Ödüllü Soru Hayvanlar düşünebiliyor mu?

İnsanlar; gezegenimiz üzerindeki en ileri düzeyde düşünebilen hayvan türüdür; ama düşünebilen tek hayvan türü değildir. Beyni olan her hayvan düşünebilir, planlayabilir, kararlar alabilir. Sadece insan bunu bir (veya birkaç) adım ötede yapar.

Bunu şöyle düşünebilirsiniz: Her canlının kendine has üstünlükleri, evrimsel süreçte diğerlerinden öteye gidebilmiş özellikleri vardır. Tıpkı kartalın insandan çok daha üstün görüş ve uçuş yeteneği olması, çitanın karaların en hızlı koşucusu, balinaların gezegenin en büyük hayvanları olması gibi, insan da gezegenin en ileri düzeyde düşünebilen hayvanıdır. Her birinin evrimi kendine hastır, evrimsel hikayeleri kendilerine özgüdür. Zaten bu sebeple, ortak olan sayısız özellikleri bir yana, kendilerine özgü bu şekilde birkaç özellik evrimleşebilmiştir.

Nasıl ki çitanın karaların en hızlı koşan hayvanı olması, diğer hayvanların koşamadığı anlamına gelmiyorsa; insanların gezegendeki en ileri düzeyde düşünebilen hayvan türü olması, diğer hayvanların düşünemediği anlamına gelmez. Kaldı ki, yapılan tüm bilimsel araştırmalar, diğer hayvanların da; özellikle memeliler ve kuşların da çok ciddi düşünme, algılama, karar verme yetenekleri olduğunu göstermektedir.

İşte bununla paralel olarak, Cambridge Üniversitesi'nde yapılan Francis Crick Anma Konferansı'nın 7 Temmuz 2012 tarihli toplantısında birçok farklı bilim camiasını temsilen etkinliğe katılan ve hayvan davranışları ile bilinci konusunda araştırma yapan uzmanlar, bilim camiasında artık aksi iddia edilmesi güç bir biçimde, diğer hayvanların da bilince sahip oldukları konusunda hemfikir olduklarını ilan ettiler.

Her ne kadar hayvanlarla bir miktar zaman geçiren her birey, onların birer "biyolojik makine" olmadığını, tamamen içgüdülere bağımlı değil, kendi özgün kararlarını alabilecek bilince sahip olduğunu kolaylıkla fark edebilecek olsa da, bilimsel şüphecilik dahilinde sadece duygusal kanılarla bu yargıya varmak doğru olmazdı ve bilim insanları da bu yüzden oldukça açık bir gerçek gibi gözüken bu konuya uzun yıllardır şüpheci yaklaşmaktalardı.^[1]

Kendi fikrimce ise her hayvan düşünebilir. İnsanlar kadar derin olmasa da duyguları olabilir. Dün yaşadığım bir olayı anlatayım, sokaktan geceleyin geçerken araba çarpıp yavru kedinin arka tarafından çıkan organlarıyla beraber yanı başında bekleyen annesiyle ölmüş yavru kediyi görmüştüm. Annesi belki de içgüdüsel olarak yanında bekliyor olabilir fakat yavrusunu düşündüğü için bir insana baktığınız gibi o kedinin yüzüne de bakınca yüzünde normal bir kedi bakışı yerine daha mahzun ve yapacağı hiçbir şey olmadığı için ne kadar çaresiz baktığını gözlerimden okudum. Diyeceğim odur ki her hayvanda bir nebze düşünce vardır.

Hızlı cevap; Evet.

İnsanların düşünmesi evrimsel bir olaydan kaynaklanır. Düşün ki, insanlar sadece bir elektrikli bisiklet ama evrimleşme bize beyin olarak F1 Formula yarış arabası motoru takmış. Varsayalım ki bu F1 Motoru sadece %25 gücünü kullanarak bu elektrikli scooterı/bisikleti maximum hızına ulaştırabiliyor. Gerçek hayata dönersek, bu kalan %75 düşünmek için kullanılıyor.

LÜTFEN OKUMADAN ÖNCE KAFANIZDA BULUNDURUN; Ben sadece bir öğrenciyim ve kendi gözlemlerim ile "bulduğum"/"fark ettiğim" ve hatırladığım kadarıyla bir Kurzgesagt videosundan gördüğüm şeyleri söylüyorum

Balina vb. Hayvanlarda zaten koskocaman vücutlarını kullanmaya yetiyor gibi düşün. Otobüs motoru takılı bir ötöbüs kullanırsan normal çalışır ama hala dörtlüleri yakabilir, vites değiştirebilir vb. şeyler yapabilirsin. İllahaki karga gibi altın/para getirmesi veya papağan gibi konuşamsına gerek yok, genelde hayvanlar düşünebilir. Bir köpek sahiplenince en azından sadece yürümek yerine, sadece "bundab bana zarar gelmez" gibi düşünmek yerine kucağına gelir ve seninle oynamak ister vb. Kurt sürüsü düşün: Sürüde birlikte hareket eden kurtlar, avlanma sırasında işbirliği yaparak daha büyük ve hızlı avları yakalayabilirler. Bu dayanışma, bireysel olarak avlanmaya göre çok daha etkili sonuçlar verir. Bu özellikle birbirlerini sevdikleri için vb. beraber dolaştıkları anlamına gelmez. Ancak evcil bir köpeği sokağa atarsan illaki 5-6 kere sana geri gelmeyi dener, hatta yolda bırakırsan arabanın arkasından koşar. Ki bu direkt ev ortamında büyümüş değil, sokakta doğmuş köpeklere de geçiyor. Anladın sen. Git bi muhabbet kuşu al ve oyuncak bir muhabbet kuşunu yanında tut. O oyuncak m. kuşu ile gerçek olana hafifçe saldırır ve rahatsız edersen, ki artık gerçek olanın da ona geri saldırmaya başlayacağına kadar, bi iki-üç yıl sonra o oyuncağı geri ona gösterdikten sonra onu hatırlayacaktır. *Ama neyse, lütfen bu verdiğim muhabbet kuşu örneği gibi birşey yapma, bir hayvan deney aleti olmaktan çok daha iyisini hak eder.*^[1]

broo hayvanlar düşünemiyo çünkü olar adı üstünde hayvan bizi insan yapanda düşünebilmemiz onlarda düşünebilselerdi insandan farkları kalmazdı ama onlar sadece kodlarına uyuyo yani kodlarında ne yazılıysa ona göre hareket ediyo at düşünemediği için orada neden durduğunu vesayre bilemiyo yani onda sıkılmak diye bişey yok bu insanlara özel bir nitelik yani o düşünemediği için sıkılamıyoda bu konu biraz karmaşık bu biraz karmaşık bir soru mesela bişey duymuştum bir maymuna işaret dili öreterek iletişim kurmuşlardı o maymuna öleceğini falan öğretmişlerdi o maymun belliki düşünebiliyodu aslında ben bişey bilmaden yazıyorum yapay zekaya sorup geliyom yapay zekaya sordum [evet düşüne biliyorlar ama bizim gibi deil yani karar verebilirlar ör:(ne iyeceklerine)

örenebilirler eğitilebilirler neyin tehlikeli neyin güvenli olduğunu bilebilirler^[1] kısacası

Belki de "canı sıkılmak" gibi bir kavram bile yoktur onda — çünkü can sıkıntısı, gelişmiş bilinçle birlikte gelen bir lüks olabilir. (bu arada ben daha 14 yaşındayım yani belkide çok olgunca bir cevap veremedim ama okuduğunuz için teşekürler )