Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
2

Balinalar kaslarında oksijen tutarak dalıyorsa solunan havanın nerdeyse % 80 i azot basınçla dekompresyon hastalığı sebebidir. Nasıl yakalanmıyorlar?

Biz insan dalıcıların en büyük sorunu basınçlı havanın dekompresyon hastalığına sebeb olması kontrollü İniş ve çıkış beraberindeki dalış süresi ile durumu minimuma indiriyoruz. Balinaların dalış derinliği 1000 metrenin 100 litrelik havanın 1 litreye düşmesi demek. Kalp yavaşlatma efor azaltma ve beraberindeki basınç artışından nasıl etkilenmiyorla
207 görüntülenme
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Cevap
Alper Kaan Selçukoğlu
Genç bir bilimsever

Aslında balinalar ve diğer denizel memeliler dekompresyon hastalığına (vurgun) yakalanmadıkları tam olarak net değildir. Elbette ki dekompresyon hastalığına yakalanmalarını önleyen bir dizi fizyolojik adaptasyonları vardır ancak bunlara rağmen, deniz memelilerinde dekompresyon hastalığına işaret edebilecek semptomlar görülmüştür. Örneğin birçok karaya vurmuş hayvanın dokularında kabarcık oluşumundan kaynaklanan hasara işaret edebilecek lejyonlar (yırtılmalar) olduğu bulunmuştur. Bu anormal dokuların nedenlerinin dekompresyon olup olmadığını belirlemek zor bir süreçtir, çünkü bir hayvan karaya vurduktan hemen sonra dokuların incelenmesi gerekir, aksi takdirde vurgundan kaynaklanan hasar ile bozulmadan kaynaklanan hasar birbirinden ayırt edilemez.[1] Ama dediğim gibi bu henüz tam olarak kanıtlanmış bir şey değildir. Fakat her halükarda bu canlılar binlerce yıldır su altında yaşamak için özelleşmişlerdir ve vurgun yememek için çeşitli özellikleri bulunmaktadır.

Sorunun cevabına gelecek olursak; yazıda da bahsedildiği üzere balinalar yüksek basınçlı derinliklere daldıklarında ciğerleri sıkışır dolayısıyla alveolleri de sıkışır. Kaslara giden kan akışının azalması ve kalp atışının azalması gibi bir takım olaylar, vücutta gaz taşınmasını sınırlar, hayati organlar için oksijeni korur ayrıca kan ve vücut dokuları tarafından nitrojen alımını sınırlar.[1] Buna ek olarak birçok deniz memelisi, dalış sırasında nefes borularında (trakea) gaz depolamak için ek bir yeteneğe sahiptir. Akciğerlerdeki daha küçük dallarla birlikte trakea, kıkırdak halkalarıyla güçlendirilmiştir ve akciğerlerdeki hava keseleri (alveoller) basınç altında çöktüğünde, gaz, kan dolaşımı yerine bu güçlendirilmiş akciğer boşluklarına yönelir.[2] Bu da, dalarken fazla nitrojenin kana girmesini önler.[3][4]

Tüm Reklamları Kapat

Kaynaklar

  1. S. Mynott. Do Whales Suffer From Decompression Sickness? | Saltwater Science | Learn Science At Scitable. Alındığı Tarih: 3 Mayıs 2023. Alındığı Yer: Nature | Arşiv Bağlantısı
  2. D. P. Costa. Diving Physiology Of Marine Vertebrates. (16 Ekim 2007). Alındığı Tarih: 3 Mayıs 2023. Alındığı Yer: Wiley doi: 10.1002/9780470015902.a0004230. | Arşiv Bağlantısı
  3. Woods Hole Oceanographic Institution. How Do Marine Mammals Avoid The Bends?. Alındığı Tarih: 3 Mayıs 2023. Alındığı Yer: Woods Hole Oceanographic Institution | Arşiv Bağlantısı
  4. R. A. Becker. Do Whales Get The Bends?. (19 Ağustos 2015). Alındığı Tarih: 3 Mayıs 2023. Alındığı Yer: Animals | Arşiv Bağlantısı
6
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Sorulara Dön
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Zamanın İleri Aktığını Nereden Biliyoruz?
Zamanın İleri Aktığını Nereden Biliyoruz?
Karanlık Enerji: Evreni Genişleten Gizemli Enerjinin Kaynağı Ne?
Karanlık Enerji: Evreni Genişleten Gizemli Enerjinin Kaynağı Ne?
Büyük Deprem Nerede, Ne Zaman ve Ne Büyüklükte Olacak? | Deprem Tahmini!
Büyük Deprem Nerede, Ne Zaman ve Ne Büyüklükte Olacak? | Deprem Tahmini!
Hastayken Sesimiz Neden Kalın ve Boğuk Çıkıyor?
Hastayken Sesimiz Neden Kalın ve Boğuk Çıkıyor?
Elektrik Tellerindeki Renkli Toplar Ne İşe Yarıyor?
Elektrik Tellerindeki Renkli Toplar Ne İşe Yarıyor?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close