Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Anonim
Anonim Üye
2

Plastik geri dönüştürülebilir mi?

437 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Ufuk Derin
Öğrenci-Okur

Günümüzde plastikleri 2 büyük gruba ayırmaktayız: Termoset plastikler ve termoplastikler. En popüler termoplastikler PET, HDPE ve polipropilendir. Termoset plastikler arasında ise epoksi, kauçuk, poliüretan gibi plastikler bulunur. Termoset plastikler, teoride geri dönüştürülebilir olsalar da, pratik olarak henüz geri dönüştürülemeyen malzemelerdir; ancak buna rağmen, Dünya'nın yıllık plastik üretiminin %20-25'ini tek başlarına oluştururlar. Termoset plastiklerin henüz pratikte geri dönüştürülemez olması bir yana, bu alanda gelecekte etkili olabileceği yöntemler bile daha yeni yeni geliştirilmektedir; bu yöntemler halen tamamen deneyseldir ve dikkate değer hiçbir ekonomik kullanım alanları bulunmamaktadır.

Diğer plastiklerin bir kısmı da (örneğin polipropilen) teoride geri dönüştürülebilir olsa da maliyet ve teknoloji eksiği nedeniyle neredeyse hiçbir zaman geri dönüştürülmezler ve çoğu zaman araba parçaları veya parklardaki banklara dönüştürülerek çürümeleri beklenir. Yani plastik, metal veya cam gibi değildir: Alüminyum veya çelik gibi metalleri ve camı teoride sonsuz kez dönüştürebilirsiniz, çünkü eritip eritip yeniden kullanabilirsiniz. Ama plastikleri en fazla 1, şanslıysanız 2 kez dönüştürebilirsiniz.

Tüm Reklamları Kapat

Dahası, teoride bile bu kadar az miktarda geri dönüştürülebilir olan plastikler, pratikte daha da az geri dönüştürülmektedir. Çünkü firmaların geri dönüşüm yapması için, sizin rastgele attığınız çöpleri düzgün şekilde ayırmaya, onları geri dönüştürmeye ve yeniden üretmeye para harcamayı seçmesi gerekmektedir. Ne var ki birçoğu bunu asla tercih etmez, sadece öyle yapıyormuş gibi bir illüzyon yaratırlar. Ayrıca geri dönüştürülmek üzere toplanan plastiklerin %1'inden azı düzgün bir şekilde ayrıştırılmaktadır.

Geri kalan %75'lik kısmı oluşturan termoplastikler, var olan çok sayıda plastik türünün önemli bir bölümünü içerirler. Bunlar, teoride çok daha geri dönüştürülebilir olan plastiklerdir; ancak buna rağmen geri dönüştürülebilirlikleri son derece sınırlıdır: Örneğin var olan onlarca termoplastik çeşidinden genellikle sadece PET ve HDPE, yani 1 ve 2 numaralı plastikler etkili bir şekilde (%20-30 gibi oranlarda) geri dönüştürülebilmektedir; ancak onlar da en fazla 1-2 defa dönüştürülebilirler. O noktadan sonra artık dirençlerini ve bütünlüklerini yitirirler.

Tüm Reklamları Kapat

1950-2015 yılları arası insanlık, yaklaşık 8.3 milyar ton (veya 8.3 trilyon kilogram) plastik üretmiştir; bunların 6.3 milyar tonu (%76) plastik atığa dönüşmüştür; bu plastik atıkların sadece %9'u geri dönüştürülebilmiştir; sadece %1'i birden fazla kez geri dönüştürülebilmiştir.

Sadece 2015 yılında Dünya'da üretilen bütün plastiklerin %80.5'i geri dönüştürülmemiştir. Bunun yerine %25.5'i yakılarak atmosfere verilmiş, %55'i ise arazi doldurmada kullanılmıştır - ki bunların her ikisi de iklim değişimini hızlandıran faktörlerdir.

OECD'ye göre Türkiye'de de atıkların sadece %9-10 kadarı, TÜİK'e göreyse %10-12 kadarı geri kazanım tesislerine gönderilmektedir. Ancak Çukurova Üniversitesi ve Mikroplastik Araştırma Grubu'ndan Doç. Dr. Sedat Gündoğdu'nun aktardığına göre, örneğin 2015 yılında Türkiye'de plastiklerin sadece %1'i geri dönüştürülmüştür.

167 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Ç. M. Bakırcı. Plastik, İşe Yarar Bir Şekilde Geri Dönüştürülebilir Bir Malzeme Değildir!. (29 Eylül 2021). Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
6
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close