Ay'a İnen Astronotlar Daha mı Erken Öldü? İstatistiksel Bir İnceleme

Ay'a ayak basan insan sayısı sadece 12. Bu kişiler, tarihte başka hiç kimsenin deneyimlemediği bir şey yaşadı: farklı bir gökcisminde, farklı bir dünyada yürümek. Ancak bu benzersiz deneyimin uzun vadeli etkileri hakkında hiç düşündünüz mü? Özellikle de bu kişilerin yaşam süresini etkileyip etkilemediğini?

Bu makalede, Ay'a inen astronotların ortalama ölüm yaşlarını, yalnızca Ay yörüngesine girip inmeden geri dönen astronotlarla karşılaştırdık. Amacımız, Ay yüzeyine inmenin insan sağlığı üzerinde uzun vadeli bir etkisi olup olmadığını anlamaya çalışmaktı.

Veriler

Ay'a inen 12 astronottan 8'i vefat etmiştir:

Neil Armstrong: 82 yaşında (2012)

Pete Conrad: 69 yaşında (1999)

Alan Bean: 86 yaşında (2018)

Alan Shepard: 74 yaşında (1998)

Edgar Mitchell: 85 yaşında (2016)

James Irwin: 61 yaşında (1991)

John Young: 87 yaşında (2018)

Eugene Cernan: 82 yaşında (2017)

Ay'a inenlerin ortalama ölüm yaşı: Yaklaşık 78.5 yıl

Ay yörüngesine giren ancak inmeyen 9 astronottan 6'sı vefat etmiştir:

Frank Borman: 95 yaşında (2023)

William Anders: 90 yaşında (2024)

Michael Collins: 90 yaşında (2021)

Richard Gordon: 88 yaşında (2017)

Stuart Roosa: 63 yaşında (1994)

Alfred Worden: 90 yaşında (2020)

Ay'a inmeyenlerin ortalama ölüm yaşı: Yaklaşık 86 yıl

Analiz

Veriler ilk bakışta Ay'a inmeyenlerin daha uzun yaşadığını gösteriyor. Ay'a inenler ortalama 78.5 yıl yaşarken, sadece yörüngeye girenler ortalama 86 yıl yaşamış. Bu, yaklaşık 7.5 yıllık bir fark anlamına geliyor.

Peki bu fark rastgele olabilir mi? Bunu anlamak için istatistiksel bir t-testi uyguladık. Bu test, iki bağımsız grup arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olup olmadığını anlamaya yarar.

Agora Bilim Pazarı

''Tectonic Plates'' T-Shirt

Bu t-shirt, “Tectonic Plates” temasıyla doğanın gücünü ve değişimini vurguluyor. %100 pamuklu yapısı sayesinde gün boyu konfor sağlarken, kaliteli baskısıyla uzun ömürlü kullanım sunar. Sade ve anlam yüklü tasarımıyla, doğa ve bilim meraklılarının stiline güçlü bir ifade katacak!

Bilgiler ve Uyarılar:

1. Renk Bilgileri: Tişört beyaz ve siyah olarak üretilebilmektedir.
2. Beden Bilgileri: Stokta kalan ürünlerimiz arasından dilediğiniz bedeni seçebilirsiniz. Tişörtlerle ilgili beden bilgisi almak ve ölçüleri öğrenmek için buraya tıklayınız.
3. Cinsiyet Bilgileri: Bu ürünümüz unisex üretilmektedir ve her cinsiyete uygundur.
4. Kargo Bilgileri: Bu ürün sipariş alındıktan sonraki 2 iş günü içinde postalanacaktır. Kargo yöntemimiz hakkında daha fazla bilgiyi buradan alabilirsiniz.
5. Kumaş Bilgileri: Bu ürün %100 pamuktur.
6. Yıkama/Ütü Bilgileri: Tişörtler üzerindeki görsellerin korunması için tişörtlerin ters yüz edilerek yıkanması ve ütülenmesi tavsiye edilir. Siyah tişörtlerin en fazla 30 derecede yıkanması gerekmektedir.
7. İade/Değişiklik Bilgileri: Lütfen sipariş vermeden önce iade ve ürün değişikliği ile ilgili bilgilendirmemizi okuyunuz.

Devamını Göster

₺499.90

Satın Al Tüm Ürünler

t-değeri: -1.34

p-değeri: 0.21

Bu p-değeri, genellikle kabul edilen anlamlılık sınırı olan 0.05'in epey üzerinde. Yani, bu fark istatistiksel olarak anlamlı değil. Başka bir deyişle, bu fark büyük olasılıkla rastgele ortaya çıkmış bir fark.

Muhtemel Sebepler ve Spekülasyonlar

Yine de farkı gösteren veriler ilgi çekici. Peki Ay'a inmek neden daha kısa bir ömürle ilişkilendirilmiş olabilir? İşte bazı spekülatif nedenler:

Artmış radyasyon maruziyeti: Ay yüzeyinde, yörüngedeki uzay aracına kıyasla daha fazla kozmik radyasyona maruz kalınabilir.

Daha yoğun fiziksel ve psikolojik stres: Ay yüzeyine inmek, daha riskli ve zorlu bir görev olduğundan stres düzeyi yüksek olabilir.

Küçük örneklem etkisi: Elimizdeki örnek sayısı çok az (n=12 ve n=9), bu nedenle tesadüflerin etkisi büyük olabilir.

Sonuç

Ay'a inen astronotların yaşam süresinin ortalama olarak daha kısa olduğu görülüyor, ancak bu fark istatistiksel olarak anlamlı değil. Bu durum, daha çok örneklem sayısının düşük olması ve bireysel farklılıklardan kaynaklanıyor olabilir.

Yine de, bu cesur insanların hem bilimsel hem istatistiksel olarak nasıl iz bıraktığını görmek her zaman ilgi çekici. Bu tarz çalışmalar, insanlığın uzaya olan yolculuğunda sağlık ve yaşam üzerine düşünmek için de güzel bir fırsat sunuyor.