Stetoskobun Soğuğuna 2 Primatın Tepkisi

- Özgün
- Primatoloji
Daha önceden 1999 senesinden kalan şu fotoğraftaki goril yavrusunun stetoskobun soğuğuna tepkisini göstermiştik. Bu seferse bir internet kullanıcısı tarafından hazırlanan bu fotoğrafı paylaşmak istiyoruz. Evrim Ağacı'nda birbirine çok yakın iki dalda bulunan iki hayvan türünün yavruları ve soğuğa verdikleri tepki...
Burada bir noktanın altını çizmek lazım: birçok insan, evrimsel biyoloji dahilindeki teorilerin temel iddiasının türler arasındaki yüzeysel benzerliklere dayandığını iddia ederek koca bir bilimi hiçe saymaya çalışmaktadırlar. Elbette, bu fotoğraftaki gibi olaylar, insanlık tarihinin gördüğü en güçlü ve kapsamlı bilimsel açıklamalarından biri olan Evrim Teorisi'nin yüzeyi bile sayılmaz. Bilim insanları, "Aa, bu iki tür ne kadar birbirine benziyor; o zaman akraba olmalılar, evrimsel süreçte ortak atayı paylaşıyor olmalılar." gibi sığ sayılabilecek yaklaşımlarla bilimi inşa edip ilerletmiyorlar. Evrim Teorisi'nin temeli, antropolojiden genetiğe, ekolojiden arkeolojiye, morfolojiden paleontolojiye, biyolojiden fizyolojiye kadar çok fazla bilim dalının ortaklaşa çalışması ve bulgu birlikteliği ile atılmıştır ve üzerine bu dallar ve diğerlerinden gelen bilgilerle çok daha fazlası inşa edilmiştir ve halen de edilmektedir.
Ancak bu açıklamamız, fotoğrafta gördüğümüz benzerliğin kör tesadüf olduğu izlenimi de uyandırmasın. Bu benzer davranış, elbette ki ortak bir ataya işaret etmektedir. Öyle ki, insanların yapabildikleri tüm yüz ifadelerini kataloglamak için geliştirilen Yüz Hareketleri Kodlama Sistemi (FACS) dahilinde tanımlanan ve temel yüz hareketlerini oluşturan 20 Hareket Ünitesi'nin (AU) 19 tanesinin kas altyapısını şempanzelerle birebir, bu kaslardan doğan 19 temel hareketin iki türde de test edilmiş 16 tanesinin 11 tanesini şempanzelerle birebir paylaşmaktayız. Bu kasların bir araya gelerek oluşturduğu insanlara ait yüzlerce, şempanzelere ait onlarca farklı yüz ifadesi arasında büyük benzerlikler görmekteyiz. Bu benzerliklerin miktarı, evrimsel (filogenetik) olarak belirlenmiş daha uzak akrabalarımıza gittikçe hızla azalmaktadır. Bir balığın yüz hareketlerinin insana benzerliği ile, bir köpeğinki, bir atınki ve bir şempanzeninkinin farklı olması ve bu farklılıkların evrimsel akrabalık ilişkileriyle neredeyse birebir örtüşüyor olması tesadüf değil, evrimdir.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- A. M. Burrows, et al. (2020). Muscles Of Facial Expression In The Chimpanzee (Pan Troglodytes): Descriptive, Comparative And Phylogenetic Contexts. Journal of Anatomy, sf: 153–167. | Arşiv Bağlantısı
- S. Vick, et al. (2020). A Cross-Species Comparison Of Facial Morphology And Movement In Humans And Chimpanzees Using The Facial Action Coding System (Facs). Journal of Nonverbal Behavio, sf: 1–20. | Arşiv Bağlantısı
- L. A. Parr, et al. (2020). Social Cognitive And Affective Neuroscience. Social Cognitive and Affective Neuroscience, sf: 221–228. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/02/2025 18:08:03 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2349
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.