Bu konu cidden çok fazla abartılıyor. Atalarımız açlık ve susuzlukla sürekli sınandılar ve bu konuda ciddi bir seçilim baskısı altında kaldılar. Kurtarılanlar 1-2 ay sonra kurtarılsa belki bu kadar fazla odaklanılması anlaşılır olur; ama 3 gün, 5 gün, 1 hafta, 10 gün o kadar da şaşırtıcı değil (hele ki yüz binlercesinden birkaçı olduğunda).
Öncelikle bir gerçeği hatırlayalım: "Mucize" olarak sunulan her 1 kurtuluş için 500-1000 kadar kişi öldü bu depremlerde. 13.5 milyon kişinin etkilendiği, potansiyel olarak yüz binlerce kişinin direkt olarak göçük altında kaldığı bir depremde elbette birkaç on tane uç düzey kurtarılma vakası olacaktır.
Bebek/yetişkin çok fark etmeksizin, birçok insan (sağlık durumuna da bağlı olarak) 7-8 güne kadar susuz ve aç yaşayabilir. Bebeklerde bu 6 günü aşabilir.[1] Eğer suya erişimi varsa, ezilme sendromu olmadığı sürece haftalarca da yaşayabilir. Öte yandan birçok çocuk/yetişkin, bu 7-8 günde değil, 3-4 günde susuzluk ve açlık nedeniyle öldü. Bunlar haber olmuyor tabii... Arada bir ekstrem vakalarda 10 güne, 15 güne bile çıkar bu süre; ancak bu düzeyde bir hayatta kalmayı belki on binde, yüz binde 1 görürsünüz. O da haber değeri olduğu için algıda seçiciliğe neden olur.
Bu haberler de çok sıkıntılı. "200 saat sonra kurtarıldı." deniyor ama kurtarılan vakanın ne durumda olduğu haberleştirilmiyor. Dolayısıyla tahmin etmek zorunda kalıyoruz. Bu ekstrem süreler hayatta kalan kişilerin önemli bir bölümünün en azından bir miktar suya erişimi olduğunu varsaymak makul. Havaya erişimi olmaları gerekiyor, çünkü birçok kişi kendi karbondioksiti nedeniyle boğularak öldü. Hatta bazılarının besin maddelerine bile erişimi olabilir (mesela mutfakta sıkışıp kalanlar). Bunlar düzgün raporlanmadığı için, bilemiyoruz.
Ayrıca havanın çok soğuk olması da bir faktör. Hava ne kadar sıcaksa, o kadar hızlı terliyorsunuz, tükürük üretiyorsunuz ve su kaybediyorsunuz. Hava ne kadar soğuk olursa, donmadığınız sürece o kadar yavaş su kaybediyorsunuz. Hatta hipotermi de metabolizmanızı yavaşlatarak hayatta kalma ihtimalinizi arttırıyor (tekrardan: donmadığınız sürece).
Faciadan 10-12 gün sonra kurtarılanlar hayret verici geliyor olabilir; ama kesin şartlarını bilmedikten sonra, istatistiki bir durumdan fazlası değil. Yüz binde bir olan bir şeye fazla takılıyoruz. Bu depremde takılmamız gereken şey, yüz binde doksan dokuz bin dokuz yüz doksan dokuz olan durum: Göçük altında verdiğimiz canlar.
Kaynaklar
- A. Patty. Newborn In Drain: How A Baby Can Survive For Six Days Without Food Or Water. (24 Kasım 2014). Alındığı Tarih: 25 Şubat 2023. Alındığı Yer: The Sydney Morning Herald | Arşiv Bağlantısı