Alzheimer Hastalığı Nedir? Nasıl Ortaya Çıkar?
Demans ve Alzheimer'ın Türleri
brain anatomy
- Blog Yazısı
Demans Nedir?
Demans, beynin çeşitli bölgelerindeki sinir hücrelerinin hasar görmesiyle ortaya çıkan, bilişsel işlevlerin bozulduğu ilerleyici bir rahatsızlıktır. Bir hastalık değil, bir semptomlar grubudur. Unutkanlık, düşünme zorluğu, dil problemleri, yönelim kaybı gibi belirtilerle kendini gösterir.
Demans Türleri :
Frontotemporal Demans (FTD)
- Beynin ön (frontal) ve yan (temporal) loblarını etkiler.
- Belirti: Kişilik değişimi, davranış bozukluğu, sosyal uygunsuzluk, dil kaybı.
- Genelde 40-65 yaş arasında başlar.
- Nedeni: Tau veya TDP-43 proteinlerinin anormal birikim
2. Travmaya Bağlı Demans :
- Tekrarlayan beyin travmaları sonucu gelişir (ör. boksörler, askerler).
- Belirti: Hafıza kaybı, dikkat eksikliği, öfke patlamaları, depresyon.
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 50₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.
- Patoloji: Beyinde yaygın nöronal hasar ve mikroskobik kanamalar.
3 .İskemik Demans (Vasküler Demans)
- Beyne giden kan akışının azalması sonucu oluşur.
- En sık sebep inme veya küçük damar hastalıklarıdır.
- Belirti: Ani gelişen unutkanlık, planlama güçlüğü, dengesizlik
4. Hemorajik Demans
- Beyin kanaması sonucu gelişir.
- Sebep: Travma, hipertansiyon, anevrizma patlaması.
- Belirti: Ani bilinç değişikliği, hafıza ve konuşma bozuklukları.
- Beyin dokusu kanla zarar görür.
Alzheimer Hastalığı Nedir?
Alzheimer, demansın en yaygın türüdür. Toplam demans vakalarının yaklaşık %60-70’ini oluşturur. Beyinde iki temel protein olan beta-amiloid ve tau proteininin anormal birikimi sonucu gelişir.
Fizyolojik ve Nörolojik Temeller :
1. Beta-Amiloid Plakları
- Hücreler arası boşlukta birikir.
- Nöronlar arası iletişimi bozar.
- Beyinde toksik etki yaratır.
-Zamanla sinir hücreleri ölür
2. Tau Protein Yumakları (Nörofibriler Düğümler)
- Hücre içi taşıma sistemini bozar.
- Hücre içi yıkıma ve ölümüne neden olur.
Beyinde Etkilenen Bölgeler :
- Hipokampus: Öğrenme ve hafıza (ilk etkilenen yer).
- Temporal Lob: Dil ve işitsel algı.
- Parietal Lob: Yön bulma ve mekânsal farkındalık.
- İlerleyen evrelerde tüm beyin küçülür (kortikal atrofi).
Alzheimer Evreleri
1. Erken Evre
- Günlük işleri yaparken zorlanma
- İsimleri, yerleri unutma
- Kelime bulmakta güçlük
2. Orta Evre
- Konuşma bozukluğu
- Mantıksız düşünme
- Karar verme güçlüğü
3. İleri Evre
-Hareketsiz ve biliçsiz bakışlar
-Yatalak olma
- İletişim kuramama
-Aşırı zayıflama
-İştahsızlık ve yemeği kesme
-Septik şok, enfeksiyon ,bağışıklık çökmesi ve ölüm
Alzheimer Tedavisinde Güncel ve Deneysel Yaklaşımlar
Alzheimer hastalığı için şu anda kesin bir tedavi yoktur, ancak özellikle ABD’de son yıllarda umut veren çalışmalar yürütülmektedir. Tedavi, semptomları yavaşlatmaya ve hastanın yaşam kalitesini artırmaya yöneliktir.
1. FDA Onaylı İlaçlar
- Donepezil, Rivastigmin, Galantamin: Asetilkolinesteraz inhibitörleri. Hafıza ve düşünme süreçlerinde az da olsa iyileşme sağlar.
- Memantin: Glutamat sistemini etkileyerek orta-ağır evrelerde kullanılır.
- Lecanemab (Leqembi): 2023’te FDA onayı almış yeni ilaç. Beta-amiloid plaklarını hedef alır. Erken evredeki hastalarda etkili olabilir.
2.Deneysel Tedavi Yöntemleri (Klinik Çalışmalar)
- İmmünoterapi: Vücut bağışıklığını kullanarak beyindeki beta-amiloid plaklarını temizlemeyi hedefler.
- Gen Tedavisi: ApoE4 gen mutasyonu taşıyan bireylerde risk azaltma amaçlı araştırmalar sürüyor.
- Hücre Tedavisi: Kök hücrelerle hasarlı nöronların onarılması üzerine deneysel çalışmalar yapılıyor.
Sonuç :
Alzheimer hastalığı, yalnızca bireyin değil, çevresindekilerin de yaşam kalitesini derinden etkileyen karmaşık ve ilerleyici bir nörodejeneratif bozukluktur. Demansın en yaygın tipi olarak hem klinik hem sosyal açıdan büyük bir yük oluşturmaktadır. Beyinde amiloid beta ve tau protein birikimleri, nöron kaybı ve sinaptik bozulmalarla karakterizedir.
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 13/12/2025 09:01:12 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/21618
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
COVID-19 Beyni Etkiliyor mu?
İlk Operasyondan Modern Cerrahiye 7 000 Yıl Öncesinden Günümüze Ameliyatın Evrimi
Kalp Nasıl Çalışır ?
Hayvanlarda Öğrenme ve Genetik Aktarım
Diyabet ve Egzersiz
Kalp Krizi Sırasında Kalpte Neler Oluyor?
Atomlar Nasıl Oluyor da Canlı Yapıyı Meydana Getiriyor?
Alzheimer Hastalığı Nedir? Nasıl Ortaya Çıkar?
KALBE KRAMP GİRER Mİ?
Aralıklı Beslenme ve Aralıklı Oruç: Doğru Anlam, Yanlış Çeviri ve Potansiyel Riskler
Kuasarlar
Işık neden enine dalgadır da boyuna dalga değildir?
Dinozorlar Gerçekte Nasıl Sesler Çıkarıyordu ?
Günümüzün Popüler Cinsel Yönelimi
Evrim Teorisi Nedir?
Tyrannosauridlerin Kolları Neden Kısadır?
