Yeni Nesil Giyilebilir Teknoloji, Kullanıcıların Hareket Halindeyken Makineleri ve Robotları Kontrol Etmesini Sağlıyor!

University of California San Diego’da mühendisler, insanların yalnızca el-kol hareketlerini kullanarak makineleri kontrol etmesini sağlayan yeni nesil bir giyilebilir sistem geliştirdi. Kullanıcılar koşu esnasında, arabada seyahat ederken veya dalgalı bir denizde yüzerken bile makineleri kontrol edebiliyorlar.

Nature Sensors’da 17 Kasım 2025’de yayımlanan sistem, giyilebilir teknolojide uzun süredir devam eden, gerçek dünya koşullarında hareket sinyallerinin güvenilir bir şekilde tanınması sorununu çözmek adına esnek elektroniği yapay zekâ ile birleştiriyor.

UC San Diego Jacobs Mühendislik Okulunun Aiiso Yufeng Li Aile Kimya ve Nano Mühendisliği Bölümü'nde doktora sonrası araştırmacı ve çalışmanın eş yazarlarından olan Xiangjun Chen konuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu:

Hareket sensörlü giyilebilir teknolojiler, kullanıcı hareketsizken iyi çalışıyor. Bununla birlikte koşma gibi yoğun hareket durumlarında sensör sinyalleri bozuluyor.

Bu durumun, giyilebilir teknolojilerin günlük hayattaki pratikliğini kısıtladığını belirten Chen, açıklamalarına şu şekilde devam ediyor:

Sistemimiz bu sınırlamayı ortadan kaldırıyor. Yapay zekâyı kullanarak gürültülü sensör verilerini gerçek zamanlı olarak temizliyoruz. Böylece dinamik ortamlarda bile makineleri güvenilir şekilde kontrol etmeyi mümkün kılıyoruz.

Teknoloji, rehabilitasyondaki hastaların veya hareket kabiliyeti kısıtlı bireylerin, ince motor becerilerine ihtiyaç duymadan robotik cihazları doğal hareketlerle kontrol etmelerini sağlayabilir. Ayrıca sanayi çalışanları ve ilk müdahale ekipleri, yoğun hareketli veya tehlikeli ortamlarda ellerini kullanmadan alet ve robot kontrolünde bulunabilir. Hatta dalgıçlar ve uzaktan kumandalı operatörler, türbülanslı koşullara rağmen su altı robotlarını kontrol edebilirler. Tüketici cihazlarında ise sistem, günlük ortamlarda hareket tabanlı kontrolleri daha güvenilir hale getirebilir.

Çalışma, her ikisi de UC San Diego Jacobs Mühendislik Okulunun Aiiso Yufeng Li Aile Kimya ve Nano Mühendisliği Bölümü'nde profesör olan Sheng Xu ve Joseph Wang'ın laboratuvarları arasındaki iş birliğiyle gerçekleştirildi.

Araştırmacılara göre, bu sistem çok geniş bir hareket bozulması aralığında güvenilir şekilde çalışan ilk giyilebilir insan-makine arayüzü olma özelliği taşıyor. Böylece, insanların gerçek hayattaki hareket etme biçimleriyle uyumlu çalışabiliyor.

Cihaz, esasen kumaş bir kol bandına yapıştırılmış yumuşak, bir elektronik yama. Hareket ve kas sensörleri, bir bluetooth mikrodenetleyici ve esnek bir pili kompakt, çok katmanlı bir sistemde birleştiriyor. Sistem; koşma ve titremeden deniz dalgalarının hareketine kadar gerçek hareket ve koşullardan oluşan bir bileşik veri kümesiyle eğitildi. Koldan gelen sinyaller; paraziti ortadan kaldıran, hareketi yorumlayan ve bir makineyi (örneğin bir robotik kolu) gerçek zamanlı olarak kontrol etmek için bir komut ileten özelleştirilmiş bir derin öğrenme çerçevesi tarafından yakalanıyor ve işleniyor.

Chen, “Bu gelişme, günlük hayatta kullanılabilecek sezgisel ve sağlam insan-makine arayüzlerine bir adım daha yaklaştırıyor,” diyor.

Sistem, birden fazla dinamik koşulda test edildi. Test kapsamında katılımcılar; cihazı, yüksek frekanslı titreşimlere maruz kalıp çeşitli bozulmaların bir kombinasyonu altında koşarak bir robotik kolu kontrol etmek için kullandılar.

Cihaz ayrıca UC San Diego Scripps Oşinografi Enstitüsündeki Scripps Okyanus-Atmosfer Araştırma Simülatörü kullanılarak hem laboratuvar üretimi hem gerçek dalga koşullarını taklit eden deniz simülasyonları koşullarında da doğrulandı. Her durumda sistem, doğru ve düşük gecikmeli bir performans sergiledi.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Bu proje, başlangıçta askeri dalgıçların su altı robotlarını kontrol etmelerine yardımcı olma fikrinden ilham almıştı. Ancak ekip, hareketten kaynaklanan parazitin yalnızca su altı ortamına özgü olmadığını, giyilebilir teknolojide yaygın bir sorun olduğunu fark etti.

Chen, konuyla ilgili aşağıdaki açıklamada bulundu:

Bu çalışma, giyilebilir sensörlerde gürültü toleransı için yeni bir yöntem sunuyor. Hem esnek hem kablosuz hem de karmaşık çevresel ve kişisel verilerden öğrenebilen yeni nesil sistemlerin önünü açıyor.