Bitkiler Uzayda Besin Kaynağı Olacak

2015'te Ejderha isimli uzay kapsülü, SpaceX-3 görevi kapsamında Uluslararası Uzay İstasyonu'na takviye malzemeler götürdü. Kapsüldeki malzemelerden biri de, bir bitki büyütme odası. Bu sayede astronotların pek de alışık olmadıkları bir biçimde, taze besinler tüketebilmesi hedefleniyor.

NASA'nın Veg-01 deneyi kullanılarak yörüngede bitki üretebilmek adına Veggie (Sebze) isimli bir düzenek kurulacak. Düzeneğin amacı, uzay istasyonunda çalışan astronotlara marul yetiştirmek olacak. 

Araştırmacılar, özellikle marul ve turp üretimine odaklanıyorlar. NASA'nın Kennedy Uzay Üssü'nde testleri süren Veggie'de üretilen bitkilerin sağlıkları, büyüklükleri, tükettikleri su miktarı ve üzerlerinde yetişen mikroorganizmalar yakından takip ediliyor. Çünkü bunlar, bir bitkinin uzayda yaratabileceği temel sorunları temsil ediyor ve olası tehditlerin önüne geçilmesi gerekiyor. Çünkü uzayda sağlık sorunları ve kısıtlı su bulunuyor olması büyük sorunlar yaratabiliyor.

Daha önceden de uzay araçlarında bitki yetiştirilerek tüketilmişti; ancak bunlar genellikle çok kısıtlı ve pek de sağlıklı olmayan yöntemler izliyordu. Sorun, bitkilerin genelde geniş bir yer kaplaması ve dolayısıyla uzay aracında yer bulunamıyor oluşuydu. Çok dar bir alanda da bitki yetiştirmek zor olduğundan, böyle bir işe doğru düzgün kalkışılmamıştı. Veggie isimli düzenek ise, sadece 30 santimetre genişliğinde ve 36 santimetre derinliğinde bir kapsül içerisinde bitkilerin sağlıklı bir şekilde yetişebileceği bir alan yaratıyor. Tabii ki bir diğer çok temel sorun da, yerçekimsiz ortamda bitkilerin Dünya'da olduğu gibi yetişemiyor oluşu. Bitkiler gelişme yönleri ve iletim demetlerinin düzgün çalışması için kütleçekimine ihtiyaç duyuyor. Ancak Veggie, bu sorunların üstesinden geliyor, en azından bu sorunları en aza indirecek şekilde tasarlandı.

Uzayda bitki yetiştirmenin, uzun dönem görevlerde astronotların psikolojik sağlıklarına da olumlu etkisi olması umuluyor.