Evren yeterince genişledikten sonra evren içerisindeki madde miktarı evrene yetersiz kalıp bir vakum etkisi oluşturarak bir içe çökme oluşturamaz mı?

Bahsettiğiniz içe çökme , vakum etkisiyle değil de kütleçekim etkisiyle gerçekleşmesi gerekir.

Vakum etkisi derken bizim bildiğimiz bir balon gibi balon genişleyecek ve balonun içindeki hava yetersiz kalacağından (vakum ortamına benzer bir alan oluşacağından) "dışarıdaki hava" balonu küçültecek gibi demek istiyorsunuz sanırım.Ama evren balonunun dışında bir şeyden söz edemeyiz.Yani evrenin dışından bir şey evrene kuvvet uygulayıp evrenin içe çökmesini sağlamayacak.

Ancak evrenin ölüm senaryolarından biri de "Büyük Çöküş"dür.

Büyük çöküş , evrendeki genişleme enerjisinin artık kütleçekimine mağlup olup evrenin içine çökmesini temel alan bir teoridir.

Kısaca söylediğiniz türden bir içe çökme bu şekilde mümkündür.

Öncelikle bu içe çökme kütleçekim etkisiyle olabilir. Bunun adı Büyük Çöküş ve evrenin olası sonlarından birisi. Buna göre evrenin genişlemesi bir noktada kütleçekim kuvvetine yenik düşerek evrenin içe çökmesine sebep olabilirdi. Bu noktada zaman geriye sarılmış gibi olurdu ve zamanla tüm yıldızlar galaksiler yani herşey birbirine gittikçe yaklaşmaya başlardı. En sonda ise tıpkı bizim evrenimizin başlangıcındaki gibi bir tekilliğe dönüşürdü. Bu tekillik yeni doğa yasalarına sahip farklı bir evren oluşturabilirdi. Buna Büyük Sıçrama adı veriliyor. Bazılarına göre bu herzaman yaşanıyor yani bir evren oluşup sonra içine çökerek bir tekillik oluşturuyor sonra yeni bir evren doğuyor ve bu böyle sonsuza dek devam ediyor. Evrim Ağacı videosunda detaylı olarak anlatıyor.^[1][1]