Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Dünya'nın En Dayanıklı Hayvanı Tardigrad, Yürürken Kendinden 500.000 Kat Büyük Olan Eklembacaklıları Taklit Ediyor!

Dünya'nın En Dayanıklı Hayvanı Tardigrad, Yürürken Kendinden 500.000 Kat Büyük Olan Eklembacaklıları Taklit Ediyor! UC San Diego News Center
4 dakika
57,240
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 2 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Hayvanların büyük bir çoğunluğu hayatta kalabilmek adına konum değiştirme özelliği gösterirler. Bu özellikleri sayesinde çevresel stres faktörlerinden kaçabilmeyi, besince zengin ortamlara dahil olabilmeyi sağlarlar. Haliyle evrimsel süreç içerisinde konum değiştirebilme yeteneği oldukça önem arz etmekte ve bireyin üreme başarısı üzerinde etki sahibi olmaktadır.

Tardigradlar da tıpkı diğer pek çok hayvan grubu gibi konum değiştirme hareketini adımlama yöntemi ile gerçekleştirir, fakat bu yöntem içinde yer aldığı mikrometrik dünyadaki diğer canlılara göre öylesine yavaştır ki "İl Tardigrado", yani "yavaş adım" adını almasına sebebiyet vermiştir. İlginç bir şekilde, her ne kadar tardigradların mikroskop altındaki yürüyüşleri bilim insanlarının ilgisini çekmiş olsa da şimdiye kadar bu ufak hayvanların yürüyüş mekanikleri aydınlatılmamıştır. Bilindiği üzere her habitatta karşımıza çıkabilme potansiyeline tardigradların habitat farklılığında nasıl hareket ettiği de kafalarda soru işareti yaratmaktadır.

Tüm Reklamları Kapat

Tardigradlar ve Mikrodispersal Hareketleri

Karasal habitatlarda çok farklı arazi koşullarına rastlamak mümkündür. Bu yüzden bir tardigradın oldukça karmaşık üç boyutlu arazi tipleri ile başa çıkabilmesi gerekir. Böyle bir durumun üstesinden gelebilmek adına, sadece arazi tipine bağlı olarak yürüyüş profilini değiştirmek de yetmez; av-avcı ilişkisi her daim yaşanabilecek bir durum olduğu için, arazi profiline ek olarak kovalamaca ve kaçış gibi durumlara yürüyüşünü adapte etmelidir. Bu tip durumlar, bacakların normalde olduğundan çok daha hızlı bir şekilde hareket etmesine sebebiyet verir ve haliyle bu davranış, 8 bacaklı bir canlı için büyük bir senkronizasyonu beraberinde getirir.

Bu tür bir zorlukla karşı karşıya kalan çok bilindik bir canlı grubu daha vardır: eklembacaklılar. Eklembacaklılar, tıpkı tardigradlar gibi çeşitli habitatlarda birbirinden farklı yürüyüş profilleri sergilerler. Tardigradlar üzerinde yakın zamanda yapılan moleküler analizler tardigradların eklembacaklılara diğer canlı gruplarından çok daha yakın olduğunu işaret ediyor.

Tüm Reklamları Kapat

Bu Yakınlığın bir Göstergesi de Yürüyüş Profilleri Olabilir mi?

Araştırmacılar bunu test etmek için Hypsibius dujardini adında bir tardigrad türünün mikroskop altında uzun süreli adımlamaları kayıt altına aldılar. Deney için seçilen tardigradlara birbirinden farklı yüzey alanları olan ortamlara yerleştirilmek dışında başka hiçbir çevresel stres uygulanmadı. Kelimenin tam anlamı ile "kafalarına estiği gibi" davranışlar sergileyip, özgürce yürüyüp koştular.

50 kPa sertliğinde jel üzerinde yürüyen Tardigrad.
PNAS

Yürümeleri sırasında saniyede vücut uzunluğunun yarısı kadar yol alan tardigradlar, koşmaya başladıklarında ise saniyede iki vücut uzunluğunda mesafe kat ettiler. Kat ettikleri mesafede herhangi ilginç bir taraf yok, halihazırda pek çok canlı onlardan çok daha hızlıdır. İşin ilginç tarafı, küçücük ayaklarının zemine nasıl temas ettiğinde gizliydi.

