Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
0

Delta gibi bulaşıcı COVID-19 varyantlarından aşılar mı sorumlu?

396 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap

Hayır. Basit bir kronoloji bunu bariz bir şekilde gösterecektir:

  • Alfa varyantı ilk olarak Birleşik Krallık'ta Eylül 2020'de keşfedildi. Birleşik Krallık'ta ilk aşılama 8 Aralık 2020'de yapıldı. Aşılama, varyant evriminden 3 ay sonra başladı.
  • Beta varyantı ilk olarak Güney Afrika'da Mayıs 2020'de keşfedildi. Güney Afrika'da ilk aşılama 12 Şubat 2021'de yapıldı. Aşılama, varyant evriminden 9 ay sonra başladı.
  • Gama varyantı ilk olarak Brezilya'da Kasım 2020'de keşfedildi. Brezilya'da ilk aşılama 17 Ocak 2021'de yapıldı. Aşılama, varyant evriminden 2 ay sonra başladı.
  • Delta varyantı ilk olarak Hindistan'da Ekim 2020'de keşfedildi. Hindistan'daki ilk aşılama 16 Ocak 2021'de yapıldı. Aşılama, varyant evriminden 1 ay sonra başladı.

Görülebileceği gibi, bu yazının girildiği gün itibariyle baskın olmuş veya olan varyantların istisnasız olarak hepsi aşılamadan aylar önce evrimleşmiştir. Çünkü varyant evrimini tetikleyen ana unsur aşılama değil, gerekli önlemlerin alınmaması sonucu aşısızlar arasında virüsün yayılmasıdır.

Tüm Reklamları Kapat

Bu cevabın girildiği sırada gözetimde tutulan yeni varyantlar için de sonuç değişmemektedir:

  • Eta varyantı ilk olarak Nijerya'da 2 Mart 2021'de, Birleşik Krallık'ta 8 Aralık 2020'de keşfedildi. Nijerya'da ilk aşılama 2 Mart 2020'de yapıldı (Birleşik Krallık'ta 8 Aralık 2020'de). Aşılama, varyant evrimiyle en iyi ihtimalle aynı ay içinde yapıldı veya evriminden 3 ay sonra başladı.
  • Iota varyantı ilk olarak ABD'de Kasım 2020'de keşfedildi. ABD'de ilk aşılama 14 Aralık 2020'de yapıldı. Aşılama, varyant evriminden 1 ay sonra başladı.
  • Kappa varyantı ilk olarak Hindistan'da Ekim 2020'de keşfedildi. Hindistan'daki ilk aşılama 16 Ocak 2021'de yapıldı. Aşılama, varyant evriminden 3 ay sonra başladı.
  • Lambda varyantı ilk olarak Peru'da Ağustos 2020'de keşfedildi. Peru'da ilk aşılama 9 Şubat 2021'de yapıldı. Aşılama, varyant evriminden 6 ay sonra başladı.
  • Mu varyantı ilk olarak Kolombiya'da Ocak 2021'de keşfedildi. Kolombiya'da ilk aşılama 17 Şubat 2021'de yapıldı. Aşılama, varyant evriminden 1 ay sonra başladı.

Yeni varyantlara neden olan şey, aşılar değil, mutasyonlardır. Mutasyonlar, bir organizmanın genlerinde meydana gelen rastgele değişimlerdir. Mutasyonlar, rastgele bir şekilde ve birbirinden (ve genlerden) bağımsız olarak meydana gelir. Çoğu mutasyon, kopyalanma hatası olarak yaşanır; dolayısıyla virüsün kopyalanmasına izin verdiğimiz müddetçe, mutasyon riski de artacaktır. Virüsün daha kolay yayıldığı yerlerde yeni varyantların evrimleşme riski daha yüksektir. Aşılanma, virüs yayılımını yavaşlattığı için, varyant evrimini de kısıtlamaktadır.

Bu noktadan sonra aşılama sonrası yeni varyantlar evrimleşse bile, bu varyantların evrimleşme nedeninin aşılama olduğunu söylemek mümkün gözükmemektedir.

338 görüntülenme
Bu cevabın içeriği ve doğruluğu, Evrim Ağacı editörleri tarafından kontrol edilmiş ve onaylanmıştır. Ayrıca bu cevap, COVID-19 ve Aşılar soru dizisi içinde yer almaktadır.
7
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close