Bu bir "pareidolia" örneği olarak yorumlanabilir. En basit tanımıyla pareidolia (ya da "hatalı anlam yükleme") bir şeyi, aslında olmadığı bir diğer şeye benzetmektir. Daha teknik tanımıyla pareidolia; bir gözlemcinin, belirsiz uyaranlar aracılığıyla haberdar olduğu bir şeyi, aşina olduğu diğer şeye benzetmesi durumudur. Burada "belirsiz uyaranlar"dan kasıt, benzetilen şeyin aşina olunan diğer şeye sadece yüzeysel olarak benziyor olmasıdır.
Söz konusu fotoğraf, NASA’nın 6 Ağustos 2012 günü Mars’a inen Curiosity gezgininin Mast kamerasıyla (Mastcam) “Greenheugh Pediment” adı verilen konumda kaydedilmiş.
Fotoğraftaki yarık, sanılanın aksine olağan bir kapı büyüklüğünde değil. Bu algıda perspektif önemli rol oynamış. Küçük bir çatlak, oldukça yakınlaştırılmış görüntü nedeniyle olduğundan daha büyük sanılmış.
NASA, internet sitesinde görüntünün siyah-beyaz orijinalini 7 Mayıs 2022 tarihinde kaydedildiği notuyla paylaşmıştı.
NASA’ya ait Jet Propulsion Laboratory’den (JPL) bir sözcü, Snopes‘a yaptığı açıklamada görülen yarığın kabaca 30 santimetre genişliğinde ve 45 santimetre genişliğinde (11’e 17 inç) büyüklüğünde olduğunu belirtmişti.
Görüntünün şaşırtıcı olmadığını belirten bilim insanları, kapı sanılan yapının Mars yüzeyindeki olağan jeolojik süreçler sonucu oluşmuş olabileceği görüşünde.
JPL sözcüsü, kapı şeklindeki oyuğun bulunduğu mostra boyunca lineer kırıkların bulunduğunu, birkaç lineer kırığın kesiştiği konumda yer aldığını söylemiş.
Imperial College London’dan Profesör Sanjeev Gupta, Daily Telegraph gazetesine yaptığı açıklamada kapı gibi görünen dikdörtgen şeklindeki boşluğun “normal jeolojik süreçler” yoluyla oluştuğuna dair kanıt olduğunu belirtmiş ve “çatlaktan Mars ve Dünya’da bol miktarda var, onları üretmek için deprem benzeri sallantılara ihtiyaç yok“, “görüntüde garip bir şey yok, bunlar sadece normal jeolojik süreçler” ifadelerini kullanmış.
İngiliz jeolog Neil Hodgkins, söz konusu oyuğun erozyondan kaynaklanmış olabileceğini görüşünde olduğunu aktarmış.
Nantes Üniversitesi’nden gezegen jeologu Nicholas Mangold ve Bremen’deki Jacobs Üniversitesi’nden Angelo Pio Rossi de oyuğun Marsquake olarak adlandırılan depremler yerine zaman içerisinde jeolojik deformasyonla oluştuğu değerlendirmesini paylaşmıştı.
Kapı benzer oyuğun etrafındaki yarıkların sıklıkla meydana gelen kaya çatlamasını işaret ettiği, ön tarafında yerde bulunan kayanın da benzer bir aktivite nedeniyle düşmüş olabileceği de aktarılıyor.
Kaynaklar
- www.facebook.com/malumatfurusorg. Nasa'nın Mars'ta Bir Kapı Keşfettiği İddiası - Malumatfuruş. (13 Mayıs 2022). Alındığı Yer: Malumatfuruş | Arşiv Bağlantısı
- Ç. M. Bakırcı. Pareidolia Nedir? Bize Bir Şeyler Fısıldadığını Sandığımız Şekiller!. (16 Haziran 2019). Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı