Kozmik genişleme, boş uzayda inanılmaz yüksek hızlarda yarışan galaksiler olarak resmedilmemelidir.
Bunun yerine, galaksileri birbirinden daha da uzaklaştırarak genişleyen boş uzayın kendisidir.
Bu senaryoyu hayal etmenize yardımcı olacak faydalı bir karşılaştırma, kuru üzümlü bir somun ekmeğin fırında nasıl kabardığını düşünmektir.
Tek tek kuru üzümler hamur içinde hareket etmeseler de, hamur pişirme işlemi sırasında genişledikçe birbirlerinden daha da uzaklaşırlar.
Resmi anladınız: hamur boşluktur; kuru üzümler galaksilerdir.
Galaksiler hiç hareket etmeseler bile, uzayın genişlemesi nedeniyle aralarındaki mesafe artacaktır.
Sonsuz bir Evreni temsil etmek için, kuru üzümlü ekmek somununun sonsuz büyüklükte olması gerekirdi, ancak o zaman bile kabaran hamur kuru üzümleri birbirinden ayırırdı.
Peki ya genişleme hızı? Peki, iki kuru üzüm birbirinden 1 cm uzaklıkta başlarsa ve bir saat içinde ekmeğin boyutu iki kat artarsa, aralarındaki mesafe 2 cm olur.
Sonuç olarak, bir kuru üzümden görüldüğü gibi, diğeri saatte 1 cm hızla uzaklaşıyormuş gibi görünür.
Ancak başlangıçta daha uzakta olan, diyelim ki 3 cm'lik bir kuru üzüm, 6 cm'de sona erecek, bu da saatte 3 cm'lik görünür bir durgunluk hızına karşılık geliyor.
Aynı şey, genişleyen Evrendeki galaksiler için de geçerlidir.
Yakındaki galaksiler, daha uzak olanlardan daha yavaş bir hızda uzaklaşıyor gibi görünmektedir. Başka bir deyişle, kozmik genişlemenin tek bir hızı yoktur.
Bunu gerçekten saniyede kilometre cinsinden ifade etmek istiyorsanız, hangi mesafeden bahsettiğinizi bilmeniz gerekir.
Evrenin genişleme hızını göreceli bir büyüme oranı olarak ölçmek çok daha faydalıdır.
Görünüşe göre uzay oldukça yavaş genişliyor: şu anda kozmik mesafeler bir milyon yılda sadece %0,007 artıyor.
Evren ışıktan hızlı mı genişliyor? Bu baktığınız ölçeğe göre değişir.
Gökyüzünde zıt yönlerde bulunan iki galaksinin birbirinden 20 milyar ışıkyılı uzaklıkta olduğunu varsayalım.
Evrenin mevcut büyüme hızında, mesafeleri bir milyon yılda %0,007 artacak (1,4 milyon ışıkyılı) ve bu açıkça ışıktan daha hızlı.
Bu oran, Evrenin ömrü boyunca biraz değişti.
Yani, evet, gerçekten büyük mesafeler için Evrenin ışıktan daha hızlı genişlediğini söyleyebilirsiniz.
Ama Einstein aldırmazdı. Onun kozmik hız limiti, yalnızca fiziksel nesnelerin Evrendeki bir noktadan başka bir noktaya uzayda hareketini ifade eder.
Yani genel olarak, uzayın genişlemesinin hareket eden nesnelerle hiçbir ilgisi yoktur ve hiçbir şekilde ışık hızıyla sınırlı değildir.[1]
Bu videoyu izlerseniz daha iyi anlayabilirsiniz.
Kaynaklar
- G. Schilling. Does The Universe Expand Faster Than Light?. (24 Ocak 2023). Alındığı Tarih: 20 Haziran 2023. Alındığı Yer: BBC Sky at Night Magazine | Arşiv Bağlantısı
