KAFEİN NEDİR, NE İŞE YARAR? KAFEİN FAYDALARI VE ZARARLARI
Kafein, kahve ve çay gibi yaprak veya meyve halindeki besinlerde doğal halde bulunan uyarıcı etkilere sahip ergojenik bir destektir. 1819 tarihinde Friedrich Ferdinand Runge adlı Alman bir kimyager tarafından keşfedilmiştir. Bu besinler arasında en çok kahve içerisinde kafein yer alır, bu yüzden kahveyle özdeşleşmiştir. Enerji içeceklerine ve kola gibi hazır içeceklere de sonradan ilave edilir.
Beynimizdeki nöronlar uykuda olmadığımız zaman diliminde çalışırlar. Bu süreçte adenozin adlı reseptörlere bağlı bir madde oluşur ve reseptörler sayesinde adenozin seviyesi vücudumuz tarafından sürekli olarak takip edilir. Uykumuzu alamadıysak veya uzun süreli çalıştıysak adenozin seviyesi yükselir ve yorgunluk – uyku hissi meydana gelir. Dışarından aldığımız kafein ise adenozinle aynı işi görür ve 4-6 saat arasında adenozinin yerine geçip uyku ve yorgunluk hissinden arınmamızı sağlar.
Örneğin akşam 22.00’de alacağınız yeterli miktardaki kafein yaklaşık olarak saat 3.00’e kadar etkisini gösterir ve kişiyi zinde tutar. Bir nevi uyku görevi görür ve beyne gelen mesajları hızlandırarak odaklanmayı artırır ancak kesinlikle uykuya eşdeğer değildir. Uyku yerine değil, uykuyu desteklemek için kullanılmalıdır.
KAFEİN ETKİLERİ NELERDİR?
Kafein, kullanılış amacına göre kişiyi pek çok yönden faydalı veya zararlı olarak etkiliyor. Siz de antrenmanlarda rekor kırmak isteyen bir sporcu, sınavlarına hazırlanması gereken bir öğrenci veya masa başında uzun saatler mesai harcayan biri olabilirsiniz. İşte kafeinin her kesime hitap eden faydaları ve zararları;
KAFEİNİN FAYDALARI
Bitmek bilmeyen mesailerde kafein almak yorgunluk hissinizi önemli ölçüde azaltarak işiniz ne kadar çok olursa olsun dinlenme ihtiyacı hissetmeden çalışmanızı sağlar.
Çeşitli araştırmalar kafeinin alzheimeri önlemede katkı sağladığını kanıtlamıştır.
Kafein alımı, odaklanmanızı maksimum düzeye çıkararak sorumluluklarınızı normalinden çok daha kısa sürede tamamlamanıza yardımcı olur.
Sınav dönemlerinde geceler boyu ders çalışıp ayakta durmanız gerekirken ihtiyacınız olan uykusuzluğu ve enerjiyi kafein sağlar.
Daha kolay ezberlemenizi ve okuduğunuzu anlamanıza yardımcı olur.
Spor yapan herkes, branşı ne olursa olsun antrenman sonlarında tükenmeye başlar. Kafein ise bu yorgunluğu engeller. Yani antrenman boyunca maksimum performans gösterebilirsiniz.
Reaksiyon hızını artırarak tenis, futbol gibi refleksif özelliklerin ön planda olduğu sporlarda kişiye önemli bir avantaj sağlar. Daha hızlı algılamanıza, düşünmenize ve tepki vermenize yol açar.
Kas ağrılarını azaltır ve antrenmanda devamlılığı sağlar. Özellikle ağırlık kaldırma sporcuları için patlayıcı kuvveti tetikleyerek daha ağır kaldırmaya ve tekrar sayısını artırmaya yardımcı olur.
Metabolizma hızını artırıcı etkisiyle daha hızlı yağ yakmanızı sağlar. Kafein, en etkili ve işe yarar doğal yağ yakıcıdır.
Nabzı ve kan basıncını yükseltmesiyle böbreklerde daha fazla kan süzülmesini, dolayısıyla vücuttan su atılmasını sağlar. Bu da tartıda daha hafif çıkmanıza ve şişkinliğinizin giderilmesine sebep olur.
Beyindeki bazı damarları olumlu yönde daraltarak migren gibi hastalıkların tedavisine yardımcı olur ve baş ağrısını giderir.
Akciğer yollarını açarak bronşit gibi solunumu etkileyen hastalıkları önler.
Kişinin felç geçirme riskini 1/4 oranında düşürür.
Deri hastalıklarını iyileştirici etkisi vardır. Kafeinin cilt kanseri tedavisinde olumlu etkileri bulunur.
KAFEİNİN ZARARLARI
Özel bir sağlık problemi olmayan kişiler için kafein doğru miktarda kullanıldığı takdirde herhangi bir sorun teşkil etmez. Kişinin ihtiyacından fazla kafein alması halinde ise şu problemler meydana gelebilir;
Uykusuzluğa bağlı sinirlenme,
Mide bulantısı,
Vücudun aşırı ısınması,
Nabzın aşırı yükselmesine bağlı el titremesi.
Maddeler gözünüzü korkutmasın. Vücudunuzun gereksinimini karşılayacak düzeyde kafein alırsanız bu problemlerin hiçbiriyle kolay kolay karşılaşmazsınız.
Umarım yardımcı olabilmişimdir iyi günler.