Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
0

Maskeler 100 nanometre gibi ufacık virüsleri nasıl engelleyebiliyor?

770 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap

Maskelerin delik büyüklüğü ile virüslerin boyutu arasında doğrudan bir ilişki yoktur; çünkü SARS-CoV-2 gibi virüsler kendi başlarına, 100 nanometrelik boyutları ile bulaşmazlar. Aerosol ve damlacık yoluyla bulaşan virüsler, tükürük parçacıkları gibi çok daha iri parçacıkların içine yüzlercesi gömülmüş halde yer değiştirir ve bulaşırlar. Bu nedenle maskelerin tekil virüsleri değil, virüsleri taşıyan damlacık ve aerosolleri engellemesi gerekmektedir. Maskeler bunu başarıyla yapabilmektedir.

Ek olarak, neredeyse hiçbir maskenin tek katlı olmadığı hatırlanmalıdır: Karmakarışık bir örgü ve çok sayıda katmandan oluşan maskelerin porları (açıklıkları) tam olarak üst üste gelmez. Buna bağlı olarak delik açıklığı belli bir boyutta olan maskenin gerçek delikleri çok daha küçük olmaktadır. Yani bir pora girebilen bir parçacık, bir sonraki katmanda durdurulabilmektedir.

Tüm Reklamları Kapat

Durdurulan ve maskeye yapışan virüslü damlacıklar ve aerosol parçacıklar buharlaştıktan sonra geride virüsleri bırakabilirler. Bu yüzden maskeler, üreticiler tarafından belirlenen yönergeler çerçevesinde kullanılmalı ve tekrar kullanılmak üzere üretilmeyen maskeler düzgünce tıbbi atık kutularına atılmalıdır (veya plastik poşete sarılarak çöpe atılmalıdır).

Ayrıca maskelerin koruyuculuğunun %100 olması şart değildir; hatta birçok maske zaten bu kadar başarılı bir filtreleme yapamaz (bu, bilinen bir gerçektir). Her maskenin filtreleyebildiği parçacık düzeyi farklıdır ve üretici tarafından özel olarak yapılan/yaptırılan testlerle belirlenir. Maske terminolojisi uluslararası bir şekilde denetlenmediği için, hangi maskelerin ne düzeyde koruma sağladığını evrensel olarak belirlemek zordur. Ancak genel olarak N95 olarak nitelendirilen ve FDA onaylı maskeler, 300 nanometrenin altındaki cisimlerin %85-90 kadarını, 100 nanometrelik cisimlerin %54.9-%92'sini filtreleyebilmektedir.[1][3]

Tüm Reklamları Kapat

Bir maskenin koruma başarısı aşağıdaki faktörlere göre değişebilir:

  • Maskenin nasıl üretildiği (malzeme ve üretim biçimi),
  • Maskenin kaç katmandan oluştuğu,
  • Maskenin por genişliği,
  • Maskenin ne kadar düzgün takıldığı (maske kenarındaki açıklıkların ne düzeyde kapatıldığı),
  • Virüs saçan hastanın ve virüsten korunmaya çalışan kişinin maske takıp takmadığı (ve taktığı maske türü)
  • Virüs saçan hastanın ve maskeyi takan kişinin akciğer kapasitesi (dakikada verilen ve alınan havanın litre cinsinden miktarı),
  • Virüs saçan hastanın, hastalığın hangi evresinde olduğu,
  • Virüs saçan hastanın konuşma, öksürme, hapşırma, bağırma gibi davranışlardan hangilerini, ne süreyle sergilediği,
  • Maske takan kişinin hasta kişiyle ne süreyle aynı ortamda bulunduğu,
  • Bulunulan ortamın açık mı kapalı mı ortam olduğu.

Dolayısıyla maskeler, kusursuz bir savunma aracı değildir; fakat yeterince fazla kişi tarafından, yeterince koruyucu maskeler takılacak olursa, virüsün temel üreme sayısını düşürerek salgını yavaşlatma ve hatta durdurma gücüne sahiplerdir. Yani maskeler, sadece bireysel bir önlem aracı olarak görülmemeli, pandemiyle mücadelede etkili yöntemlerden biri olarak kullanılmalıdır.

Sonuç olarak, maskelerin tek başına pandemiyi durduramıyor olması, maskelerin sizi korumadığını ve pandemiyi yavaşlatmadığını göstermez. Maskelerin kusursuz olmadığı zaten bilinen bir gerçektir. Eldeki bütün veriler, yaygın maske kullanımının pandemiyi dikkate değer miktarda yavaşlatabildiğini göstermektedir.[2][4][5][6]

226 görüntülenme

Kaynaklar

  1. S. Rengasamy, et al. (2009). Filtration Performance Of Fda-Cleared Surgical Masks. International Society for Respiratory Protection. | Arşiv Bağlantısı
  2. J. Howard, et al. (202). An Evidence Review Of Face Masks Against Covid-19. PNAS. doi: 10.1073/pnas.2014564118. | Arşiv Bağlantısı
  3. L. Peeples. Face Masks: What The Data Say. (6 Ekim 2020). Alındığı Tarih: 23 Temmuz 2021. Alındığı Yer: Nature | Arşiv Bağlantısı
  4. C. M. Szablewski, et al. (2020). Sars-Cov-2 Transmission And Infection Among Attendees Of An Overnight Camp — Georgia, June 2020. CDC, sf: 1023-1025. | Arşiv Bağlantısı
  5. C. T. Leffler, et al. (2021). Association Of Country-Wide Coronavirus Mortality With Demographics, Testing, Lockdowns, And Public Wearing Of Masks (Update August 4, 2020). The American Journal of Tropical Medicine and Hygiene, sf: 2400–2411. doi: 10.4269/ajtmh.20-1015. | Arşiv Bağlantısı
  6. W. Lyu, et al. (2021). Community Use Of Face Masks And Covid-19: Evidence From A Natural Experiment Of State Mandates In The Us. Health Affaris. doi: 10.1377/hlthaff.2020.00818. | Arşiv Bağlantısı
Bu cevabın içeriği ve doğruluğu, Evrim Ağacı editörleri tarafından kontrol edilmiş ve onaylanmıştır. Ayrıca bu cevap, COVID-19 ve Aşılar soru dizisi içinde yer almaktadır.
2
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close