Uzayda aşağı ve yukarı diye bir kavram yok diye duymuştum, bu doğru mu? Eğer doğruysa sebebi nedir?

Uzayda aşağı yukarı diye bir kavramın olmaması doğrudur. Hatta Dünya'da bile aşağı yukarı diye bir kavram yoktur. Örneğin, kuzey kutup dairesine yakın yaşayan birisine, ekvator civarında olan birisine veya güney kutup dairesine yakın yaşayan birisine "yukarı neresi" diye sorduğunuzda her biri kendi konumuna göre farklı bir yön gösterecektir.

Tüm bu nedenlerden dolayı yönleri aşağı-yukarı olarak değil de kuzey-güney veya doğu-batı şeklinde tanımlamışızdır. Tabi burada aklımızı karıştıran durum haritalardır. Tüm haritalarda kuzey yukarı, güney ise aşağı yönü gösteriyormuş gibi gösterilir. Bunun bir kaç nedeni var: Öncelikle, manyetik alan güneyden kuzeye doğru akar ve pusulalar hep kuzeyi gösterir. Yön belirlemesinde sürekli bir referans noktasına ihtiyaç vardır ve pusulanın yönü bizim için referans noktası olmuştur. Bir diğer neden karaların büyük çoğunluğu kuzeydedir ve ilk haritalama çalışmalarını yapan antik haritacılar kuzey yönü hep yukarıda göstermişlerdir. İlk haritacılar güney yarımkürede yaşıyor olsaydı haritalara tersten bakıyor ve bize yukarısı sanki güney tarafıymış gibi gelebilirdi.

Sonuç olarak; aşağı ve yukarı kavramı sadece bulunduğunuz konumda geçerlidir. Yerçekimi olan yöne aşağı, ters tarafa yukarı dersiniz. Uzayda yerçekimi diye bir durum olmadığı için zaten aşağı veya yukarı kavramlarını kullanamazsınız. Bu duruma şöyle bir örnek verelim; Uzay gemisinin içindesiniz, geminin camından baktınız ve Dünya size göre aşağıda görünüyor, yan bölümdeki arkadaşınıza seslendiniz ve gezegen "aşağıda" dediniz. Fakat arkadaşınız size göre ters dönmüş, size cevaben "Hayır aşağıda değil yukarıda" diyebilir.^[1]