COVID-19'a karşı alınabilecek en etkili yöntem aşılardır. SARS-CoV-2 virüsüne ve dolayısıyla COVID-19 hastalığına karşı yüksek etkinliği klinik ve gerçek dünya uygulamalarıyla ispatlanmış çok sayıda aşı bulunmaktadır. Temmuz 2021 itibariyle 8 aşı Faz 4, 25 aşı Faz 3, 30 aşı Faz 1/2, 30 aşı Faz 1 olmak üzere 330 aşı adayı klinik olarak araştırılmaktadır. Onaylanan aşılar, 4 farklı şekilde çalışmaktadır:
- mRNA Aşıları (örneğin Pfizer/BioNTech ve Moderna aşıları)
- İnaktif Aşılar (BBIBO-CorV, CoronaVac, Covaxin, CoviVac, COVIran Barakat, vb.)
- Viral Vektör Aşıları (Sputnik V, Oxford-AstraZeneca ,Convidecia, Janssen, vb.)
- Protein Altbirim Aşıları (Abdala, EpiVacCorona, MVC-COV1901, vb.)
Hastalıktan korunmanın en iyi yolu, üretilen COVID-19 aşılarından herhangi birini tam doz olmaktır. Her aşının koruyuculuğu ve yan etkileri farklı olabilmekle birlikte, bunlar arasında herhangi bir mutlak üstünlük sırası bulunmamaktadır. 30 yıldır geliştirilmekte olan mRNA aşıları, geleceğin aşı teknolojisi olarak görülmektedir ve COVID-19 salgınını yavaşlatma konusunda üstün bir başarı göstererek, uygulanabilirliklerini ispatlamışlardır. Ancak diğer aşı platformları da çok uzun yıllardır üzerinde araştırmalar sürdürülen, etkili aşılardır. Bu aşıların Dünya genelindeki kabul edilirlikleri değişmektedir; ancak her aşının kabul edilme oranları genel olarak artan bir trend göstermektedir. Dolayısıyla hekiminiz tarafından belirlenen herhangi bir sağlık engeliniz yoksa, erişebildiğiniz herhangi bir aşıyı olmanızda sakınca yoktur ve bu aşıları olmak, olmamaktan kat kat avantajlıdır.
Aşılanmaya ek olarak, önem sırasına göre dizilmiş aşağıdaki yöntemleri uygulayabilirsiniz:
- Hastaysanız, evden çıkmayın.
- Aşısızsanız, evden çıkmayın.
- İnsanlarla aranızda en az 2 metrelik mesafe bulunduğundan emin olun.
- Bulunduğunuz ortamların iyi havalandırıldığından emin olun.
- Kalabalık ve kapalı ortamlarda bulunmayın.
- Toplu taşıma araçlarından kaçının.
- Özellikle kapalı alanlarda, mümkünse açık alanlarda maske takın.
- Ağzınızı ve burnunuzu bir mendil ile kapatarak öksürün veya hapşırın. Sonrasında mendili çöpe atın.
- Şehiriçi, şehirler arası ve ülkeler arası seyahatten (gerekmedikçe) kaçının.
- Elinizi en az 20 saniye boyunca su ve sabunla yıkayın. Eğer bunlara erişiminiz yoksa, alkol-temelli bir dezenfektan kullanın.
- Ellerinizi yıkamış olsanız bile ağzınıza, gözünüze, burnunuza dokunmaktan kaçının.
- Sıklıkla dokunduğunuz yüzeyleri dezenfekte edin.
- Çin gibi ülkelerdeki egzotik canlı hayvan marketlerinden ve ıslak marketlerden uzak durun.
- Pişmemiş etten uzak durun.
