ChatGPT: Kendimi sanatta ve edebiyatda nasıl geliştirebilirim?

Kendini sanat ve edebiyat alanalrında geliştirmek istiyorsan ve yapmak istediğin şey sadece bir şey üretmek değilse ve/veya tükettiğin salt medya sana zevk vermiyorsa da şu işinin piri gibi duran adamlar gibi olmanın seni tatmin edeceğini düşünüyorsan adım adım giderek alt yapı oluşturmalısın. Mesela, edebiyat için önce hem okuma hızını geliştirecek temel eserler hem de okul çağında normalde okutulan veya okutulabilen basit eserleri bitirmen lazım. Bitirmen derken bütün kitapları okuyamazsın elbet ama hani halihazırda okuduğun belirli klasikler vs. olmalı. Onun dışında bazı yayın evlerinin bazı çevirileri bir yere bir gönderme, atıf veya alıntı olduğunda sayfa altında açıklamasını veriyor, bu tarz baskıalrı tercih edebilirsin. Belirli bir okuma kabiliyeti ve bilgi birikimin olduktan sonra daha ağır (hem edebi dil, hem uzunluk, hem de içerik oalrak) kitaplara geçebilir ve anlayabilirsin. Ayrıca daha spesifik alanalrda kitap okumak istiyorsan, mesela felsefe, ona göre öncülleri okuman, kelimeleri öğrenmen felsefi akımlara hakim olman lazım. Mesela hiç yunan felsefesi okumadan Nietzsche okursan adam sokrates hakkında konuşurken (eğer baskı açıklamalı değilse) foğal oalrak hiçbir şey anlamayacaksın, yahut Camus'nün kitaplarının çoğu can yayınlarınca anadildeki edebi ve terimsel ağırlığı taşıyacak şekilde çevrilmiş, anadilinde okurken bile felsefi terimlere ve bellirli alanlarda hala kullanılan eskimiş kelimelere hakim değilsen sözlüksüz okuman zor olabilir. Evet, geçelim saant konusuna. Sanatın tüm bölümlerine değinmek istesek sabaha kadar yazar ama sonuç kısmına gelmeyi başaramayız. O yüzden en popüler sanat dalları olan müzik ve resme değineceğim sadece. Müziğin bir dinleme sırası veya anlamlandırmak için yapman gereken ekstra bir şey yok, çoğu insan sadece dinler ve bundan zevk alır. Fakat yine de klasik müzikteki akımlar müziğin kendisi, teorisi, nasıl ses bütünlükleri oluşturulduğu ilgini çekebilir, güzel ama biraz uzun bir konudur. İlk başta parça isimelrine baktığında anlamsız gibi görünen harf, rakam ve semboller göreceksin ama üzerine çalışırsan her şey anlamlılaşmaya başlayacak, hatta imkanın varsa sen de piyano gibi temel enstrümanla kendi müziğini üretebilirsin. Daha modern sayılabilecek sözlü rock, pop, blues gibi müzikler için de yine müziğini inceleyebilirsin ama o biraz daha karmaşık ve hobi olarak uğraşılacak bir şey değil bence. Gruplara, tarzlara ve sanatçılara hakim olup kronolojik olarak dinleyerek müzik türlerinin gelişimini anlayabilirsin, elbet ki bir fazı daah çok sevip onu daha çok dinlemeye başlarsın ama her dönemin meşhur rock gruplarının önemli albümlerini dinlemişsen hem bir şarkı duyunca muhtemelen tanırsın hem de kendi zevkin olur (bir de bazı modern rapçilerin göndermelerini anlayabilirsin). Görsel sasnatlar için de sanatçılara, akımlara, çizim tekniklerine temel düzeyde de olsa çalışıp ne olduklarını bilmen, her şeyden önce buna ilgi duyman lazım. Daha sonra daha imgesel şeylerin anlam ve yorumlarını öğrenebilir kendini geliştirebilirsin. Modern sanatsa bir kısmı tamamen zırvalıktan ibaret olan, kalanı zannımca gereksiz soyut ve kompleks olan, çoğu insanın hayranlık duyduğu (sanıyorum ki sadece ne olduğunu anlamaya akılları ermediği için çok manyak bir şeyler gördükelrini zannediyorlar), özel bir eğitim almadan hiçbir şey anlayamayacağın eserlerden oluşuyor. O konuda yorum yapamam, şahsen benim de hiçbir fikrim yok çünkü nasıl öğrenilir, nasıl yorumlanır vs. Ama umurumda da değil, ilgimi çeken bir alan olmadığı için çok üzerine düşmedim ama modernist ve postmodernist edebi eserler güzeldir, onları okumanı tavsiye ederim. Müzikle ilgili biri 25 grup içeren ve spotify dinlenmeleri baz alınmış daha modern bir liste ile 100 maddelik zamanının en iyileri olmuş rock/metal ve pop tarzlarındaki en bilindik grupların listesini bırakıyorum.^{[1] [2]} Yazıda değinmedik ama bence bu da bir sanat, filmler için de LOTR, Godfather gib itüründe başyapıt filmlere öncelik vermeni ve eğer dizi izleyebiliyorsan onlarla da biraz ilgilenmeni tavsiye ederim ama ben kendim pek dizi izlemediğim için tavsiye veremeyeceğim. Kitaplar için ünlü dünya klasiklerini ve ayrıca daha çok Türk eserlerini içeren ayrı lsiteler bırakıyorum, listelerdeki eksiklerini tamamlamanı öneririm, çok uzun kitaplar gözünü korkutursa okumaktan vazgeçmek yerine onları şimdilik atlayıp diğerlerine odaklan bence. Çok temel dünya klasikelrinden sonra da daha çok anadili Türkçe olan kitapalra odaklanmanı tavsiye ederim.^{[3] [4]} Türkçe için güzel bulduğum bir listeyi ekledim ama tabii ki bunlarsız da olur, eğer ilgini çeken başka ktiaplar varsa durma, önemli olan okumak, bunlara da bir gün sıra gelir. Bol şans diliyorum, sürecin çok zaman alacağını unutmayın, bir gecede, bir ayda entellektüel olamadım, olmuyor bende diyip çalışmayı bırakmayın.