Kuantum Fiziği Hakkında Yedi Yaygın Efsane
Kuantum fiziğinin ne olduğundan çok ne olmadığı

- Blog Yazısı
Bu makaleyi okumak için kuantum fiziği hakkında fazla bilgi sahibi olmanıza gerek yok. Çoğunlukla kuantum fiziğinin ne olduğundan ziyade ne olmadığını açıklayacağım…
Genel halk konuyu büyüleyici buluyor ve kitap ve dergilerin kapakları sıklıkla bu gizemden yararlanıyor. Fiziğin bu alanında bir takım yanlış anlamalar ortaya çıktı ve benim buradaki amacım bu efsanelerden yedisini çürütecek gerçeklere bakmak.
1. "Kuantum fiziği tamamen belirsizlikle ilgilidir"
Yanlış! Kuantum fiziği muhtemelen insanoğlunun şimdiye kadar tasarladığı en kesin bilimsel disiplindir. Belirli özellikleri 10 ondalık basamağa kadar son derece hassas bir şekilde tahmin edebiliyor ve daha sonraki deneyler de bunu tam olarak doğruluyor. Bu efsane kısmen Werner Heisenberg'in "belirsizlik ilkesi" nden kaynaklanmıştır . İki büyüklüğün (örneğin bir parçacığın hızı ve konumu) aynı anda ne kadar doğru ölçülebileceğinin bir sınırı olduğunu gösterdi. Kuantum fiziği, enerji veya atomların manyetik özellikleri gibi diğer nicelikleri hesaplamak için kullanıldığında, doğruluğu hayret vericidir.
2. "Kuantum fiziği görselleştirilemez."
Kuantum fiziği genellikle "tuhaf" olan ve resmedilmesi zor nesneleri tanımlar: dalga fonksiyonları, üst üste binmiş durumlar, olasılık genliği, karmaşık sayılar. Ancak birkaçı İnsanlar çoğu zaman bunların mutlak matematiksel denklemler ve sembollerle anlaşılabileceğini söylerler. Ve yine de fizikçiler onu öğretirken ve popülerleştirirken daima onun temsillerini yapıyor. Grafikler, çizimler, metaforlar, projeksiyonlar ve daha birçok cihaz kullanırlar. Bu da aynı derecede iyi, çünkü deneyimli kuantum fizikçileri bile, manipüle edilen nesnelerin zihinsel bir görüntüsüne ihtiyaç duyuyorlar. Bir kuantum nesnesini doğru bir şekilde temsil etmek zor olduğundan tartışmalı kısım bu görüntülerin doğruluğudur.
3. "Bilim adamları bile kuantum fiziğini gerçekten anlamıyor"
Alanın önde gelen ışıklarından biri olan Richard Feynman'ın kendisi şunları söyledi: "Sanırım kimsenin kuantum mekaniğini anlamadığını rahatlıkla söyleyebilirim." Ama sonra hemen şunu ekledi: "Size doğanın nasıl davrandığını anlatacağım." Bu disiplinin kurucu babalarından Niels Bohr güzel bir özet veriyor: " Kuantum teorisiyle ilk karşılaştıklarında şaşırmayanlar onu anlamış olamazlar." Fizikçiler kuantum formalizmini manipüle ederken ne yaptıklarını anlıyorlar. Sadece sezgilerini bu yeni alana ve onun doğasında olan paradokslara uyarlamaları gerekiyor.
4. "Birkaç parlak teorisyen kuantum fiziğinin tüm konseptini ortaya attı"
Kuantum fiziğinin tüm tarihi bunun tam tersini gösteriyor: Başlangıçta laboratuvar deneyleri fotoelektrik etki, kara cisim radyasyonu, atomların ışık emisyon spektrumu gibi beklenmedik sonuçları ortaya çıkardı. Ancak daha sonra Albert Einstein, Max Planck, Niels Bohr ve diğerleri açıklamalar sunmaya çalıştıklarında parlak teorisyenler sahneye çıktı.
