Bilim determinist midir?

Bilim için sadece determinizm görüşe göre ilerler demek (bence) çok iddialı ama  eksik bir tanımlama olmaktadır.

Eksikliklerin gidermek için yapılması gerekenlerden birkaçı:

• Bilimsel gelişmeler (veriler) son okura düzenli bir sıra hâlinde olarak gelmediği için son okurun öncelikli olarak o verileri kategorize etmesi geneliklidir. Fiziğin kimyaya, kimyanın biyolojiye etki etmesi gibi olguları analojik olarak zincir mi, ağaç mı yoksa başka bi' görselle mi benzetmesi gerektiği üzerine düşünmelidir.
• Bilimde kalıplaşmış bazı kelimelerin ne anlama geldiği, nasıl tanımladığı, ne olarak tanımladığını bilmesi gereklidir.
• Bilim tarihine yönelik felsefi ve sosyolojik incelemeler, araştırmalar yapmalıdır.

Evrim, Kuatum Fiziği gibi bilim dallarında determinizm yorumu gündelik hayatımızdaki yorumundan farklıdır.

Bu tarz sorularda aklıma gelen soru şu: Olasılıksal veya karmaşık bir bulanık mantığı olması veya o olayın (olgunun) neden-sonuç'u aydınlatılamama durumu o olgunun nedensellik ilkesi dışında olduğunu bilgisi mi verir?

Bilim olması gerekiyor gibi bir bakımdan konuşmaz bana. Bilim eğer böyle olsaydı çıkarsamalar veya teoriler üretmezdi. Olması gerekeni işlerdi. Ve ayrıca bilim yalın bilimsel yöntem görüşü yerine bazen yanlışlamacılıkta kullanır. Yani hipotezleri erite erite, çürüte çürüte de doğruya ilerler. Eğer determinist olmasaydı bu mümkün olmazdı.