Dünya küresel değil de düz olsaydı mevsimler nasıl etkilenirdi?

Dünya'nın düzlüğü mantık ve fizik dışı olduğundan ötürü, gerçeklik arz etmeyen bir durumda nasıl olurdu sorusuna cevap vermek pek makul değil. Dünya'nın yuvarlak olmasının nedeni, fizikteki yasalar (kütle çekim, basınç kuvveti vb.). Eğer bunları görmezden gelirsek, neye göre bir iklim çıkarımı yapabiliriz ki? Tüm hava dinamiklerinin değişmesi demektir bu. Fizik yasalarının bir paylaşımda izah edemeyeceğimiz kadar değişime uğraması demektir bu.

Ha diyelim ya oldu bir mucize, düz oldu. Fizik kuralları bize torpil geçip istisna yapmaya karar vermiş. Açıkçası Dünya'nın altını nasıl tanımlardık bilmiyorum yani bu düzlüğün altında ne var? Eğer biz sadece üstündeysek zira mevsimlerin oluşması mümkün değil, çünkü mevsimlerin oluşmasının en temel nedeni küresel bir geometride eksen eğikliğidir.

Özetle kumaştan gemi olmaz.

Bu tür sorulara da nasıl bir kaynak verilebilir bilmiyorum. O nedenle bu tür konuların çoğunu, temel fizik yasalarını, gezegenlerin ve yıldızların neden küresel olduğunu açıklayan yazı dizilerimizin bağlantısını bırakıyorum.

Düz Dünya Modeline Göre Mevsimler ?

Öncelikle küre dünya modeline göre mevsimleri hatırlayalım. Dünyanın güneş etrafında dönmesi sırasında eksen eğikliğinden dolayı güneş ışıkları kuzey ve güney yarıkürelere farklı açılarla gelir. Kuzey yarıküreye dik açıya yakın geldiği aylarda kuzey bölgeleri yaz dönemini yaşarken, güney yarıküreye dik açıya yakın geldiği aylarda ise bu kez güney bölgeleri yaz dönemini yaşar.

Peki mevsimleri düz dünya modeliyle açıklayabilir miyiz ? Evet, hem de gayet güzel açıklayabiliriz. Hatta açıklamadan önce şunu itiraf edelim, düz dünyaya ait gerçekleri küre dünyaya uyarlarken adamlar dersini iyi çalışmışlar.

Kürede, dünyanın ekseninin 23,27° eğri olmasının düz dünyada karşılığı düz dünyada güneşin ve ayın spiralin altında veya üstünde olmasıyla aynı sonuçları doğurur.

Kürede elips olması düz dünyada güneşin - ayın yörüngelerinin iç çemberden orta çembere ve dış çembere spiral olmasıyla aynı sonuçları doğurur.

Şimdi yukarıya eklediğim fotoğrafa odaklanalım. Evet bize küre dünyada öğretilen Yengeç ve Oğlak dönenceleri ve tabi ekvator düz dünya modelinde de geçerli. Fark şu ki Yengeç kuzeyde, Ekvator ortada, Oğlak güneyde olacak şekilde değil de Yengeç iç çember, Ekvator ortadaki çember alan, Oğlak ise dış çember olacak şekilde güneşin rotasını belirliyorlar. Daha önceki yazılarımızda da belirttiğimiz gibi güneş bize anlatılan hikayelerdeki gibi çook büyük ve 150 milyon km uzaklıkta falan değil. Aksine daha küçük ve tepemizde dolanıyor. İşte güneşin yengeç dönencesinde (içteki küçük çemberde) dolandığı aylarda düz dünyanın merkezdeki kuzey kutbuna yakın olan coğrafyaları yaz aylarını yaşıyor. Çünkü güneş tam üstlerinde dolanıyor. Bu esnada iç çembere uzak olan Avustralya gibi coğrafyalarda ise kış mevsimi yaşanıyor. Ve güneş zamanla tıpkı bir trenin ray değiştirmesi gibi yengeçten ekvatora ve sonra yine zamanla oradan oğlak rotasına giriyor. Böylece düz dünyanın daha dış çemberinde kalan ülkelerin üzerinden geçmeye başlıyor ve tabi doğal olarak bu kez merkeze yakın olan coğrafyalardan uzaklaşıyor. Özetle güneşin hangi coğrafya üzerinde hareket ettiğine göre yaz ve kış mevsimleri değişim gösteriyor. Ve evet tıpkı derslerde bize söylendiği gibi güneş 21 Aralık’tan itibaren oğlak dönencesine geçiş yapıyor, böylece Türkiye gibi merkeze (iç çembere) yakın bölgelerde kış başlıyor.

Peki bu açıklamaya göre, güneşin iç çemberde katettiği yol ile dış çemberde katettiği yol farklı bu nasıl oluyor derseniz güneşin raylar-dönenceler üzerindeki hızlarının da farklı oluşuyla açıklayabiliriz. İç çemberde merkeze yaklaştıkça güneşin hızı yavaşlıyor, dış çembere geçince ise hızı artıyor. Bu durumu, hareket eden bir bisiklet tekerinde göbeğe yakın (iç çember) bir nokta ile lastiğe yakın (dış çember) bir noktanın senkronize hareketine benzetebiliriz.

Kaynak:Blogger