Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Bilim İnsanları 700 Milyon Yıl Önceki Buzul Çağının Nedenlerini Ortaya Çıkardı!

2 dakika
3,773
Bilim İnsanları 700 Milyon Yıl Önceki Buzul Çağının Nedenlerini Ortaya Çıkardı! iStockphoto
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 10 ay öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Dünya, yaklaşık 700 milyon yıl önce tamamen donmuş bir hâldeydi. Gezegen kutuplardan ekvatora kadar buzla kaplıydı. Ancak buna neyin sebep olduğu bir gizemdi. Araştırmacılar, bu gizemin çözüldüğünü öne sürüyor.[1]

Avustralyalı jeologlar, 700 milyon yıldan daha uzun bir süre önce Dünya tarihinde yaşanan buzul çağı iklimine büyük olasılıkla neyin neden olduğunu belirlemek için levha tektoniği modellemesini kullandı. Çalışmanın başyazarı Dr. Adriana Dutkiewicz şöyle anlatıyor:

Tarihsel olarak düşük volkanik karbondioksit emisyonları, şimdi Kanada'da bulunan büyük bir volkanik kaya yığınının ayrışmasına yardımcı oldu, bu süreç atmosferik karbondioksiti emiyor.

Ekip, Güney Avustralya'daki Flinders Sıradağları'na yaptıkları bir jeolojik saha gezisinde gördükleri buzul kalıntılarının kendilerini buzul çağının nedenini ve olağanüstü uzun süresini araştırmaya sevk ettiğini söylüyor. Araştırmacılar, bunun için Sydney Üniversitesi EarthByte bilgisayar modellerini kullandılar.

Tüm Reklamları Kapat

Sturtian buzullaşması olarak adlandırılan uzun buzul çağının tetiklenmesi ve sona ermesi için çeşitli nedenler öne sürülmüş olsa da neden 57 milyon yıl sürdüğü bir gizem olarak kalmıştı. Dr. Dutkiewicz, bunun biz insanlar için hayal etmesi zor bir zaman aralığı olduğunu vurguluyor.

Ekip, eski süper kıta Rodina'nın parçalanmasından sonraki bir zamanda kıtaların ve okyanus havzalarının evrimini gösteren bir levha tektoniği modelini temel aldı. Bu modeli, levhaların birbirinden ayrıldığı ve yeni okyanus kabuğunun doğduğu yerler olan okyanus ortası sırtları boyunca su altı volkanlarındaki karbondioksit gazı arınımını hesaplayan bir bilgisayar modeline bağladılar.

Analizler sonucunda Sturtian buzul çağının başlangıcının, volkanik karbondioksit emisyonlarının düşük olması ile tam olarak örtüştüğünü fark ettiler. Karbondioksit çıkışı da buzul çağının tüm süresi boyunca nispeten düşük olmuştur.

Bu dönemde Dünya'da çok hücreli hayvanlar ya da kara bitkileri yoktu. Atmosferdeki sera gazı konsantrasyonu neredeyse tamamen volkanlardan ve karbondioksit tüketen silikat kaya ayrışma süreçlerinden çıkan karbondioksitten oluşuyordu.

Tüm Reklamları Kapat

Profesör Dietmar Müller, bu dönemde iklimi jeoloji yönettiğini belirterek Sturtian buzul çağının iki sebepten başladığını düşündüklerini söylüyor. Levha tektoniğinin yeniden düzenlenmesi volkanik gaz çıkışını minimuma indirdi. Aynı zamanda Kanada'daki kıtasal volkanik bölge atmosferik karbondioksit tüketerek aşınmaya başladı. Müller şöyle devam ediyor:

Sonuç olarak atmosferik karbondioksit, buzullaşmanın başladığı seviyeye düştü. Bu seviyenin milyonda 200 parçacığın altında, yani bugünkü seviyenin yarısından daha az olduğunu tahmin ediyoruz.

Ekibin çalışması, Dünya'nın uzun vadeli geleceği hakkında ilgi çekici soruları gündeme getiriyor. Yakın zamanda ortaya atılan bir teori, Dünyamızın önümüzdeki 250 milyon yıl içinde memelilerin soyunun tükenmesine neden olacak kadar sıcak bir süper kıta olan Pangea Ultima'ya doğru evrimleşebileceğini öne sürüyordu.[2]

Kıtasal çarpışmalar arttıkça ve levhalar yavaşladıkça, Dünya'daki volkanik karbondioksit emisyonları düşük seviyelerde seyrediyor. Yani Pangea Ultima, yeniden bir kartopuna dönüşebilir. Dr. Dutkiewicz şöyle anlatıyor:

Gelecek ne getirirse getirsin, burada incelenen türden jeolojik iklim değişikliğinin son derece yavaş gerçekleştiğine dikkat etmek önemlidir. NASA'ya göre, insan kaynaklı iklim değişikliği daha önce gördüğümüzden 10 kat daha hızlı gerçekleşiyor.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
34
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

Feragatname: Evrim Ağacı, doğrudan üniversiteler, akademik dergiler veya resmi bilim kurumları tarafından yayınlanan bu basın açıklamalarını temel editöryal düzenlemeden geçirmektedir; ancak açıklamaların isabetliliğinden sorumlu değildir. Basın açıklaması konusundaki sorularınızı aşağıdaki medya irtibat kişisine yöneltebilirsiniz.

Medya İrtibat

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Merak Uyandırıcı! 8
  • Tebrikler! 6
  • Bilim Budur! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • İnanılmaz 2
  • Muhteşem! 1
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • ^ A. Dutkiewicz, et al. (2024). Duration Of Sturtian “Snowball Earth” Glaciation Linked To Exceptionally Low Mid-Ocean Ridge Outgassing. Geology. doi: 10.1130/G51669.1. | Arşiv Bağlantısı
  • ^ A. Farnsworth, et al. (2023). Climate Extremes Likely To Drive Land Mammal Extinction During Next Supercontinent Assembly. Nature Geoscience, sf: 901-908. doi: 10.1038/s41561-023-01259-3. | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 11/12/2024 11:46:44 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/16810

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Diş Hekimliği
Akademik
Kütle
Beslenme Biçimi
Şizofreni
Yayılım
Yıldızlar
Mühendislik
Bebek Doğumu
Tercih
Ses
Neandertaller
Kimyasal Bağ
Kamuflaj
Hindistan
Doğal Seçilim
Küresel Isınma
Nöroloji
Tıp
Tohum
Asteroid
Yeni Doğan
Yaşam
Oyun
Diş Hastalıkları
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
U. Derin. Bilim İnsanları 700 Milyon Yıl Önceki Buzul Çağının Nedenlerini Ortaya Çıkardı!. (8 Şubat 2024). Alındığı Tarih: 11 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/16810
Derin, U. (2024, February 08). Bilim İnsanları 700 Milyon Yıl Önceki Buzul Çağının Nedenlerini Ortaya Çıkardı!. Evrim Ağacı. Retrieved December 11, 2024. from https://evrimagaci.org/s/16810
U. Derin. “Bilim İnsanları 700 Milyon Yıl Önceki Buzul Çağının Nedenlerini Ortaya Çıkardı!.” Edited by Ufuk Derin. Evrim Ağacı, 08 Feb. 2024, https://evrimagaci.org/s/16810.
Derin, Ufuk. “Bilim İnsanları 700 Milyon Yıl Önceki Buzul Çağının Nedenlerini Ortaya Çıkardı!.” Edited by Ufuk Derin. Evrim Ağacı, February 08, 2024. https://evrimagaci.org/s/16810.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close