Evet, biyoloji derslerinin vazgeçilmezlerinden birisi bu: "Üreme sırasında mitokondrilerimizdeki DNA (mtDNA) sadece anneden yavruya aktarılır, asla babadan yavruya aktarılmaz! Bu nedenle mtDNA'yı takip ederek dişi tarafının evrimsel geçmişini inceleyebiliriz."
Evet, mtDNA'nın çoğunlukla anneden yavruya aktarıldığı doğru; ancak bu, her tür için geçerli değil!
Örneğin, Mytilidae ailesinden olan ve yaygın olarak tanıdığımız kabuklu midyelerin çoğunda mtDNA sadece babadan yavruya aktarılır. Ancak bu tuhaflığı görmek için illa bizden uzak türlere bakmamıza gerek yok. Örneğin, 1999 yılında yapılan bir çalışmada, en yakın kuzenimiz şempanzelerde babadan yavruya mtDNA geçebileceğine dair bir vakaya rastlandı. Dahası, 172 koyun üzerinde yapılan araştırmada, bazı akrabaların mtDNA'sının kimi zaman babadan yavrulara aktarıldığı tespit edildi. Bunun haricinde tavuklarda ve Drosophila simulans gibi meyve sineklerinde de babadan yavruya aktarılan mtDNA örneklerini görebiliyoruz.
2018 yılına kadar yaygın olarak kabul edilen dogma, insanlarda sadece anne tarafından mtDNA aktarımı yapılabildiği yönündeydi. Ancak buna karşı çıkan biyologlar ve (azınlıkta da olsa) araştırmalar da yok değildi. Gerçekten de, ilk olarak 2018 yılında araştırmacılar, insanlarda da babadan yavrulara mtDNA geçişi olduğunu ispatladılar.
Bu halen tartışılmakta olan bir konu ve bilimsel araştırmaları nasıl etkileyeceğini zaman gösterecek.
Kaynaklar
- Yazar Yok. Pnas. (5 Haziran 2019). Alındığı Tarih: 5 Haziran 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
- Yazar Yok. Bmj. (5 Haziran 2019). Alındığı Tarih: 5 Haziran 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı