/s/2007.
Slezak, M.. Yurtman, Erinç. Bakırcı, Çağrı Mert. “İklim Değişimi Yavaşladı mı? Rüzgar Tersine Dönene Kadar Bekleyin....” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Erinç Yurtman. Evrim Ağacı, February 28, 2014. https://evrimagaci.org/s/2007.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close