Bunu, nikelden garip bir şekilde seken elektronlar, manyetik alan tarafından garip bir şekilde saptırılan gümüş atomları, düşük sıcaklıklarda mükemmel iletken bir metal vb. dahil olmak üzere daha başka temel deneyler izledi. Daha sonra teoriler ve kavramlar bir kez daha ortaya çıktı: dualite, spin veya süperiletkenlik tanıtıldı. Teori ve pratik arasındaki son derece üretken "ileri geri" alışverişler fiziğin üzerine inşa edildiği şeydir. Çok az sayıda durum dışında deneyler genellikle önce gelir.
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 50₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.
5. "Einstein kuantum fiziğinin en büyük düşmanıydı"
Albert Einstein, muhtemelen şu ünlü sözünden dolayı, sıklıkla kuantum fiziğinin şiddetli bir rakibi olarak tasvir edilir: "Tanrı evrenle zar atmaz." Ama buna karşı değildi ve dahası onu yarattı! 1905 yılında Einstein, Max Planck'ın çalışmalarına dayanan "Işığın Üretimi ve Dönüşümüne İlişkin Sezgisel Bir Bakış Açısı Üzerine" adlı temel makalesini yazdı . İçinde ışığın foton adı verilen küçük, bireysel ve niceliksel cisimlerden oluştuğunu öne sürdü. Ona Nobel Ödülü'nü kazandıran şey aslında görelilik teorisi üzerine yaptığı çalışma değil.
Einstein muhtemelen bu itibarı, Niels Bohr'la , özellikle de yorum ve kuantum gerçekliği üzerine yaptığı tartışmalardan dolayı kazanmıştı ; çünkü o, mekansızlık kavramını kabul etmiyordu. Daha sonra dolanıklık ve Bell'in teoreminin ihlali üzerine yapılan deneyler onun yanıldığını kanıtladı ve gizli değişkenlerin yokluğunu gösterdi. Einstein kuantum fiziğinin önemini tam olarak takdir etse de, onun bazı çıkarımlarıyla, özellikle de yerellikle ilgili birkaç sorunu vardı.
6. "Kuantum fiziğinin pratik bir kullanımı yoktur"
Kuantum fiziği muhtemelen modern fiziğin en yararlı disiplinidir: Fizikçiler ışığın, atomların ve elektronların nasıl çalıştığını anladıktan sonra onları manipüle edebildiler. Lazerler, hastanelerdeki MRI, LED'ler, flash bellek, sabit diskler ve her şeyden önce transistör ve elektronikler, tüm bu teknolojiler kuantum fizikçileri tarafından icat edildi.
7. "Kuantum fiziği bazı alternatif tedavileri ve diğer gizemleri açıklayabilir"
Paranormal olaylara ve bazı "terapilere" inanan pek çok kişi, kuantum fiziğinden ilham aldıklarını iddia ediyor. Hintli-Amerikalı Deepak Chopra bu yaklaşımın en ünlü savunucularından biridir. Kendisi, sözde Yeni Çağ maneviyatının kimlik bilgilerini "insanın kuantum-beden özü", "sibernetik geri bildirim döngüleriyle yerelleştirilmiş enerji ve bilgi alanı" ve "dünyanın uyumlaştırılması" gibi bilimsel jargonda bulduğu bir tür kuantum mistisizmi geliştirmiştir. Kuantum mekaniksel gövde". Daha sonra zihin, bilinç, madde ve evren arasında kuantum ilişkileri kurmayı iddia ediyor. "Kuantum terapileri" aynı zamanda bedenin "titreşim ve enerji alanı" olarak görülmesi, "titreşimli hallere" ve "biyorezonanslara" ev sahipliği yapmasına dayanan bakım protokolleri de sunuyor.
Bu iki bakımdan sahtekârlıktır. İlk numara, aslında hiçbir gizem yokken, kuantum fiziğini gizemli kılmak için bilimsel terimleri kullanmaktan ibarettir. Laboratuar deneyleri ve günlük yaşam geçerliliğini göstermiştir. Öte yandan bu terapilerin veya inançların anlattığı olayların hiçbirinin bilimsel bir temeli yoktur. Her şeyden önce kuantum fiziğinde kelimeler çok kesin anlamlar ifade eder ve bu sözde bilimlerde tamamen yanlış kullanılırlar.
- 3
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 20/06/2025 07:05:32 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/17466
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.