Bugün ilk bakışta bir balığa pek benzemiyor olsak da, kafamızdan çıkıp karnımıza inen ve sonrasında ses kutumuza dönen reküran larinks sinirimizden tutun da ana rahminde insan bebeklerinde gelişen ve sonradan farklılaşan solungaç yarıklarına kadar, balıklardan kalma genlerimizden tutun da hıçkırma gibi çok temel reflekslerimize kadar birçok özelliğimizde balık atalarımızın izini bir damga gibi taşımaya devam ediyoruz.
Embriyolojik dönemde insan embriyosunda (yine pek çok diğer omurgalı embriyosunda olduğu gibi) boyun bölgesinde balıkların solungaç yarıklarıyla özdeş yarıklar açılmaktadır.
Bilim insanlarının tartıştığı ise şudur: Bir kısım bilim insanı, "Ontogeni filogeniyi takip eder." cümlesinin doğru olabilmesi için ontogenik yapıların gerçek işlevlerinin olması gerektiğini savunmaktadırlar. Bir kısım diğer bilim insanı ise bunun bir gereklilik olmadığını ileri sürerler. Biz, ikinci gruptan yanayız. Elbette ki, Evrimsel süreçte yitirilmiş bir organın işlevinin aranması beklenmez. Yani elbette ki, insandaki yarıklar "solunum" işlevi görmemiştir ve görmeyecektir. Ancak bu, üretilme "sebeplerinin" solunum olmadığı anlamına gelmez. Balıkların genlerinin bir kısmında, bu yapıların "üretimi" ile ilgili bilgiler yer alır. Diğer bir kısmında ise yapı oluşturulduktan sonra diğer organlar ve dokularla nasıl ilişkiler kuracağına dair bilgiler bulunur ve organ buna göre işlevini sürdürür, enzimlerini üretir ve gerekli biyokimyasal tepkimeleri sürdürür. İnsanda (ya da bir diğer hayvanda) bunun yapılması beklenemez, çünkü filogenetik olarak bu yapılar milyonlarca yıl önce yitirilmiştir.
Bu sebeple, bu yarıklar belki talihsiz bir şekilde "solungaç yarıkları" olarak anılsa da (ki "solungaç" yarıkları değillerdir buradaki "solungaç yarığı" benzetmesi, terminolojik olarak hatalı bir benzetmedir. Zira yarıkların gerçekteki ismi olan "farinjal keseler", "solungaç yarığı" değildirler.), gerçekten de balıklardaki gibi bir "yarık" olarak yola çıktığı, ancak daha sonradan farklılaşarak başka organların görevlerini üstlendiği görülmektedir.
Bununla ilgili birkaç video:
https://youtu.be/7oLLzmNmrfo?t=30
https://www.youtube.com/watch?v=cO1a1Ek-HD0
https://www.youtube.com/watch?v=C6ruIZYddhk
Ayrıca "İçimizdeki Balık" belgeselini de öneririm. https://evrimagaci.org/icimizdeki-balik-kitap-ve-belgeseli-prof-dr-neil-shubin-ile-icinizdeki-baligi-surungeni-ve-maymunu-taniyin-3780