Hayır. mRNA aşıları üzerindeki çalışmalar 30 yıldır devam ediyor, insanlara uygulanabilecek mRNA aşılarının klinik deneyleri ise yaklaşık 5 yıldır test ediliyor. Örneğin salgının başlama evresinde, henüz aşılardan söz edilmezken (Şubat 2020’de) yayınlanmış ve bu tarihten çok önce dergiye gönderilmiş olan bir makale, 12 farklı enfeksiyöz hastalık için gerçekleştirilen tamamlanmış mRNA aşı deneylerinden verileri içeriyor.[1] Eğer mRNA aşılarının nasıl çalıştığı hakkında daha detaylı bir okuma istiyorsanız, Nature dergisinde 2018’de yayınlanmış güzel bir makale var.[2]
2019 tarihli bir diğer çalışmada, Aralık 2015 ile Ağustos 2017 arasında katılımcılara uygulanan ve influenza için tasarlanmış bir mRNA aşısının, Faz 1 deneylerinde iyi bir koruma ve bağışıklık cevapları sağladığı görüldü.[3] Zika virüsüne geliştirilen karşı 2017’de geliştirilen bir mRNA aşısının da klinik deneyleri mevcut.[4]
Elbette bir anda hayatımıza giren pandemi, mRNA aşılarının çok geniş bir ölçekte test edilmesini mümkün kıldı. Ama eğer mRNA aşılarının yeni bir teknoloji olduğunu düşünüyorsanız ve daha önce insanlara hiç uygulanmadığına inanıyorsanız, tamamen yanılıyorsunuz.
Kaynaklar
- N. A. C. Jackson, et al. (2020). The Promise Of Mrna Vaccines: A Biotech And Industrial Perspective. Nature. doi: 10.1038/s41541-020-0159-8. | Arşiv Bağlantısı
- N. Pardi, et al. (2021). Mrna Vaccines — A New Era In Vaccinology. Nature Reviews Drug Discovery. doi: 10.1038/nrd.2017.243. | Arşiv Bağlantısı
- R. A. Feldman, et al. (2019). Mrna Vaccines Against H10N8 And H7N9 Influenza Viruses Of Pandemic Potential Are Immunogenic And Well Tolerated In Healthy Adults In Phase 1 Randomized Clinical Trials. Vaccine, sf: 3326-3334. doi: 10.1016/j.vaccine.2019.04.074. | Arşiv Bağlantısı
- ModernaTX, Inc. Safety, Tolerability, And Immunogenicity Of Mrna-1325 In Healthy Adult Subjects. (9 Ocak 2017). Alındığı Tarih: 21 Temmuz 2021. Alındığı Yer: Clinical Trials | Arşiv Bağlantısı