Einstein ve Nobel Ödülü

Einstein nobel ödülüne ilk defa aday gösterildiğinde, henüz görelilik kuramını tamamlamamıştı. 1900 yılında, o zamanlar Bern'de bir patent ofisinde çalışan Einstein, doktora tezini Zürih Üniversitesi'ne sundu. Tezinde, moleküler boyutlarda sıvıların hareketini inceleyen bir konu olan kinetik teori üzerine çalıştı. Tezi kabul edildi ve Einstein doktor unvanını aldı. Ancak tezi, fizik dünyasında çok fazla ilgi görmedi.

1905 yılı, Einstein için bir mucize yılı oldu. O yıl, fotoelektrik etki, Brown hareketi, özel görelilik ve kütle-enerji denkliği üzerine dört önemli makale yayımladı. Bu makaleler, fizikte devrim yaratacak ve Einstein'ın ününü artıracaktı. Ancak Einstein'ın Nobel Ödülü'ne aday gösterilmesi için daha birkaç yıl geçmesi gerekiyordu.

Einstein'ın Nobel Ödülü'ne ilk aday gösterilişi 1910 yılında oldu. O zamanlar, özel görelilik kuramı hala tartışmalı görülüyordu ve genel görelilik kuramı henüz tamamlanmamıştı. Einstein'ın adaylığı, fotoelektrik etki üzerine yaptığı çalışmalar nedeniyleydi. Fotoelektrik etki, ışığın metal yüzeylere çarptığında elektron koparması olayıdır. Einstein, bu olayı kuantum mekaniğinin ilkeleriyle açıklamış ve ışığın hem dalga hem de parçacık özelliği taşıdığını ileri sürmüştü. Bu açıklama, dönemin fizikçileri tarafından kabul görmemişti.

Einstein'ın Nobel Ödülü'ne ilk aday gösterilişi sonuçsuz kaldı. Nobel Fizik Komitesi üyeleri, Einstein'ın çalışmalarını değerlendirmek için yeterli bilgiye sahip olmadıklarını belirttiler. Ayrıca, fotoelektrik etkinin deneysel kanıtları da henüz yetersizdi. Bu nedenle, 1910 yılında Nobel Fizik Ödülü verilmedi.

Einstein'ın Nobel Ödülü'ne ikinci kez aday gösterilişi 1912 yılında oldu. Bu sefer, adaylığı hem fotoelektrik etki hem de özel görelilik kuramı nedeniyleydi. Ancak bu sefer de Nobel Fizik Komitesi üyeleri, Einstein'ın çalışmalarının önemini ve doğruluğunu anlamakta zorlandılar. Özellikle özel görelilik kuramının sonuçları, Newton mekaniğinin temellerini sarsmaktaydı. Bu nedenle, 1912 yılında da Nobel Fizik Ödülü verilmedi.

Einstein'ın Nobel Ödülü'nü alması için daha uzun bir süre beklemesi gerekecekti. 1915 yılında genel görelilik kuramını tamamladığında, fizik dünyasında büyük bir heyecan yarattı. Ancak bu kuram da henüz deneysel olarak test edilmemişti. 1919 yılında, Arthur Eddington tarafından yapılan güneş tutulması gözlemleri, genel görelilik kuramının tahminlerini doğruladı ve Einstein'ın ünü daha da arttı. Ancak Nobel Fizik Komitesi üyeleri hala çekimser davranmaktaydılar.

1921 yılında Einstein Nobel Fizik Ödülü’ne layık görüldü. O dönemde görelilik hala tartışmalı görüldüğü için, ödül fotoelektrik etkiyi açıklaması nedeniyle verildi. 1925 yılında da Royal Society tarafından Copley Medal almıştır.