Emmanuel Kant

Çocukluk Ve Gençlik Yılları

Immanuel Kant, 22 Nisan 1724’te Prusya’nın Königsberg (bugünkü Kaliningrad, Rusya) kentinde doğdu. Babası eyer yapımcısıydı, annesi ise dindar ve ahlaki değerlere bağlı bir kadındı. Kant mütevazı ve disiplinli bir ailede büyüdü. Küçük yaşta güçlü bir dini eğitim aldı.

Eğitim Hayatı

Königsberg Üniversitesi’nde önce teoloji okumaya başladı, fakat kısa sürede ilgisini matematik, fizik ve felsefeye yöneltti. Isaac Newton’un doğa felsefesi üzerine yaptığı çalışmalar onu derinden etkiledi. Üniversite yıllarında Leibniz ve Wolff’un rasyonalist felsefesiyle tanıştı.

Akademik Kariyerin Başlangıcı

Kant uzun süre özel öğretmenlik yaparak geçimini sağladı. 1755’te üniversiteye geri döndü ve doğa bilimleri ile felsefe üzerine dersler vermeye başladı. Matematik, fizik, coğrafya, mantık, ahlak ve metafizik gibi geniş bir alanda ders verdiği için çok yönlü bir akademisyen olarak tanındı.

Felsefi Dönemleri

Kant’ın düşünsel gelişimi genellikle üç döneme ayrılır:

Erken Dönem (1746–1769) → Newton fiziği ve metafizik ilgileriyle şekillendi.

Eleştirel Öncesi Dönem (1770–1780) → “Saf aklın sınırları” üzerine düşünmeye başladı.

Eleştirel Dönem (1781–1804) → En önemli eserlerini yazdığı dönem.

Büyük Eserleri

Saf Aklın Eleştirisi (1781) → İnsan bilgisinin sınırlarını ve metafiziğin imkânını araştırır. Felsefe tarihinde bir devrimdir.

Pratik Aklın Eleştirisi (1788) → Ahlak felsefesini temellendirir. Kant’ın ünlü “ödev ahlakı” ve kategorik imperatif kavramı burada açıklanır.

Yargı Gücünün Eleştirisi (1790) → Estetik ve teleoloji üzerine düşüncelerini ortaya koyar.

Kişiliği ve Yaşam Tarzı

Kant, Königsberg’den hiç ayrılmadı. Hayatı son derece düzenliydi:

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Her gün aynı saatte ders verir, aynı saatte yemek yer ve yürüyüşe çıkardı.

Hatta öyle ki, halk onun yürüyüş saatine bakarak saatlerini ayarlardı.

Bekâr yaşadı, sade bir hayat sürdü.

Son Yılları ve Ölümü

Kant ömrünün son yıllarında zihinsel gücünü kaybetmeye başladı. 12 Şubat 1804’te Königsberg’de öldü. Mezarı hâlâ Kaliningrad’daki Königsberg Katedrali’nin yanında bulunmaktadır.

Mirası

Kant, “eleştirel felsefe” anlayışıyla modern düşünceye damgasını vurdu. Bilgi, ahlak, özgürlük ve insanın akıl kapasitesi üzerine fikirleri bugün hâlâ tartışılmakta. “Aydınlanma nedir?” sorusuna verdiği cevap felsefe tarihinin en ünlü tanımlarından biridir:

Aydınlanma, insanın kendi suçu ile düşmüş olduğu ergin olmama hâlinden kurtulmasıdır.