Cahil Sendromu/Dunning-Kruger Etkisi

Dunning-Kruger etkisi, bir kişinin belirli bir alandaki bilgi ve beceri eksikliğinin, kendi yeterliliğini abartmasına neden olması durumunda ortaya çıkar. Buna karşılık, bu etki aynı zamanda belirli bir alanda başarılı olanların, görevin herkes için basit olduğunu düşünmelerine ve kendi yeteneklerini küçümsemelerine neden olur. Bu olgunun ilk tanımını takip eden yıllarda Dunning-Kruger etkisi ve geçerliliği konusunda tartışmalar yaşandı. Bir zamanlar yeteneklerimizi nasıl değerlendirdiğimize dair sağlam temellere dayanan bir açıklama olarak kabul edilirken, o zamandan beri bu etki bazı veri bilimcileri ve matematikçiler tarafından sorgulanıyor.

Örneğin; Arkadaşınızla yeni bir şey denemeye karar verdiğinizi hayal edin: ikiniz de ayrı ayrı İspanyolca öğrenmeye başlıyorsunuz. Birkaç gün içinde 10-15 cümle söyleyebilirsiniz. Biraz hayal kırıklığına uğradın ve şimdiye kadar daha fazlasını söyleyebilmen gerektiğine inanıyorsun. Dil size doğal olarak gelir ve onu iyi bir şekilde kavramak, bunun herkes için basit olduğunu düşünmenize neden olur.

Arkadaşınız ise tam tersine sadece birkaç kelime öğrendi. İlerlemesine hayran kaldı. Bu kelimeleri yanlış telaffuz ettiğini, gramer açısından yanlış cümleler kurduğunu bilecek bilgi ve beceriye henüz sahip değildir. Senden çok daha az şey öğrendi ama asgari bilgisi onun hatalarını anlamasını engelliyor. Üstelik karşılaştırma eksikliği, göreceli yeteneğini abartmasına neden oluyor. Başkalarının (örneğin sizin gibi) ne kadar ilerlediği konusundaki bilgisizliği, aslında ortalamanın altında bir hızda öğrenirken, mükemmel olduğunu düşünmesine neden oluyor.

Dunning-Kruger ve Ruh Sağlığı

Benzersiz güçlerimize kör olmak, refahımızı ve zihinsel sağlığımızı büyük ölçüde etkileyebilir. Bu, sahtekarlık sendromuna veya ısrarcı bir sahtekarlık duygusuna yol açabilir . Sahtekarlık sendromundan muzdarip insanlar, kendi başarılarını hak etmediklerini hissedebilirler veya başkaları "gerçeği" anladığında ne olacağı konusunda sürekli endişe duyabilirler.

Bu etki aynı zamanda, kendinizin tanıdığı “yetenekleriniz” başkaları tarafından tanınmadığında hayal kırıklığına uğramanıza da neden olabilir. Belki de yaklaşan bir terfiinin yalnızca başka birine devredilmesini bekliyorsunuz. Dunning-Kruger etkisinin, iş performansınız göz önüne alındığında gerçekçi olmayan beklentiler yaratması ve sizi hayal kırıklığına uğratması mümkündür.

Dunning-Kruger etkisi belirli bir konu hakkında fazla bilgisi olmayan kişiler, kendi hatalarını veya bilgi boşluklarını tespit edecek bilgi veya beceriye sahip değildir. Bu kör noktalar nedeniyle nerede hata yaptıklarını göremezler ve bu nedenle iyi durumda olduklarını varsayarlar.

Özet geçecek olursam Dunning-Kruger etkisi, yeteneklerine aşırı güvenenlerin aslında en iyi performans gösterenler olamayabileceğini, ortalama veya biraz daha düşük olduğuna inananların ise genellikle büyük beceri sergilediğini gösteren bir olgudur. Dunning-Kruger etkisinin sorgulanmaya başladığını ve birçok akademisyenin artık bunun gerçek bir psikolojik etkiden ziyade istatistiksel bir yapaylık olduğuna inandığını akılda tutmak önemlidir.

"Senin için en hayırlısını ben bilirim"...

Bildiğini sananlara hakikati anlatmak zor. Bunu güzel tanımlamışız, "cahil cesareti."