Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Gürkan Kırdan
Üye 15 Kasım 2023 2 Cevap
3

Uzayda aşağı ve yukarı diye bir kavram yok diye duymuştum, bu doğru mu? Eğer doğruysa sebebi nedir?

612 görüntülenme
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Tüm Reklamları Kapat
2 Cevap
Silinmiş Üye
Silinmiş Üye Meraklı 15 Kasım 2023

Uzayda "aşağı" ve "yukarı" kavramlarının olmamasının sebebi, bu terimlerin yerçekimi referans alınarak tanımlanması ve uzayın yerçekimi olmayan bir ortam olmasından kaynaklanır. Yerçekimi, bir kütlenin çevresinde bir çekim alanı oluşturur ve bu alan içindeki nesneler için bir "aşağı" yönü tanımlar. Yeryüzünde, yerçekimi kuvveti doğrultusu "aşağı" olarak adlandırılır ve tam tersi yön "yukarı".

Uzayda ise, örneğin Dünya'nın etrafında yörüngede olan bir astronot, aslında serbest düşüşte olup, yeterince yan yönlü hareketi sayesinde yörüngede kalır. Bu durumda, astronotun "aşağı"sı Dünya'nın çekim kuvvetinin yöneldiği yöndür. Eğer bir kişi Dünya'nın yerçekimi alanından yeterince uzakta ise, başka bir gök cismine yaklaşana kadar herhangi bir "aşağı" veya "yukarı" yönü hissetmez . Ancak genel olarak, uzaydaki herhangi bir noktada, en güçlü yerçekimi etkisine sahip cisim yönünde bir "aşağı" kavramı olabilir. Örneğin, Güneş Sistemi'nde Güneş'e doğru bir "aşağı" yönü olacaktır, çünkü Güneş bu sistemin en güçlü yerçekimi kuvvetine sahiptir.

Yani, uzayda "aşağı" ve "yukarı" kavramları mutlak anlamda yoktur, ancak yerçekimi kuvvetinin etkisi altında olan bir bölgede bu terimler yerçekimi kaynağına göre tanımlanabilir[1][1]. Bu kavramlar insanoğlunun oluşturduğu göreceli terimlerdir ve farklı yerçekimi alanlarında farklı anlamlar taşıyabilirler.

Tüm Reklamları Kapat

Kaynaklar

  1. Gordon Watts. Why Is There No Up And Down In Space?. Alındığı Tarih: 15 Kasım 2023. Alındığı Yer: Stars and seas | Arşiv Bağlantısı
1
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
İlhan Taşlı
Uzay Bilimleri Takipçisi 15 Kasım 2023

Uzayda aşağı yukarı diye bir kavramın olmaması doğrudur. Hatta Dünya'da bile aşağı yukarı diye bir kavram yoktur. Örneğin, kuzey kutup dairesine yakın yaşayan birisine, ekvator civarında olan birisine veya güney kutup dairesine yakın yaşayan birisine "yukarı neresi" diye sorduğunuzda her biri kendi konumuna göre farklı bir yön gösterecektir.

Tüm bu nedenlerden dolayı yönleri aşağı-yukarı olarak değil de kuzey-güney veya doğu-batı şeklinde tanımlamışızdır. Tabi burada aklımızı karıştıran durum haritalardır. Tüm haritalarda kuzey yukarı, güney ise aşağı yönü gösteriyormuş gibi gösterilir. Bunun bir kaç nedeni var: Öncelikle, manyetik alan güneyden kuzeye doğru akar ve pusulalar hep kuzeyi gösterir. Yön belirlemesinde sürekli bir referans noktasına ihtiyaç vardır ve pusulanın yönü bizim için referans noktası olmuştur. Bir diğer neden karaların büyük çoğunluğu kuzeydedir ve ilk haritalama çalışmalarını yapan antik haritacılar kuzey yönü hep yukarıda göstermişlerdir. İlk haritacılar güney yarımkürede yaşıyor olsaydı haritalara tersten bakıyor ve bize yukarısı sanki güney tarafıymış gibi gelebilirdi.

Sonuç olarak; aşağı ve yukarı kavramı sadece bulunduğunuz konumda geçerlidir. Yerçekimi olan yöne aşağı, ters tarafa yukarı dersiniz. Uzayda yerçekimi diye bir durum olmadığı için zaten aşağı veya yukarı kavramlarını kullanamazsınız. Bu duruma şöyle bir örnek verelim; Uzay gemisinin içindesiniz, geminin camından baktınız ve Dünya size göre aşağıda görünüyor, yan bölümdeki arkadaşınıza seslendiniz ve gezegen "aşağıda" dediniz. Fakat arkadaşınız size göre ters dönmüş, size cevaben "Hayır aşağıda değil yukarıda" diyebilir.[1]

Tüm Reklamları Kapat

Kaynaklar

  1. Webtekno. Uzayda Yön Yoksa Dünya'nın Altı Ve Üstü Nasıl Belirlendi?. (16 Temmuz 2023). Alındığı Tarih: 15 Kasım 2023. Alındığı Yer: Webtekno | Arşiv Bağlantısı
2
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close