Epigenetik: Kalıtım, Aslında Düşündüğümüzden Çok Daha Karmaşıktır!
Bu haber 8 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Tek hücreli canlılardan çok hücreli kompleks organizmalara kadar kalıtım materyalinin DNA molekülü olduğunu temel genetik bilgilerimizden biliyoruz. Hücre bölünürken tüm yaşamsal bilgisini içeren DNA’sını kopyalayarak diğer hücreye aktarıyor.
Peki bir embriyonun tüm hücreleri aynı genetik bilgiyi içermesine rağmen nasıl oluyor da kas hücresi, sinir hücresi, yağ hücresi gibi hem şekil hem de işlevsel olarak birbirinden son derece farklı hücre gruplarına sahip oluyoruz?
Ya da tek yumurta ikizlerini düşünelim. DNA’ları tamamen aynı olmalarına rağmen nasıl oluyor da müzik, spor gibi yetenek dallarında birbirlerinden farklı performans gösterebildikleri gibi, astım, otizm, bipolar bozukluklar gibi hastalıklardan biri etkilenmezken diğeri etkilenebiliyor?
Tüm bunların cevabı “epigenetik”ten geçiyor. Epigenom, DNA molekülünün yapısında değişiklik “olmaksızın” genlerin işlevlerini ne zaman ve ne kadar yapacaklarını kontrol eden moleküler bir kod sistemi. Üstelik çevreden etkilenebilir ve kalıtılabilir.
Bu konuyla ilgili bir araştırmada, erkek farelere 3 gün süreyle günde 5 kez tatlı meyve kokusuyla (asetilfenon) birlikte hafif elektrik şoku uygulandı. Daha sonra fareler bu deneye maruz kalmamış dişi farelerle çiftleştirildi. Farelerin çocuklarının ve hatta onların da çocuklarının büyük çoğunluğu, tatlı meyve kokusuna negatif tepkiler gösterdiler!
Bu deney, bilinenin aksine, edinilmiş deneyimin sperm yoluyla 2. ve hatta 3. nesle aktarılabildiğini gösteriyor. Epigenetik mekanizmaların ortaya çıkışı, DNA’daki değişiklikler (mutasyonlar) sonucu ortaya çıkan hastalıklara bakış açımızı da değiştirmiş durumda. Ancak henüz yolun çok başındayız…
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 9
- 3
- 2
- 2
- 2
- 2
- 2
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- V. Hughes. Epigenetics: The Sins Of The Father. (5 Mart 2014). Alındığı Tarih: 28 Ekim 2019. Alındığı Yer: Nature | Arşiv Bağlantısı
- BEC Crew. The Science Of Genetic Inheritance Is Weirder Than We Thought. (23 Kasım 2015). Alındığı Tarih: 28 Ekim 2019. Alındığı Yer: Science Alert | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 13:34:23 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/4542
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.