Tavuklarda kanibalizm hakkinda bilgi verebilir misiniz?

Tavuklarda kanibalizim davranış bozukluğu olarak nitelendirilir. Endüstriyel tavukçulukta sık rastlanır ama bahçe tavukçuluğunda da görülebilir. Bazı tavuk ırklarında genetik yatkınlık olduğu biliniyor. Bunun dışında çok kalabalık kümeslerde ( doğada tavuklar bir horoza 7 tavuklu küçük gruplar halinde yaşarlar), kümesin kötü havalandırılması, çok fazla ve parlak aydınlatma veya kümeste dolaşıp eşelenmeye yeterli yer olmaması gibi durumlardan kaynaklanabilir.

Kloakada oluşabilecek bir yaralanma (paraziter etkenlerden, yumurta kanalının dışa sarkması sonucu veya bir travmadan kaynaklı olabilir) dikkatleri bu bölgeye çeker ve diğer tavukların kloakayı gagaladığı görülür. Bu hayvanın kan kaybından ölümüne kadar varabilir.

Bahçe tavukçuluğunda çiğ etle beslemenin de kanibalizime yol açabileceği düşünülüyor. Normalde hazır yem veya pellet yemin içinde balık unu, rendring ürünleri olabiliyor ama et çiğden verildiğinde (çig kıyma gibi) bu kanibalizimi tetikleyebilir.

Kümes koşullarını iyileştirmek, grupları kalabalık tutmamak, besinlerin yeterli olması ve ışığın ayarlanması ile önlenebiliyor. Fakat kanibalizim başladıktan sonra sürüyü bundan soğutmak epeyce zor.

Gaga kesimi uygulaması da kanibalizimin önüne geçmek için yapılabiliyor ama hayvan refahı yönünden sakıncalı. Bazen endüstriyel tavukçulukta civcivler kuluçkahanedeyken gaga kesimi uygulanıyor ama erişkin tavuklar için oldukça güç bir yöntem.

Kanibalizm yani yamyamlık davranışı, sosyal olarak baskın kuşların tüylerini gagalayarak başlayabilecek tavukların ve hindilerin saldırgan davranışlarından kaynaklanır. Kanatlı hayvanlarda kanibalizm , gagaya bağlı yaralanmayı ve ardından kan ve diğer komplike dokuların tüketimini içerir. Kanıtlar, yaşamın erken dönemlerindeki deneyimlerin, kümes hayvanlarında kanibalizmin daha sonraki gelişimi için önemli etkileri olduğunu ve kanibalizm davranışının, davranışla ilgilenen diğer tavukları gözlemleyerek geliştirilmiş öğrenilmiş bir huy olduğunu göstermektedir.

Ayrıca, yumurtlamadan hemen sonra kloaka gagalamayı veya baş, tarak, ayak ve ayak parmaklarının derisini gagalamayı da içerebilir. Bu kötü huyun alışkanlık kazanmasında , kümesin kalabalık, aşırı ışık yoğunluğu ve yem rasyonundaki içerik eksikliğinin önemli olduğu bilinmektedir . Ek olarak, yumurta üretimine giren tavuklar veya zaten üretimdeki tavuklarda, mukoza yumurta yumurtlama sırasında ve sonrasında kloakadan çıkacak ve bu kırmızı doku gagalamayı çekecektir. Diğer faktörler yetersiz yemlik alanı, mineral ve vitamin eksiklikleri, cilt yaralanmaları ve her gün ölülerin kümesten uzaklaştırılmaması sayılabilir . Sorun gagalama nedeniyle tavukların kaybına ek olarak, kanibalizim sıklıkla bulaşıcı hastalıkların yayılmasına da yol açar .

Yumurtlayan Tavuklarda Kanibalizim Davranışın Nedeni Nedir ?

Tavukları yumurtlamada kanibalizmin gelişiminin arkasındaki süreçleri açıklamaya çalışan birkaç hipotez vardır. Bazı yazarlar tüy gagalama ve kanibalizmin yem arama davranışına yakın benzerliğini vurguladılar. Kanibalizm davranışı sırasında gaganın fiziksel hareketleri , yiyecek arama davranışında kullanılan hareketlere oldukça benzerdir .

Bir başka görüşe göre ise kanibalizm davranışının kökeni hayvansal proteinlerin rasyonlarda eksik oluşudur . Yumurta endüstrisi, yem rasyonlarında ana protein kaynağı olarak bitki proteini kaynaklarına, özellikle soya fasulyesine giderek daha fazla bağımlı hale gelmiştir . Tavuk yem rasyonlarında hayvansal proteinlerin bulunmamasının giderek artan kanibalizm vakalarıyla ilişkili olabileceği düşünülmektedir .

Kanibalizm ile yem arama davranışı arasında belirgin bir ters ilişki vardır. Bu ilişki şöyle açıklanabilir tavuklar daha uzun süreler boyunca yiyecek arama davranışı ile uğraşırsa, kanibalizm eylemleri için daha az zamanları vardır ve bunun tersi de geçerlidir.

Kanibalizmin önlenmesi yukarıdaki risk faktörlerinin düzeltilmesine veya azaltılmasına bağlıdır .

Yapılması gereken başlıca müdahaleler ;

Hayvanların yem rasyonlarıda protein ve esansiyel amino asit kaynaklarını değiştirmek

Kümesteki hayvan yoğunluğunu azaltmak

Kümes içi rahatsız edici ışıklandırmayı azaltmak , daha loş bir ortam sağlamak.

Ölen hayvanları diğerlerinin gagalamasına fırsat vermeden kümes dışına çıkartmak .

Kümes altlığında palanya talaşı kullanmak sayılabilir

Kanibalizim davranışını azaltmak için kullanılan en yaygın teknik gaga düzeltmedir. Gaga düzeltme, kuşların şiddetli tüy gagalama veya yamyamlık yapmasını önlemek için gaga uçlarının düzlendiği bir işlemdir . Üst gaganın keskin distal ucunun (ucu) kırpılması, cilt travmasını gagalamadan azaltır; bu 1 günlükken yapılabilir ve olgunlaşan piliçlerde ayda bir tekrarlanabilir. Gaganın ucu, kuluçkada çıım gününde kızılötesi ısı ile yakılarak gaga kesimi yapılabilir , bu da minimum stresle kısaltılmış bir gagaya neden olur. Yaşlı kümes hayvanlarında gaga kesimi sırasında kan akışını durdurmak için dağlama gereklidir.

Yumurtlayan tavuklarda tüy gagalama ve kanibalizm salgınları, yumurta endüstrisinde hem refah hem de ekonomi açısından ciddi bir sorun olmaya devam etmektedir. Yumurtlayan tavuklar arasındaki kanibalizmi azaltmak için stratejiler geliştirirken, kanibalizm davranışının nedenlerine göre düzeltmelere gitmek önemlidir . Kanibalizm davranışı başlatan temel sorunlarının anlaşılması, bu davranışın azaltıldığı veya gelişmediği barınma ve üreme koşullarının belirlenmesine yardımcı olacaktır. Kanıtlar, tavuk yumurtlamadaki kanibalism davranışının kümesteki yetersiz yemlik alanı ve kalitesiz yem ile ilişkili olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, yemlik alanının ve yem içeriğinin ideal olarak uygun yem maddelerinin sağlanması, tavukların yumurtlamadaki kanibalizm davranışlarının insidansını önleyebilir veya azaltabilir.