Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Ahmet Erşan Torun
Üye 9 Eylül
2

Kara delikler karanlık enerji veya karanlık madde üretiyor olabilir mi?

Kara deliklerin evrenin enerji üretim fabrikaları olduğu bir senaryo düşünüyorum. Enerji görünmediği için bilim insanları ona "karanlık" diyorlar. Bildiğimiz enerjinin bir üst versiyonu olabilir mi? Örneğin, uranyum ve plütonyum gibi. Enerjinin bir sıfat olduğunu biliyorum ama neden olmasın?
279 görüntülenme
Kara delikler karanlık enerji veya karanlık madde üretiyor olabilir mi?
Kara delikler karanlık enerji veya karanlık madde üretiyor olabilir mi?
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
2 Cevap
İlhan Taşlı
Uzay Bilimleri Takipçisi 9 Eylül

Sorunuza Karanlık Enerji'den başlayalım: Öncelikle isimlendirmede kullanılan "enerji" kelimesine fazla takılmayın, gerçekte ortada bir enerji falan olmama ihtimali çok yüksek. Galaksi ve galaksi kümeleri arasındaki boşlukların sanki bir kuvvet uygulanıyormuşçasına genişlemesi ve dolayısı ile birbirlerinden uzaklaşmasını gözlemlememiz sonucunda verdiğimiz bir isim. Bu duruma neyin sebep olduğunu tam olarak açıklayamıyoruz. Genel Görelilik prensipleri evren boyutunda bizlere yanıltıcı cevaplar da üretiyor olabilir. Belki de sistemi evren boyutunda değerlendirecek Genel Göreliliğin daha genişletilmiş bir versiyonuna ihtiyacımız vardır. Diyelim ki ismi gibi gerçekten bir enerji formu olsun. Bu enerjiyi karadelikler ile ilişkilendirmek zor görünüyor çünkü, bu fenomen madde yoğunluğunun hiç olmadığı bölgelerde yani galaksiler arası boşlukta çok daha etkin. Yani karadeliklerin olmadığı bölgelerde daha aktifler.

Karanlık Madde tarafına bakacak olursak; Gene aynı şekilde "madde" kelimesine takılmamak lazım. Galaksilerin toplam kütle çekiminin olması gerekenden çok daha fazla olması nedeniyle astrofizikçilerin çaresizlikten "ortada kesin bir madde olmalı ki bu sağlanabilsin" düşüncesinden yola çıkılarak verilen bir isimden ibaret. Yakın zamanda yapılan bazı çalışmalar karadeliklerin samanyolu içindeki sayısının bilinenden çok daha fazla olabileceğini ortaya koydu. Karadelikler Karanlık Madde üretmiyor ama, Karanlık Madde etkisine sebep olan başrol oyuncularından bir tanesi olabilir.

Tüm Reklamları Kapat

Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
7
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Moderatör Uyarısı
Yapay Zeka Kullanımı 1 moderatör tarafından eklendi
Yazının çoğunda veya tamamında yapay zeka kullanılmış, akademik veya güvenilir kaynak sunulmamıştır.
1
Ardıl Yıldırım
öğrenciyim ve bilime hayranım ! 9 Eylül

Kara deliklerin karanlık enerji veya karanlık madde üretiyor olabileceği fikri, modern astrofizik ve kozmolojide tartışılan ilginç bir hipotezdir, ancak şu anda bu konuda doğrudan bir kanıt bulunmamaktadır. Bu iki fenomenin kara deliklerle bağlantısı konusunda bazı teoriler ve spekülasyonlar olsa da, bu konular hakkında hala net bir cevap vermek zor.

### Kara Delikler, Karanlık Madde ve Karanlık Enerji Hakkındaki Bilgiler

Öncelikle, **kara delikler**, **karanlık enerji** ve **karanlık madde** nedir?

Tüm Reklamları Kapat

- **Kara Delikler**, uzay-zamanın aşırı yoğun olduğu bölgeler olup, yerçekimsel çekimleri o kadar kuvvetlidir ki, ışık bile onlardan kaçamaz. Kara delikler, çöken yıldızlar veya daha büyük kozmik olaylar sonucunda oluşur.

- **Karanlık Madde**, evrendeki kütle çekim etkilerini açıklamak için var olduğu düşünülen, ancak doğrudan gözlemlenemeyen bir maddedir. Normal madde ile etkileşime girmez, fakat galaksiler üzerindeki kütle çekimsel etkilerinden dolayı varlığına dair çıkarımlar yapılmıştır.

- **Karanlık Enerji**, evrenin genişlemesini hızlandıran gizemli bir enerji formudur. Evrenin toplam enerji yoğunluğunun büyük bir kısmını oluşturduğu düşünülmekte ve evrenin genişleme hızını artıran itici bir güç olduğu kabul edilmektedir.

