Türk Tarihinde Kadın

Türklerde Kadın

İslamiyet öncesi ve sonrası dönemde Türkler her daim kadına verdiği önemle ön plana çıkmıştır. Öyle ki ilk Türk topluluklarından tutun da günümüze kadar geçen sürede kadınlar hem siyaset hem de sosyal alanda güçlü kimlikleriyle önümüze çıkmaktadır.

Geçmişe dönüp o günleri anlatmak gerekirse eğer Kağan ava gitmiş veya bir sefere çıktıysa yetki Hanımına geçerdi. Karar verme yetkisi ve beyliklerin elçileri ile görüşme yetkisi kendisinde bulunurdu. Ayrıca eşleri ölen kadınlar otağ içerisinde saygı görmeye devam ederlerdi ve baba evine gönderilme gibi bir şey söz konusu olmazdı. Nitekim bu doğrultuda kadınların yönetim konusunda etkili olduklarını da anlayabiliriz.

Selçuklu Devleti'ne baktığımızda Terken تركان (Sultan'ın eşlerine ve kızlarına verilen ünvan) Hatun gibi isimler devlet işlerinde etkin rol oynamış kişilerdir. Nitekim Terken Hatun kocası Melikşah hayattayken oğlu l.Mahmud'u veliaht ilan etmesi için birçok siyasi hamle yapmış ve Selçuklu Devleti tarihini etkilemiştir. Selçuklu Devleti'nde Saray hayatı olmadığı için kadınlar tek bir sarayda kalmamakta ve sürekli olarak devlet içerisinde gezip siyasi etkinliklerini sürdürmekteydi. Ancak kendisinden sonra gelecek olan Osmanlı Devleti'nde kadınlar, bu etkinliklerini sürdürememiştir.

Osmanlı Devleti'nin kurulduğu 1299 senesinden itibaren kadınların siyasi hayatta ki rolleri artık yerini sosyal alana bırakmıştır. Padişahların eşleri kendileri adına vakıf, dernek ve aş evleri inşa etmekte ve insanlara yardım etmekteydiler. Fatih dönemine kadar gelişen süreçte siyasette kadınların etkinliği oldukça azdır. Fatih döneminden sonra gelişen süreçte Hürrem Sultan, Kösem Sultan gibi sultanlar dönemlerine siyasi güçleri ile damga vurmuştur.

Ancak unutmamak gerekir ki Osmanlı'da kadınların siyasi yönden zayıf olmalarının sebebi saray hayatına adapte olmalarıdır. Tek bir sarayda yaşayan kadınlar saray dışına nadiren çıkarlardı ve siyasi güç kazanamazlardı.