"Evrenin dışı" var mı?
Bunu daha önce hiç merak ettiniz mi?

- Blog Yazısı
Evren ötesinde birşey var mı?
Kozmolojik açıdan bakıldığında bu soru doğası gereği evrenin şekli ve doğasıyla bağlantılıdır. Genel görelilik teorisine ve kozmik mikrodalga arka plan gözlemlerine dayanan mevcut modeller, evrenin düz ve sonsuz olduğunu öne sürüyor. Sonsuz bir evrende, uzay sonsuz bir şekilde genişlediği için "ötesi" diye bir şey yoktur.[1]
Fakat başka kaynaklar farklı cevaplar verebiliyor. Muallak bir konu olan "evrenin ötesi" için işte başka bir tahmin:
Gözlemlenen evrenin genişliği yaklaşık 90 milyar ışık yılıdır. Ve muhtemelen bu sınırın ötesinde bir grup başka rastgele yıldız ve galaksi vardır. Ama sonra? Söylemesi zor.
Kozmologlar, evrenin sonsuz büyük mü yoksa aşırı büyük mü olduğundan emin değiller. Astronomlar evreni ölçmek için eğriliğine bakarlar. Evrenin büyük ölçekli geometrik eğrisi bize onun genel şeklini anlatır. Evren tamamen geometrik olarak düz ise, o zaman sonsuz olabilir. Dünya'nın yüzeyi gibi kavisli ise, o zaman sonlu bir hacme sahiptir. Evrenin eğriliğine ilişkin mevcut gözlemler ve ölçümler evrenin neredeyse tamamen düz olduğunu gösteriyor. Bunun evrenin sonsuz olduğu anlamına geldiğini düşünebilirsiniz. Ama o kadar basit değil. Düz bir evren söz konusu olduğunda bile, uzayın sonsuz büyüklükte olması gerekmez. Örneğin bir silindirin yüzeyini ele alalım. Geometrik olarak düzdür çünkü yüzeye çizilen paralel çizgiler paralel kalır ("düzlük"ün tanımlarından biridir) ve yine de sonlu bir boyuta sahiptir. Üç boyutlu evrenimizin daha büyük, çok boyutlu bir yapıya gömülü olması mümkündür. Bu uyuyor ve gerçekten de bazı egzotik fizik modellerinin bir parçası. Ancak şu anda bunu test etmenin bir yolu yok. Ve bunun son derece baş ağrısına neden olduğunu biliyorum, ancak evrenin sınırlı bir hacmi olsa bile, yerleşik olması gerekmez. Evreni hayal ettiğinizde, yıldızlar, galaksiler ve her türlü ilginç astrofiziksel nesneyle dolu dev bir top hayal edebilirsiniz. Sanki bir astronot Dünya'ya yukarıdan huzurlu bir yörüngeden bakıyormuş gibi, dışarıdan nasıl göründüğünü hayal edebilirsiniz. Ancak evrenin var olması için bu dış bakış açısına ihtiyacı yoktur. Evren, hiçliğin ortasında yüzen bir top olarak hayal ettiğinizde, matematiğin gerektirmediği bir zihinsel numara yapıyorsunuz demektir. Elbette, dışında hiçbir şeyin olmadığı sonlu bir evrenin var olması kulağa imkansız geliyor. Ve boşluk anlamında "hiçbir şey" bile değil - tamamen matematiksel olarak tanımlanmamış.
Aslında, “Evrende ne var?” diye sormak, “Mor rengi nasıl bir ses çıkarır?” diye sormak gibidir. Bu anlamsız bir soru çünkü alakasız iki kavramı birleştirmeye çalışıyorsunuz. Evrenin merkezi neresidir? Evrenimizin gerçekten bir "ötesi" olması çok olasıdır. Ama sonra tekrar, durum böyle olmak zorunda değil.[2]
- 2
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- ^ Bilinmiyor. Is There Anything Beyond The Universe?. Alındığı Tarih: 12 Eylül 2024. Alındığı Yer: Medium | Arşiv Bağlantısı
- ^ Bilinmiyor. İnsanlık Zamanın Başlangıcından Beri Bunu Soruyor: Bilinen Sınırların Ötesinde Ne Var? Haritalarımızın Ötesinde Ne Var?. Alındığı Tarih: 12 Eylül 2024. Alındığı Yer: HALK tv | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 24/04/2025 09:50:42 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/18577
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.