Bahreyn'de Keşfedilen Erken Dönem Hristiyan Yapısı, Eski Körfez Topluluğunu Gün Işığına Çıkarıyor!

Körfez bölgesinde, en eski Hristiyan binalarından biri bulundu. Bu, uzun zaman önce kaybolmuş bir topluluğun ilk fiziksel kanıtı.

Gü Körfez bölgesi Hristiyanlıkla pek bağdaştırılmaz. Ama Nasturi Kilisesi olarak da bilinen Doğu Kilisesi, uzun süre varlığını sürdürdü. Bu durum, 610 yılında İslam'ın ortaya çıkmasından sonra büyük ölçekli din değiştirmeler başlayana kadar devam etti.

Arkeologlar, radyokarbon tarihleme yöntemi kullanarak Bahreyn'in Samahij bölgesindeki binanın, 4. yüzyıl ortaları ile 8. yüzyıl ortaları arasında kullanıldığını ortaya çıkardı. Bina, halkın İslam'a geçmesiyle terk edildi.

İngiliz ve Bahreynli arkeologlar tarafından köy mezarlığındaki bir höyüğün altında yapılan kazılarda, sekiz odası ayakta kalan büyük bir bina bulundu. Bu odalarda mutfak, yemek salonu, muhtemelen çalışma odası olarak kullanılan bir oda ve üç yaşam alanı vardı. Bina, üzerine sonradan bir cami yapıldığı için korunmuş.

Araştırmacılar tarihi kaynaklarda Meshmahig veya Mašmahig olarak adlandırılan bu binanın, Samahij'in bağlı olduğu bölgenin Piskopos'unun sarayı olabileceğini tahmin ediyor. Bu isim, "Samahij"in bozulmuş hali olabilir.

Daha önce Körfez'de bulunan kiliseler, manastırlar gibi az sayıdaki Hristiyan binası, genellikle İran, Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan'ın doğusundaki ücra köşelerde bulunurdu. Çoğu da nispeten yeni tarihli yapılardı. Samahij ise farklı; çünkü modern bir yerleşimin tam ortasında yer alıyor.

Binanın yapım kalitesi oldukça etkileyici detaylara sahip. Duvarları taştan örülüp iç kısımları sıvayla kaplanmış. Zeminler de aynı şekilde sıvalı. Yapılan kazılarda, kapıların ve oturma yerlerinin konumunu gösteren delikler de bulundu. Mutfak bölümünde, büyük küplerin alt veya üst kısımlarından oluşturulmuş ocaklar bulunuyor.

Ayrıca akik taşından boncuklar ve Hint kökenli kırık çömlekler bulundu. Bu, oradakilerin ticaretle uğraştığını, özellikle Hindistan'la ticaret yaptıklarını gösteriyor.

Burada yaşayanlar cam eşyalar da kullanıyordu. Küçük şarap kadehleri de vardı. Bu alışkanlık İslam döneminde sona erdi. Arkeologların bulduğu on iki bakır para, Sasani İmparatorluğu'nda basılan paraları kullandıklarını gösteriyor.

Kazılarda binada dokuma aletleri ve bakır iğneler ortaya çıkarılmış. Bu da orada ibadet için kumaş üretilmiş olabileceğini düşündürüyor.

Burada yaşayanların Hristiyan olduğu, bulunan üç alçı haçtan anlaşılıyor. Bunlardan ikisi binayı süslüyor, diğeri ise taşınabilir veya kişisel bir eşya olabilir. Bunun yanında, duvarlardaki sıva üzerine kazınmış yazılar bulundu. Bu yazılar arasında Chi-Rho işareti ve balık şekilleri göze çarpıyor. Bu semboller, erken dönem Hristiyanlığına ait.

Exeter Üniversitesi'nden Profesör Timothy Insoll ve Bahreyn Kültür ve Antikalar Kurumu'ndan Dr. Salman Almahari'nin yönettiği kazı çalışmaları 2019'dan 2023'e kadar sürdü. Profesör Tim Insoll şunları söylüyor:

Bir inci kabuğuna ziftle çizilmiş yüz bizi gülümsetti. Muhtemelen binada yaşayan bir çocuk için yapılmıştı. Bu buluntu, Bahreyn'deki Nasturi Kilisesi'nin varlığına dair ilk somut kanıt. Burası, insanların nasıl yaşadığı, çalıştığı ve ibadet ettiği hakkında ilginç bilgiler sunuyor.

Bu önemli kalıntıyı korumak ve sergilemek amacıyla şu anda bir müze inşa ediliyor. Müzenin 2025 yılında ziyarete açılması hedefleniyor.