Çalışmanın Bilimi: Nasıl Çalışmalıyız? Çalışırken Beynimizde Neler Oluyor?

Nöronlardan oluşan karmaşık bir ağ yumağı... İşte beynimiz budur! 145.000 kilometre uzunluktaki lifçikleriyle beynimiz, saliseler içinde bilgi işlemesinin yanı sıra, vücudumuzun canlı kalmasını sağlayan süreçleri de yönetir. Beynimiz neredeyse sınırsız öğrenme kapasitesine sahiptir (sınırlarıyla ilgili bir yazımızı buradan okuyabilirsiniz).
Peki bilgiyi öğrenirken beynimizin içinde neler oluyor dersiniz? Kullandığımız öğrenme yöntemi fark yaratır mı? Bir bakalım:
Çalışırken Beyninizde Neler Oluyor?
Öğrenme dediğimiz olay, beynimizdeki nöronlar arasındaki birleşme noktalarında (kavşaklarda), yani sinapslarda meydana gelmektedir.
Yeni bir şey öğrenirken, ilgili sinapsların performansı (işleyişi, rolü, fonksiyonu, bağlantıları, vb.) değişir. Örneğin yeni birisiyle tanıştığımızda beynimiz, bir isim ile bir görüntüyü ilişkilendirir. Bunu sağlayan, sinapslarda meydana gelen değişimdir. Bu bilgi, beynimizin değişik bölümlerinde saklanır ve o kişiyi her gördüğümüzde, görüntüyle ilgili sinapslar aynı anda çalışmaya başlar. Bu eşzamanlı çalışma sayesinde bilgiyi tam olarak öğrenmiş ve hatırlamış oluruz. Konuyla ilgili bir yazımızı buradan okuyabilir, videomuzu ise aşağıdan izleyebilirsiniz.
Öğrenme işleminin tek biyolojik etkisi eş zamanlı çalışan sinapslar değildir. Yeni ve zor bir beceri edinmeye ya da tümüyle yeni bir konu öğrenmeye çalıştığımızda, beynimizdeki bağlantılar adeta "fiziksel olarak büyür". Bu değişimleri gündelik olarak fark edemeyiz; ancak zamanla öğrenmenin etkisi beyinde fiziksel olarak gözlenebilir.
Çalışma Yönteminizi İyi Seçin!
Birçokları daha fazla çalışabilmek için geceleri geç saatlere kadar uyanık kalmayı seçmektedir. Ancak yapılan birçok deney, geç saatlere kadar uyanık kalmanın çoğu zaman ters etki yarattığını göstermiştir. Hatta Harvard Üniversitesi tarafından yapılan bir çalışma, beyinde bilginin saklandığı korteks üzerinde yorgunluğun olumsuz etkisi olduğunu kanıtlamıştır. Dolayısıyla kendinizi geç saatlere kadar zorlamak yerine, uyuyun. Böylece daha sağlıklı bir şekilde öğrenebilirsiniz.
Benzer şekilde, Hendrix Üniversitesi'nde yapılan bir çalışmada, 1. sınıf üniversite öğrencileri üç gruba ayrılmıştır: gece kuşları, erkenciler ve düzenli yaşayanlar. Bu öğrenciler 1 yıl boyunca çalışma ve uyku alışkanlıkları bakımından izlenmiştir. Bunun sonucunda, yıl sonundaki not ortalamaları şöyle ölçülmüştür:
- Gece Kuşları: 2.84
- Erkenciler: 3.18
- Düzenli Yaşayanlar: 3.18
Yani gececi olmanın size doğrudan bir fayda sağlamadığını söyleyebiliriz.

Sınav öncesi deliler gibi çalışmak ("ineklemek"), kısa vadede etkili bir yöntem olabilir; ancak size kalıcı öğrenme sağlayamaz. Bir sınava bir seferde çok çalışmaktansa, çalışma seanslarını zamana yayarsanız daha başarılı olursunuz. Bunu çok seferler duyduğunuzu biliyoruz; ancak gerçek bu.
Ayrıca bir sınava yönelik benzer sorular çözmenin de öğrenmeye katkı sağladığı bilinmektedir. Örneğin Louisville Üniversitesi'nde yapılan bir çalışmada, bir profesör sınıflardan birini her dersin sonunda o derste işlenen konulara yönelik anlık bir sınava tabi tutmuştur. Aynı ders programını uyguladığı diğer sınıfa ise bu sınavları yapmamıştır. Bunun sonucunda, anlık sınavların uygulandığı sınıftaki öğrenciler, ara sınavlarda diğer sınıfa göre çok daha yüksek notlar almışlardır.
Ağır Çalışma; Akıllı Çalış?!
Çoğu zaman çalışma yöntemleriyle ilgili tuhaf tavsiyeler veren görseller paylaşılmaktadır. Bunlardan birini eğlenceli bir şekilde inceleyelim:
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 50₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Kaynak: 9GAG
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git- 44
- 14
- 13
- 8
- 8
- 7
- 4
- 3
- 1
- 1
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 13/03/2025 20:55:40 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/3756
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.