Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Yamyamlıktan Doğan Beyin Hastalıklarını Önleyen Faydalı Mutasyonlar!

2 dakika
5,386
Yamyamlıktan Doğan Beyin Hastalıklarını Önleyen Faydalı Mutasyonlar!
Fore insanlarına ait bir kabile... Fotoğrafta "gelin tanıtımı" görülüyor. Erkekler, kadının hayatta kalması ve çocuklar üretebilmesi için dua ediyorlar.
Tüm Reklamları Kapat

Papua Yeni Gine'deki insan topluluklarını bir zamanlar kitlesel olarak yok etmiş olan nadir bir beyin hastalığını inceleyen araştırmacılar, prion adı verilen hatalı katlanmış proteinlerin beyinde yayılmasını engelleyen bir gen çeşidine (varyantına) neden olan bir mutasyon tespit ettiler.

Kuru hastalığı, Papua Yeni Gine'deki Fore insanları arasında ilk defa 20. yüzyılın ortalarında tespit edildi. 1950'li yıllarda doruk noktasına ulaşan hastalık, her bir sene popülasyonun %2'sini öldürerek yok etmekteydi. Hastalık üzerinde araştırmalar yürüten bilim insanları, bu hastalığın nedenini geleneksel olarak sürdürülen yamyamlığa bağlamayı başardılar. Kabile, ölmüş üyelerin beyinlerini ve sinir sistemini bir ritüel olarak yiyordu. Muhtemelen Fore insanları, bir noktada Creutzfeldt-Jakob Hastalığı'na (CJH) sahip bir bireyin beynini de yedi ve hastalık bu şekilde başladı. CJH, her yıl rastgele bir şekilde tüm Dünya'da 1 milyon insanı etkileyen bir prion hastalığıdır.

Bu araştırmaları yürüten uzmanlar, daha önceden zaten bazı insanların bu hastalığa diğerlerinden daha az açık olduğunu tespit etmişlerdi. Prion proteininin 129. kodonunda aminoasit değişikliğine neden olan bir mutasyona sahip bireyler, hastalığa diğerlerine göre daha az yakalanıyordu. Kodonlar, genetik kodumuzdaki 3'lü nükleotit dizileridir. Her bir kodon (her 3 nükleotit), 1 aminoasidi kodlar. Aminoasitler de bir araya gelerek proteinleri üretir. Proteinler de hem yapısal olarak bizi üretirler; hem de vücutlarımızın işleyişini sağlar ve sürdürürler. İşte söz konusu proteini üreten genetik kodun, 129. üçlüsünde (kodonunda) tek 1 nükleotit üzerinde meydana gelen mutasyon, ani etkili bir şekilde fayda sağlayarak CJH'ye yakalanma ihtimalini azaltmaktadır.

Tüm Reklamları Kapat

2009 senesinde, University College London'da prionlar üzerine araştırmalar yürüten Dr. John Collinge önderliğindeki bir diğer ekip, Fore insanlarında yeni bir mutasyon tespit etti: bu mutasyon, 127. kodon üzerindeydi. Nature dergisinde 10 Haziran 2015'te yayınlanan makaleleri, 127. kodondaki tek bir mutasyonun glisin aminoasidi yerine valin aminoasidinin üretilmesine neden olduğunu gösteriyor. Bu mutasyona sahip bireyler, 129. kodonda mutasyona sahip olan bireylerden bile daha yüksek dirence sahip oluyorlar! 129. kodondaki mutasyon, sadece birisi anneden, birisi babadan gelen iki set genden 1 tanesinde bulunursa etkili oluyor ve etkisi, hastalığa yakalanma riskini birazcık düşürmek şeklinde oluyor. Ancak 127. kodonda tespit edilen mutasyon, Kuru ve CJH hastalıklarının ikisine karşı da tam direnç sağlıyor! Yani bu mutasyon varsa, söz konusu hastalıklara yakalanamıyorsunuz. Üstelik anneden ya da babadan aldığınızda işlevsel olduğu gibi, ikisinden birden aldığınızda da aynı etkiyi yaratıyor ve savunma sağlıyor! İşte ani etkili faydalı mutasyonlara harika bir diğer örnek!

Araştırmacılar bu korumanın, 127. kodonda meydana gelen mutasyonun prion proteinlerinin hatalı şekillere girmesini önlemesi sayesinde olduğunu belirtiyorlar. Broad Enstitüsü'nden prion araştırmacısı Eric Minikel'in sözleriyle bitirelim:

Bu gerçekten şaşırtıcı. Bu keşif, içerisinde başka bir bölüm olmasını beklemediğim bir kitabı okumak gibi!

Mutant proteinlerin yapısı ve hastalığa tam olarak nasıl direnç sağladığı konusundaki detaylı araştırmalar devam ediyor.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
4
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 2
  • Bilim Budur! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • İnanılmaz 1
  • Merak Uyandırıcı! 1
  • Tebrikler! 0
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • B. Deng. Genetic Mutation Found To Block Prion Disease In Tribe That Used To Practice Ritual Cannibalism. (16 Temmuz 2020). Alındığı Tarih: 16 Temmuz 2020. Alındığı Yer: Scientific American | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 03/11/2024 00:57:06 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/3703

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Bilimkurgu
Terapi
Hızlı
Kanser Tedavisi
Doktor
Radyoaktif
Periyodik Tablo
Oksijen
Mikrop
Bağırsak
Sıvı
Kadın Sağlığı
Mucize
Türlerin Kökeni
Zooloji
Kök Hücre
Evrenin Genişlemesi
Bilim Tarihi
Sosyal
Yavru
Yumurta
Endokrin Sistemi
Zihin
Ses Kaydı
Koruma
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Yamyamlıktan Doğan Beyin Hastalıklarını Önleyen Faydalı Mutasyonlar!. (17 Haziran 2015). Alındığı Tarih: 3 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/3703
Bakırcı, Ç. M. (2015, June 17). Yamyamlıktan Doğan Beyin Hastalıklarını Önleyen Faydalı Mutasyonlar!. Evrim Ağacı. Retrieved November 03, 2024. from https://evrimagaci.org/s/3703
Ç. M. Bakırcı. “Yamyamlıktan Doğan Beyin Hastalıklarını Önleyen Faydalı Mutasyonlar!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 17 Jun. 2015, https://evrimagaci.org/s/3703.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Yamyamlıktan Doğan Beyin Hastalıklarını Önleyen Faydalı Mutasyonlar!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, June 17, 2015. https://evrimagaci.org/s/3703.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close