Tüm Reklamları Kapat

### 1. **Kara Delikler Karanlık Madde Üretiyor Olabilir mi?**

Kara deliklerin karanlık madde üretip üretmediği fikri üzerine birkaç spekülasyon yapılmıştır, ancak bunlar henüz kanıtlanmış değildir. Kara deliklerin karanlık madde üretmesi olası gözükmese de, bazı ilginç teoriler öne sürülmüştür:

- **Primordial Kara Delikler (İlkel Kara Delikler) ve Karanlık Madde:** Evrenin erken dönemlerinde, yüksek enerji yoğunlukları altında küçük kara delikler (primordial kara delikler) oluşmuş olabilir. Bazı teoriler, bu kara deliklerin evrendeki karanlık maddenin bir kısmını açıklayabileceğini öne sürer. Ancak bu hipotezi doğrulayan doğrudan bir kanıt henüz bulunmamıştır.

- **Kara Delik ve Karanlık Madde Etkileşimi:** Bazı teoriler, kara deliklerin karanlık maddeyi çekip sıkıştırarak onu yoğun bir halde barındırabileceğini öne sürer. Bu durum, galaksilerin merkezlerindeki süper kütleli kara deliklerin çevresinde karanlık madde yoğunluklarının artmasına neden olabilir, ancak kara deliklerin karanlık madde **üretmesi** olasılığı, teorik olarak zorlayıcıdır çünkü karanlık madde normal madde gibi davranmaz.

### 2. **Kara Delikler Karanlık Enerji Üretebilir mi?**

Karanlık enerji ve kara delikler arasındaki ilişki, kozmolojik ölçekte daha spekülatif bir konudur, çünkü karanlık enerji evrenin genişlemesinden sorumlu olan kozmolojik bir güç olarak tanımlanır, oysa kara delikler yerel çekimsel etkilerle ilgilidir.

- **Kozmolojik Sabit ve Kara Delikler:** Bazı teorilere göre, kara delikler, evrenin genişlemesine katkıda bulunan enerji yoğunluğu bölgeleri yaratabilir. Bu fikir, kara deliklerin "vakum enerjisi" (boşluktaki enerji) birikimi ile karanlık enerjiye katkıda bulunabileceğini öne sürer. Ancak bu hipotez henüz kanıtlanmamıştır ve karanlık enerji ile kara delikler arasındaki doğrudan ilişki oldukça tartışmalıdır.

- **Hawking Radyasyonu ve Karanlık Enerji:** Kara deliklerin "Hawking radyasyonu" adı verilen süreçle enerji yaydığı bilinmektedir. Ancak bu enerji yayımı, karanlık enerji ile ilişkili değildir; daha çok kara deliklerin kütle kaybetmesine neden olan bir kuantum etkisidir. Karanlık enerji üretimi ile ilgili bir süreç olmaktan çok uzaktır.

### 3. **Kara Delikler ve Evrenin Genel Dinamiği**

Tüm Reklamları Kapat

Bazı teoriler, kara deliklerin kozmolojik ölçekte evrenin genel dinamiğine önemli katkılar sunduğunu öne sürer. Örneğin:

- **Kara Delikler ve Kozmik Hologram Teorisi:** Bazı teoriler, kara deliklerin olay ufku çevresindeki bilgi yoğunluğunun evrendeki enerji yoğunluğuna katkıda bulunabileceğini öne sürer. Bu bağlamda, kara delikler evrenin genişlemesiyle ilgili kozmolojik etkilere sahip olabilir.

Tüm Reklamları Kapat

### 4. **Karanlık Madde ve Karanlık Enerjinin Farklı Doğası**

Kara delikler, kütlesel çekimsel kuvvetlerle güçlü etkileşimler yaratırken, karanlık madde ve karanlık enerji oldukça farklı doğalara sahiptir. Karanlık madde, normal maddelerle yalnızca kütle çekim yoluyla etkileşime girerken, karanlık enerji evrenin genişlemesini hızlandıran itici bir güç olarak kabul edilir. Bu iki fenomenin kara deliklerle ilişkisi teorik olarak incelenmiş olsa da, karanlık madde ve karanlık enerji üretimi kara deliklerle doğrudan bağlantılı değildir.

### Sonuç

Kara deliklerin karanlık madde veya karanlık enerji üretiyor olabileceği fikri ilginç bir spekülasyon olmakla birlikte, şu ana kadar bu konuda doğrudan bir kanıt bulunmamaktadır. Kara deliklerin, özellikle kozmolojik düzeyde karanlık madde veya karanlık enerji ile nasıl bir ilişkide olabileceği halen araştırma konusudur. Teoriler, kara deliklerin bu iki fenomeni ürettiğini öne sürmekten çok, onların etkileşimleri üzerinde durmaktadır. Bu, evrenin daha derin sırlarını çözmek için gelecekte yapılacak çalışmalarla netleşebilir.

1
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close