Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Yüzer Noktalar: Gözlerinizin Önünde Uçuşan Tuhaf Şekiller

Yüzer Noktalar: Gözlerinizin Önünde Uçuşan Tuhaf Şekiller Centro Campineiro de Microcirurgia
3 dakika
319,727
Podcast
4:20
Can Demirci
Seslendiren
43
  • İndir
  • Dış Sitelerde Paylaş
Tüm Reklamları Kapat

Hepiniz fark etmişsinizdir, bazen gözünüzü ovuşturduğunuzda ya da açık mavi renkte bir fona baktığınızda, gözünüzün önünde ufak şekiller belirir ve hatta bunları takip bile edebilirsiniz. Kimi zaman takip etmeye çalıştığınızda veya doğrudan bu şekillere odaklanmaya çalıştığınızda aynı hızla kaçarlar. Fakat gözünüzü geri çevirdiğiniz anda, yeniden görüş alanınıza girerler. İşte bunlar, "yüzer noktalar" (floater) olarak bilinen yapılardır. Daha teknik olarak, "vitröz parçacıklar" olarak isimlendirilebilirler. Daha da teknik isimleriyse, muscae volitantes olarak bilinir. Bu, Latincede "uçan sinekler" anlamına gelir.

Bunun evrimsel bir avantajı ya da anlamı yoktur. Bunlar, gözümüzün içinde varlıklarını sürdüren böcekler ya da sinekler değildir. Hatta dışarıdan gelen toz, kir gibi parçacıklar bile değildir! Bunlar, basit bir şekilde, gözümüzün kusurlu ve "pütürcüklü" diyebileceğimiz yapısından dolayı, ışığın yolu üzerinde olmasından ötürü gölgesini gördüğümüz ufak kimyasal parçacıklardır. Genellikle, gözümüzün içini dolduran vitröz sıvı içerisindeki yoğunlaşmış doku parçaları, kırmızı kan hücreleri veya öbeklenmiş protein yumaklarıdırlar.

Tüm Reklamları Kapat

Bu yapılar, katılaşmış ve bozulmuş vitröz sıvının parçalarıdır. Bu yapıların çoğunun %99'u sıvı, %1'i katı parçacıklardır. Genelde katı parçanın yapısı kolajen ve hiyalüronik asittir. Vitröz arkası ve retinal bozulmalar, hiyaloit damarın bozulması, bazı ilaçların yan etkileri, retina yırtılmaları, vb. sebeplerle oluşurlar. Genellikçe çocuklar bunları göremezler, çünkü vitröz sıvıları son derece transparandır; ancak yaş ilerledikçe bunların sayısı artar, çünkü vitröz sıvı opaklaşmaya ve bozulmaya başlar.

Yüzer şekillerin gözünüzün tam olarak neresinde olduğunu gösteren bir şekil.
Yüzer şekillerin gözünüzün tam olarak neresinde olduğunu gösteren bir şekil.
Primary Eyecare

Normalde göz sıvısı içerisinde yavaş yavaş sürüklenirler, ancak gözünüzü hızla çevirecek olursanız, bu cisimler de bu hareketi takip edecektirler. Çünkü gözünüzü her çevirdiğinizde, gözünüz içerisindeki sıvı hareket eder. Hatta gözünüzün hareketini birden durdurduğunuzda, eylemsizlikten ötürü bu cisimler birazcık daha yollarına devam edecek, ondan sonra sürtünme nedeniyle duracaklardır. Bu sırada şekil değiştirebilirler, hatta nadir durumlarda bir araya gelerek daha büyük parçalara dönüşebilir veya parçalanarak daha ufak parçalara ayrılabilirler! Her ne kadar hareket ediyor ve şekil değiştiriyor olsalar da, bunlar canlı varlıklar değildirler. Bu cisimlere bireyin doğrudan bakmasının bir yolu yoktur, çünkü bunlar gözün "üzerinde" bulunmaktadırlar ve gözünüzü çevirdikçe onlar da hareket edecektir.

