Kendini Gerçekleştiren Kehanet Nedir? Psikolojide gücünü hafife almaman gereken bir gerçek.

---

Hayatında hiç “Ben zaten yapamam ki...” deyip gerçekten de yapamadığın bir şey oldu mu? Ya da birinin senin hakkında “O zaten başarısız” dediğini duyup gerçekten de başarısız hissettiğin oldu mu?

İşte bu durumların arkasında yatan şey, psikolojide çok önemli bir kavram: *Kendini gerçekleştiren kehanet.*

Peki, bu ne demek?

*Kendini gerçekleştiren kehanet*, bir olayın olacağına dair beklentiye sahip olman ve bu beklentiyle öyle davranman sonucu, gerçekten de o olayın gerçekleşmesidir.

Yani sen bir şeye inanırsın ve bu inanç senin düşünce, duygu ve davranışlarını öyle bir etkiler ki, o inandığın şey sonunda gerçek olur.

Günlük hayattan birkaç örnekle açıklayalım:

- *Öğretmen ve öğrenci örneği:*

Bir öğretmen, öğrencisinin tembel ve başarısız olduğuna inanıyorsa ona daha az ilgi ve destek gösterir. Öğrenci de bu ilgisizliğe karşılık motivasyonunu kaybeder, derslerinde zorlanır. Sonuçta öğretmenin kehaneti “gerçek” olur. Ama bu başarı eksikliği, öğrencinin yetersizliğinden değil, öğretmenin beklentisinden kaynaklanır.

- *İlişkilerde:*

“Zaten beni sevmeyecek” diye düşündüğün biriyle soğuk davranırsan, karşı taraf senden uzaklaşır. Sonra da “Bak, haklıymışım” dersin. Aslında senin beklentin, sonucu yaratmıştır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

- *Kendine inanmamak:*

“Ben bu işi kesin batırırım” diyen bir kişi, daha en baştan stresli, özgüvensiz ve dağınık davranabilir. Bu da gerçekten kötü sonuçlara yol açar. Sonra da “Ben zaten başarısızım” düşüncesi pekişir.

Olumlu kehanetler de var!

İşin güzel tarafı şu: Kendini gerçekleştiren kehanet sadece olumsuz olmak zorunda değil. *Olumlu beklentiler de olumlu sonuçlar yaratabilir.*

- “Ben bu sınavı geçeceğim” diyen biri, daha kararlı çalışır, daha motive olur ve gerçekten de geçer.

- “Bugün harika geçecek” diyerek güne başlayan biri, etrafına daha pozitif enerji yayar ve çoğu zaman öyle de olur.

Peki bu bilgiyi nasıl kullanabiliriz?

- Kendi zihinsel kalıplarının farkında ol. Kendine “yapamam, beceremem, kimse beni sevmez” gibi şeyler söyleme.

- Başkalarının da seni nasıl etiketlediğine dikkat et. Onların olumsuz kehanetlerini kendi gerçekliğin yapma.

- Kendinle ilgili *olumlu, gerçekçi beklentiler* geliştir. Bu seni daha motive ve istikrarlı yapar.

Sonuç:

Aklımızdan geçen her düşünce, hayatımızı farkında olmadan yönlendirebilir. İşte bu yüzden, neye inandığın çok önemlidir. Çünkü *inandığın şey, bir gün gerçekten yaşayacağın şeye dönüşebilir.*

—-