Evrimsel İfşa Etme Dürtüsü, Kişisel Bilgilerin Aşırı Paylaşımını Açıklayabilir!
Association for Psychological Science
- Basın Bildirisi
- Psikoloji
- Bilim Haberciliği
Bu haber 9 ay öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Kişisel bilgilerimizi başka kişilerle paylaşırken genellikle potansiyel fayda ve riskleri tartarak karar veririz. Ancak sosyal medyada yapılan paylaşımları "fayda-zarar analizi" gibi katı bir strateji çerçevesinde alınan kararlar olarak ele almak, insanların kendi çıkarlarını tehdit eden kişisel bilgilerini sosyal medyada paylaşmaya neden bu kadar istekli olduklarını açıklamıyor.
Current Directions in Psychological Science dergisinde yayınlanan yeni bir makaleye göre, kişisel bilgileri paylaşma kararı, gizlilik dürtüsü ile ifşa etme dürtüsü arasındaki bir savaşa dönüşebilir. Makale yazarlarından Erin Carbone, şöyle anlatıyor:
İfşanın maliyet ve faydaların stratejik bir tartımı olduğunu varsayarsak, kişinin belirli bilgileri ifşa etmesi için ciddi bir yanlış hesaplama yapması gerekir. Bazı ifşa örneklerini dürtü gibi bir kavramla ilgili olarak düşünebiliriz.
Araştırmacılar, bir film klibinin kişide uyandırdığı duygu yoğunluğu nedeniyle bilgi ifşa etme olasılıklarının arttığına yönelik deneysel kanıtlar olduğunu da belirtmektedir. Buna göre, ifşa davranışı duygusal tepkilerimizi düzenlemenin bir yolu olabilir.
İfşa etme dürtüsünün toplumsal işlevini anlamak için dedikodu gibi davranışların işlevini de göz önünde bulunduran yazarlar, dedikodu gibi davranışların bilgiye erişimi artırarak kolektif hayatta kalma başarısını arttırmak için evrimleşmiş olabileceğini öne sürmektedir. Bu tür davranışlar istenmeyen sosyal davranışları caydırmaya ve topluluk üyelerinin ilişkilerini pekiştirmeye yardımcı olarak kültürel evrime katkıda bulunabilir. Carbone şöyle anlatıyor:
İnsanlar olarak başkalarıyla bilgi paylaşmaya oldukça istekliyiz ve bu ihtiyacı gruba fayda sağlamak için evrimleştirmiş olabiliriz. Artık orijinal evrimsel amaca hizmet etmese bile bilgiyi ifşa etmek için içgüdüsel bir arzu duyuyoruz.
İfşayı bir dürtü olarak görmek, insanların neden bazen sosyal medyada kendi hayatlarına yönelik "aşırı paylaşım" yapmayı seçtiklerini anlamamıza yardımcı olabilir. Araştırmacılar; paylaşımların herkese açık ve kalıcı olduğunu, bu yüzden ifşa etme dürtüsünü anlamanın önemli olduğunu vurgulamaktadır.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- E. Carbone, et al. (2023). Privacy Preferences And The Drive To Disclose. SAGE Publications, sf: 508-514. doi: 10.1177/09637214231196097. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 16:50:25 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/16705
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
