Uzak gelecekte bütün Dünyaya Sosyalizmin egemen olması mümkün mü?

Gelecek bize neyi gösterir bilemeyiz. En iyisi yaygın ekonomik modelin yani kapitalist sistemin sürdürülebilirliğini değerlendirelim. Kapitalist model rekabet ve büyüme üzerine kuruludur. Makro ekonomi veya mikro ekonomi ölçeğinde durum değişmez.

Mikro ekonomi üzerinden örnek verelim: Herhangi bir sektörde üretim yapan bir firmanız var diyelim, çok iyi rekabet koşullarına sahip olmanız yanı sıra her yıl büyümeyi de sağlamanız gerekir. Anlatmak istediğim; verimli üretim, rekabetçi fiyat içeren ürünleri pazara sunmanız yeterli olmaz, pazar payınızı sürekli artırmanız gerekir. Her yıl aynı ciroyu yaparsanız rakipleriniz bir süre sonra sizi geçer, cironuz aynı olsa da büyüyen pazar payı içinde yüzdesel oranınız düşer, marka bilinirliğiniz bundan etkilenir, rakiplerinize göre inovasyon ve reklam bütçeleriniz daralır, bir bakmışsınız işletmeniz iflas noktasına sürükleniyor. Yapmanız gereken pazara tüketicilerin beğenisini ve dikkatini çeken ürünleri sunmak ve yeni talepler yaratmaktır, reklam-pazarlama aktiviteleri ile bu talep sürekli desteklenmelidir. Yani her yıl bir şekilde büyümelisiniz.

Ülkeler ve şirketler ne kadar çok büyürse o kadar iyi, üstelik sürekli istihdam da sağlanmış olur. Ancak bir, hatta bir kaç sorun var. Birincisi; kaynaklar sonsuz değil. İkincisi; aşırı tüketim, aşırı enerji sarfiyatını yani karbon salınımını artırıyor. İklim değişikliği, çevre sorunları felaket boyutuna ulaşmak üzere. Şu ana kadar 5 büyük yok oluştan bahsederdik, belki kimse farkında değil ama 6. büyük yok oluşun içindeyiz ve buna neden olan şey insan ve insan faaliyetleri.

Kapitalist modelin en olumsuz tarafı her yıl büyümenin bir şekilde sağlanması, aksi halde sistem içine çöküyor ve yıllara dayalı ekonomik sıkıntılar peşi sıra geliyor. Yukarıda bahsettiğimiz sorunlardan dolayı bu durum ne kadar daha sürdürülebilir?

Gelecekte farklı ekonomik modeller gündeme gelebilir. Elbette geçmiş tecrübelerimize dayalı modellerin yeni versiyonlarının (sosyalist sistem gibi) ortaya çıkması muhtemeldir.

Bir devrimci olarak söylüyorum ki hem evet hem hayır.Çünkü insanlar kıtlık (büyük veya küçük) yada ekonomik sıkıntıya girmedikleri sürece hiçbir zaman bir savaşa girmezler ama eğer ki 1900 Çarlık Rusya'da olduğu gibi sömürü fazlalaşır ve halk örgütlenirse evet.Şu sözle bitirmek isterim:

Tarihte olasılık yoktur, tarih geçmiştir ve sürekli tekrar eder.