Dev Su Böcekleri (Belostomatidae)

Gözlem Bilgileri

Fotoğrafta bir Evrim Ağacı okurunun Bursa'nın Karacabey semtinde çektiği bir dev su böceği türü görülüyor. Kimi zaman "parmak ısıran" veya "timsah böceği" olarak da biliniyor.

Tanım ve Genel Bilgiler

Bu böceklerin rostrum ismi verilen ve omurgalılardaki "çene"ye benzer ağız parçaları, böcekler arasında bildiğimiz en güçlülerinden birisidir. Dolayısıyla ısırıkları da... Genellikle tatlı suların etrafında bulunuyorlar ve ortalamada 2 santimetre büyüklükte oluyorlar. Bu fotoğraftaki gibi bazı bireyleri ise 12 santimetreye kadar büyüdüğü biliniyor.

Uysal Fırat

Bu usta avcıların yavrularına erkekler bakar ve kanatları arasında yumurtalar çatlayana kadar korur. Bu süreçte erkek üreyemez; dişiler ise çiftleşmeye devam edebilir. Evrim ekonomisi ve takas ilkesi dahilinde, Trivers'ün Eşey Katkısı Teorisi'ne tamamen uygun olarak, tam da beklediğimiz gibi, dişiler erkekleri etkilemeye çalışırlar ve buna yönelik adaptasyonlar geçirmişlerdir. Erkekler ise çiftleşecekleri dişileri seçerler. Bunun sebebi, erkeklerin yavrulara daha fazla katkı sağlıyor olmasıdır.

Evrimsel Tarih ve Taksonomi

Hemiptera (Yarım Kanatlılar) takımında bulunurlar ve bu takımın en büyük üyeleridir. Yaklaşık 170 türü tespit edilmiştir. En büyük üyesi Lethocerus cinsidi.

Uysal Fırat

Ekolojik Dağılım ve Habitat

Dünya'nın neredeyse birçok yerine yayılmışlardır. 170 türden yaklaşık 110'u Neotropik (Güney Amerika bölgeleri), 20 küsür türü Afrika kıtasında, geriye kalanlar ise Neoarktik ve diğer bölgelere yayılmıştır.

Davranış ve Etoloji

Su böcekleri oldukça saldırgan avcılardır: avlarını takip ederler, gizlendikleri yerden bir anda çıkıp avı yakalarlar ve parçalarlar. Saldırıları sırasında tükürükleriyle birlikte güçlü bir sindirim enzimini avlarına aktarırlar ve bu tükürüğün değdiği bölgedeki hücreler hızla parçalanmaya başlar. Ancak her ne kadar çok ciddi bir acıya neden olsa da (böcekler arasında bilinen en acılı ısırıklardan birisidir), tıbbi olarak insanlara zarar vermez. Bu böcekler usta bir su avcısıdırlar.

Uysal Fırat

Larvaları su içerisinde yaşayabilir; yetişkinleri de suyun içerisinde uzun bir süre nefesini tutarak kalabilir. Ancak yetişkinlerin aralıklarla yüzeye çıkarak nefes alması gerekir. Avlarını genellikle su içerisindeki kayaların arasına gizlenerek beklerler. 

Diyet ve Metabolizma

Genellikle ufak sucul kabuklularla, balıklarla ve amfibilerle beslenirler. Ancak yavru kaplumbağaları ve hatta su yılanlarını bile öldürüp yedikleri bilinmektedir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor. Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak... Daha fazla göster

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

İnsanlarla Etkileşim ve Kültürel Referanslar

Tatlı sularda dolanan insanların baş parmaklarını ısırdıkları için parmak ısıran (İng: Toe biter) diye bilinirler. Öte yandan Asya ülkelerinin bazılarında insanlar için besin kaynağıdırlar.