Dünya'daki Karmaşık Yaşam, Düşünülenden Daha Önce Başlamış Olabilir!

Bir grup bilim insanı, Precambrian Research dergisinde yayınladıkları çalışmada Dünya'daki karmaşık yaşamın düşünülenden 1,5 milyar yıl önce başlamış olabileceğine dair yeni kanıtlar bulduklarını belirtiyor.^[1]

Gabon'da çalışan ekip, 2,1 milyar yıl öncesine ait kayaların derinliklerinde hayvan yaşamı için çevresel koşulların varlığını gösteren kanıtlar keşfettiklerini ancak bu organizmaların bir iç denizle sınırlı kaldığını, dünyaya yayılamadan yok olduğunu vurguluyor.

Yine de bu fikirlerin bilim camiasının geneli tarafından kabul görmediğini ve ana akım bilimsel görüşten önemli ölçüde farklılık gösterdiğini belirtmek gerekiyor. Genel kabul gören görüşe göre, hayvan yaşamı yaklaşık 635 milyon yıl önce ortaya çıktı.

Araştırma, Gabon'un Franceville bölgesinde bulunan ve henüz açıklanamayan oluşumların gerçekten fosil olup olmadığı konusundaki süregelen tartışmaya da katkıda bulunuyor. Araştırmacılar, oluşumların çevresindeki kayaları inceleyerek yaşamı destekleyebilecek oksijen ve fosfor gibi besin maddelerinin varlığına dair kanıtlar aradı.

Cardiff Üniversitesi'nden Profesör Ernest Chi Fru, eğer teorisi doğruysa bu yaşam formlarının balçık küfüne benzer olabileceğini söylüyor. Balçık küfü sporlarla çoğalan, beyinsiz tek hücreli bir organizmadır. Ancak araştırmaya dahil olmayan University College London'dan Profesör Graham Shields, bu konuda bazı çekince ve itirazları var. Shields, daha fazla kanıta ihtiyaç olduğunu belirterek kendi yorumunu şöyle aktarıyor:

2,1 milyar yıl önce daha fazla besin maddesi olduğu fikrine karşı değilim, ancak bunun karmaşık yaşamı oluşturmak için çeşitlenmeye yol açabileceğine ikna olmadım.

Profesör Chi Fru, çalışmasının Dünya'da yaşamı oluşturan süreçler hakkındaki fikirleri kanıtlamaya yardımcı olduğunu ise şöyle anlatıyor:

Biz çalışmamızda diyoruz ki "Bakın; burada fosiller var, oksijen var. Bunlar ilk karmaşık canlı organizmaların ortaya çıkmasına yardımcı oldu." 635 milyon yıl önceki Kambriyen Döneminde de aynı süreci görüyoruz. Bu durum, çalışmamızın sonuçlarını destekleyerek hepimizin nereden geldiğimizi anlamamıza yardımcı oluyor.

Karmaşık yaşamın daha önce düşünülenden daha erken başlamış olabileceğine dair ilk iz, yaklaşık 10 yıl önce Francevillian oluşumu adı verilen bir şeyin keşfiyle ortaya çıktı. Bulgular bütün bilim insanları tarafından kabul görmese de Profesör Chi Fru ve ekibi, bu oluşumun "kıpırdayabilen", kendi kendine hareket edebilen yaşama işaret eden fosillerden oluştuğunu belirtiyor.

Teorileri için daha fazla kanıt bulmak için Profesör Chi Fru ve ekibi şimdi Gabon'daki kayalardan alınan çökelti çekirdeklerini analiz etti. Kayanın kimyasal yapısı, oluşum ortaya çıkmadan hemen önce yaşam için adeta bir "laboratuvar" oluşturmuş olabileceğini gösteriyordu.

İki kıta levhasının su altında çarpışmasıyla oluşan volkanik aktivite sayesinde yüksek seviyelerde oksijen ve fosfor oluşturduğunu öne sürüyor. Bu çarpışma, okyanusun bir bölümünü ayırarak "besin açısından zengin sığ bir iç deniz" oluşturdu. Profesör Chi Fru, bu korunaklı ortamın fotosenteze izin veren, yaşam açısından rahat koşullara sahip olduğunu ve suda önemli miktarda oksijen bulunmasını da sağladığını söylüyor.

Bu durum da bu dönemdeki fosillerde bulunan ilkel, basit hayvan benzeri yaşam formlarında gözlemlenen vücut boyutu artışına ve daha karmaşık davranışların ortaya çıkmasına yetecek enerjiyi sağlamış olabilir.

Ancak, bu izole ortam aynı zamanda bu karmaşık yaşam formlarının da sonu olacaktı. Fru, bu izole ortamda hayatlarını devam ettirecek kadar sürdürülebilir besin maddesi olmadığı için yeni besinler tüketemeden sonunda yok olduklarını söylüyor.

Araştırmaya dahil olmayan Doğa Tarihi Müzesi'nden doktora öğrencisi Elias Rugen, bulguların bazılarına katıldığını belirterek "okyanus karbonu, azot, demir ve fosfor döngülerinin hepsinin Dünya tarihinin bu noktasında biraz benzeri görülmemiş bir şey yaptığının açık olduğunu" vurguluyor:

Karmaşık biyolojik yaşamın 2 milyar yıl öncesine kadar ortaya çıkamayacağını veya gelişemeyeceğini söylemek için bir neden görmüyorum. Ancak yine de teorileri desteklemek için daha fazla kanıta ihtiyaç var.