Uzayda "aşağı" ve "yukarı" kavramlarının olmamasının sebebi, bu terimlerin yerçekimi referans alınarak tanımlanması ve uzayın yerçekimi olmayan bir ortam olmasından kaynaklanır. Yerçekimi, bir kütlenin çevresinde bir çekim alanı oluşturur ve bu alan içindeki nesneler için bir "aşağı" yönü tanımlar. Yeryüzünde, yerçekimi kuvveti doğrultusu "aşağı" olarak adlandırılır ve tam tersi yön "yukarı".
Uzayda ise, örneğin Dünya'nın etrafında yörüngede olan bir astronot, aslında serbest düşüşte olup, yeterince yan yönlü hareketi sayesinde yörüngede kalır. Bu durumda, astronotun "aşağı"sı Dünya'nın çekim kuvvetinin yöneldiği yöndür. Eğer bir kişi Dünya'nın yerçekimi alanından yeterince uzakta ise, başka bir gök cismine yaklaşana kadar herhangi bir "aşağı" veya "yukarı" yönü hissetmez . Ancak genel olarak, uzaydaki herhangi bir noktada, en güçlü yerçekimi etkisine sahip cisim yönünde bir "aşağı" kavramı olabilir. Örneğin, Güneş Sistemi'nde Güneş'e doğru bir "aşağı" yönü olacaktır, çünkü Güneş bu sistemin en güçlü yerçekimi kuvvetine sahiptir.
Yani, uzayda "aşağı" ve "yukarı" kavramları mutlak anlamda yoktur, ancak yerçekimi kuvvetinin etkisi altında olan bir bölgede bu terimler yerçekimi kaynağına göre tanımlanabilir[1][1]. Bu kavramlar insanoğlunun oluşturduğu göreceli terimlerdir ve farklı yerçekimi alanlarında farklı anlamlar taşıyabilirler.
Kaynaklar
- Gordon Watts. Why Is There No Up And Down In Space?. Alındığı Tarih: 15 Kasım 2023. Alındığı Yer: Stars and seas | Arşiv Bağlantısı