Tüm Reklamları Kapat

Aslında gördüğümüz şey, o parçacıkların kendileri de değildir; onların gölgeleridir. Normal şekilde etraftan gelen ışık, gözümüzdeki vitröz sıvı içerisindeki bu yapılara çarparak retina üzerinde gölgeler oluşmasına neden olur. Çoğu zaman oldukça bulanık yapılıdırlar. Bir yüzer nokta retinaya ne kadar yakınsa, o kadar net gözükür. Bu tıpkı, aşağı doğru bakan bir masa lambası altına elinizi koyduğunuzda, elinizin masaya düşen gölgesi, masaya ne kadar yakınsa o kadar net olması gibidir.

Bunları görmenin en kolay yolu, çok parlak beyaz bir yüzeye (örneğin aydınlatılmış bir kağıda, Güneşli bir günde kar birikintilerine, parlak gökyüzüne ya da parlak bir bilgisayar ekranına) doğrudan bakmaktır. Baktığınız arka plan ne kadar düzgünse ve tek renkse, o kadar kolay görebilirsiniz. Ayrıca baktığınız yer ne kadar aydınlıksa, göz bebeğiniz o kadar küçülecektir. Bu da, görüntünün netleşmesini sağlayacaktır.

Normalde beynimiz bunları görmezden gelmeyi öğrenir, bu sebeple çoğu zaman, günlük yaşantımızda bunlar dikkatimizi çekmez. Bu nedenle, eğer ki rahatsız edici veya abartılı düzeyde değilse, herhangi bir şey yapılmasına gerek yoktur. Ancak eğer sayılarının artmaya başladığı hissediliyorsa, doktora gidilmesi önemle tavsiye edilir. Bazı durumlarda bu parçacıkların artması, bazı ciddi hastalıkların belirtisidir. Bu yapıların parçalanması ve yok edilmesi için vitrektomi ve vitreoliz adı verilen iki yöntem uygulanır. İlkinde gözdeki bu yapıların bir emiciyle alınmasına çalışılırken, ikincisi daha çok "lazer" temelli bir tedavidir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Vitröz parçacıklar (ya da yüzer noktalar), gözünüzde görebileceğiniz hızlı ışık hareketleri ya da minik ışık patlamaları ile karıştırılmamalıdır. Buna "fosfen" adı verilir ve vitröz parçacıklarla hiçbir alakası yoktur. Fosfen olgusunun ne olduğunu anlamak için, buradaki yazımızı okuyabilirsiniz.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
46
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 53
  • Merak Uyandırıcı! 26
  • İnanılmaz 18
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 17
  • Bilim Budur! 12
  • Muhteşem! 10
  • Umut Verici! 4
  • Güldürdü 1
  • Korkutucu! 1
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Türev İçerik Kaynağı: TED-Ed | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 28/03/2024 14:34:53 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1714

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
M. Mauser, et al. Yüzer Noktalar: Gözlerinizin Önünde Uçuşan Tuhaf Şekiller. (28 Kasım 2013). Alındığı Tarih: 28 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/1714
Mauser, M., Bakırcı, Ç. M. (2013, November 28). Yüzer Noktalar: Gözlerinizin Önünde Uçuşan Tuhaf Şekiller. Evrim Ağacı. Retrieved March 28, 2024. from https://evrimagaci.org/s/1714
M. Mauser, et al. “Yüzer Noktalar: Gözlerinizin Önünde Uçuşan Tuhaf Şekiller.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 28 Nov. 2013, https://evrimagaci.org/s/1714.
Mauser, Michael. Bakırcı, Çağrı Mert. “Yüzer Noktalar: Gözlerinizin Önünde Uçuşan Tuhaf Şekiller.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, November 28, 2013. https://evrimagaci.org/s/1714.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close