Birçok omurgalı, hızlarını değiştirebilmek için farklı yürüyüş tiplerini kullanır. Örneğin atlar yürüme hareketinden dört nala koşma hareketine geçtiğinde tamamen farklı bir adımlama profili sergilerler. Fakat tardigradlar, tıpkı eklembacaklılarda olduğu gibi, yürüyüş ve koşma eylemi sırasında adımlarının bütünlüğünü korurlar ve düzenlerini hiç değiştirmeden, yalnızca hızlarını değiştirerek ivme kazanırlar.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Lam ve lamel arasındaki bir su filmine sıkışmış tardigrad.
Akın Karahasan

Eklembacaklılarda ve artık tardigradlarda da rastladığımız bu durum, oldukça avantajlı sayılabilir. Bunun en temel sebebi omurgalıların yürümekten koşmaya geçmesi sırasında karşılarına çıkan süreklilik sorunudur. Hali hazırda farklı bir profil ile yürüyen omurgalılar koşu profiline geçtiklerinde bir süre kadar sürekliliği devam ettirebilirler fakat bu davranışı sınırsız bir şekilde devam ettiremedikleri için süreklilik yarıda kesilir ve süreksizlik baş gösterir. Eklembacaklılar da ise bahsini geçirdiğimiz profil değişmez sadece hızda farklılaşma söz konusudur. Bu yüzden tüm adım kalıplarında aynı süreklilik devam ettirilir.

Tardigradlar Nasıl Böyle Yürüyebiliyor?

Bu durumda karşımıza ilginç bir soru çıkıyor: Tardigradlar gibi boyutları mikrometreler ile ifade edilen canlılar nasıl oluyor da kendinden 500.000 kat daha büyük olan eklembacaklılar ile benzer bir yürüyüş profili sergiliyor?

Muhtemel açıklama, evrimsel akrabalık ilişkisi olabilir. Tardigradlar 1773 senesinde keşfedilmesine rağmen uzun zaman boyunca hangi canlı grubuna yakınlık gösterdiği bilinmemekteydi. Hal böyle olunca, birçok hipotez ortaya atıldı ve bu hipotezlere bağlı olarak yaşam ağacında çeşitli yerlerde kendini buldu.

Son yapılan çalışmalarda tardigradların böcekler, meyve sinekleri ve karıncalar gibi canlılar ile ortak bir ataya sahip olabileceğine dair işaretlerin açığa çıkmasına bağlı olarak, ortak bir sinir ağına da sahip olabilecekleri ihtimali güç kazandı. Hatta bu düşünceden yola çıkarak, tardigradlar ve eklembacaklıları kapsayan Panarthropoda isimli yeni bir taksonun önerilmesi söz konusu oldu.

Panarthropoda filogenetik ağacı.
Panarthropoda filogenetik ağacı.
University of Maryland

Bir diğer olasılık ise yakınsak evrim. Tardigradlar ile eklembacaklılar arasındaki bağlantıya işaret eden verilerin aksine bu bağlantının sanılanın aksine oldukça zayıf olması nedeni ile atasal bir aktarımdan ziyade farklı canlılarda evrimleşen benzer bir özellik olarak atfedilmesi, bir diğer olasılık olarak görülmektedir.

Her iki seçenek de olası gözükmektedir ve her iki seçenek de yepyeni soruları beraberinde getirmektedir. Her zaman olduğu gibi tardigradlar bizi şaşırtmaya devam ediyor ve beraberinde aydınlatılmayı bekleyen pek çok şey ile karşımıza çıkıyor. Kim bilir, tüm bu süreçler aydınlatıldığında, belki de çok daha verimli mikro ölçekte hareket başarısı elde edebilen robotlar tasarlayabilmemizin kapıları aralanacak? Bekleyip göreceğiz...

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
28
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 17
  • İnanılmaz 7
  • Muhteşem! 5
  • Merak Uyandırıcı! 5
  • Bilim Budur! 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 3
  • Güldürdü 2
  • Üzücü! 2
  • İğrenç! 2
  • Umut Verici! 1
  • Grrr... *@$# 1
  • Korkutucu! 1
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 10:50:59 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10935

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
A. Karahasan. Dünya'nın En Dayanıklı Hayvanı Tardigrad, Yürürken Kendinden 500.000 Kat Büyük Olan Eklembacaklıları Taklit Ediyor!. (1 Eylül 2021). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/10935
Karahasan, A. (2021, September 01). Dünya'nın En Dayanıklı Hayvanı Tardigrad, Yürürken Kendinden 500.000 Kat Büyük Olan Eklembacaklıları Taklit Ediyor!. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/10935
A. Karahasan. “Dünya'nın En Dayanıklı Hayvanı Tardigrad, Yürürken Kendinden 500.000 Kat Büyük Olan Eklembacaklıları Taklit Ediyor!.” Edited by Akın Karahasan. Evrim Ağacı, 01 Sep. 2021, https://evrimagaci.org/s/10935.
Karahasan, Akın. “Dünya'nın En Dayanıklı Hayvanı Tardigrad, Yürürken Kendinden 500.000 Kat Büyük Olan Eklembacaklıları Taklit Ediyor!.” Edited by Akın Karahasan. Evrim Ağacı, September 01, 2021. https://evrimagaci.org/s/10935.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close