"Büyük Kuş", Sadece 2 Nesilde Gözümüzün Önünde Yeni Bir Türe Evrimleşti!

Galapagos takımadalarındaki uzak bir adada bulunan ve araştırmacıların "Büyük Kuş" diye adlandırdığı kuş türü, evrimin olağanüstü olanakları konusunda bilim insanlarını aydınlattı. Science dergisinde yayınlanan bir makalede, Princeton ve Uppsala Üniversitelerinden araştırmacılar, Büyük Kuş'un iki nesilde yeni bir türe evrimleştiğini gösterdiler.^[1]

Bu çalışma için, Darwin'in Galapagos Adaları'ndaki ispinozları üzerine yapılan araştırmadan ilham alındı. Bu adanın fazla uzak olması, araştırmacıların doğanın gücüne şahit olmasını sağlayarak, evrimi bir "baloncukta" gözlemlemelerine imkan tanıdı.^[2] Princeton Üniversitesi'nden Rosemary Grant ve Peter Grant, 40 yıl boyunca küçük Daphne Major adasında bu evrimi doğrudan gözlemlediler. Onursal ekoloji ve evrimsel biyoloji profesörü ve kıdemli araştırma biyoloğu Rosemary Grant, şöyle diyor:

Bu çalışmanın yeniliği, vahşi doğada yeni türlerin ortaya çıkışını takip edebilmemizdir. Daphne Major üzerine yürütülen çalışmayla farklı türlerden iki kuşun çiftleşmesini gözlemleme ve türleşmenin nasıl gerçekleştiğine şahit olmak için neler olduğunu görme imkanımız oldu.

Bunların hepsi 1981'de, Grant'lerin yüksek lisans öğrencilerinden birinin, Daphne Major'daki üç yerli türden çok daha büyük gövdesi ve gagası olan ve ötüşü diğerlerinden farklı olan bir erkek kuşu fark etmesiyle başladı. Onursal zooloji, ekoloji ve evrimsel biyoloji profesörü Peter Grant şöyle diyor:

Onu denizin üstünden uçarken görmedik, ama geldikten kısa süre sonra fark ettik. Diğer kuşlardan o kadar farklıydı ki, Daphne Major'daki yumurtalardan birinden çıkmadığını anladık.

Farklı Bir Kuş

Kan ve DNA örnekleri, araştırmacıların, bu yeni garip kuşun aslında Daphne Major'ın 100 kilometre uzaklığında olan Española adasındaki Geospiza conirostris türü, büyük bir kaktüs ispinozu olduğunu keşfetmelerini sağladı. Büyük Kuş, yerli bir orta yer ispinozu olan Geospiz fortis ile çiftleşti ve tamamen yeni bir "Büyük Kuşlar" soyunu yarattı. Bu ise, kaktüs ispinozu çok uzun mesafe uçamadığından eve gidemediği için, Daphne Major'daki kuş türlerinden bir eş seçmek zorunda kalmasından dolayı oldu.

Çalışmaya dahil olan araştırmacılar, böylesine dikkat çekici ve hızlı bir evrimin, iki ayrı türün ırk karışımıyla yeni bir türün oluşmasında kritik bir adım olan üreme izolasyonuyla olası kılındığını belirttiler.

Şimdiye kadar, yeni bir türün evriminin inanılmaz derecede uzun sürdüğü yaygın olarak kabul edilmişti. Fakat, bu izole takımadaların sunduğu benzersiz koşullar ve ortam sayesinde "Büyük Kuş", araştırmacılara yeni bir türün evrimleşmesinin sadece iki nesilde mümkün olduğunu kanıtladı.

Çevre kirliliği ve iklim değişikliği artarken, araştırmacılar evrimin en beklenmedik zaman ve yerde gerçekleşebileceğini görüyor. "Büyük Kuş" gibi doğal anomalilerin yanı sıra, insan eyleminin evrimi büyük ölçüde tetikleyebileceğine giderek daha çok şahit oluyoruz. Atmosfere yaydığımız gazlardan kentsel dönüşümlerimize kadar her şeye, dünyanın her yerindeki hayvanlar uyum sağlıyor ve aslında evrimleşiyorlar.