Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Serhat ibin
Serhat ibin
33K UP
Üye
92

4 boyuttan 3'ünde (kalınlık, genişlik,uzunluk) hareket edebiliyorken, 4.boyut olan zamanda niye aynı şekilde hareket edemiyoruz?

10,406 görüntülenme
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
15 Cevap
Soruyu Soranın Seçtiği Cevap
Mustafa İnanç
Mustafa İnanç
3,990 UP
Öğrenci (Fizik bölümü)

Aslında istediğin gibi hareket edebilirsin ama bu seni ne kadar tatmin eder bilemem. Uzay-zaman iç içedir. Yani 3 boyutta yaptığın hareket diğer bir boyut olan zamanı etkiler. Bir benzetmeyle kolayca anlaşılabilir. Doğu doğrultusunda 300 km/s hızla giden bir araç düşün. Şimdi de kuzeydoğu doğrultusuna 300 km/s hızla giden bir araç düşün. Kuzeydoğuya doğru giden aracın hızının kuzeyde ve doğuda iki bileşkesi vardır. Elbette bu bileşkeler 300 km/s hızdan daha az olacaktır. Yani kuzeydoğuya 300 km/s hızla giden bir aracın doğu bileşkesinin hızı 300 km/s den daha az olacaktır. Boyutlarla ilişkisine gelecek olursak dediğim gibi uzay-zaman iç içedir. Tıpkı kuzey ve doğu gibi ilişkileri vardır. Kuzeye uzay doğuya zaman dersek eğer uzayda hareketsizsen tüm hareketin doğuya doğrudur yani zaman olduğu gibi ilerler. Fakat uzayda hareket halindeysen artık sadece doğuya değil kuzeye doğru da hareket ediyorsun demektir ve bu bir bileşke oluşturur. Zamanın hızının azalmasına sebep olur. Yeterince hızlı hareket edersen (hızını ne kadar çok kuzeye yöneltirsen doğudaki hızını o kadar azaltırsın) zamanı neredeyse durma eşiğine getirebilirsin.

3,523 görüntülenme
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
36
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Cevap
Matej' el
Matej' el
3,235 UP
Cevabı ne yapacaksın bize daha çok soru lazım

Ben de olaya farklı bir açıdan yaklaşmak istiyorum..

Ya bizler de 4. boyut yani zamanda dilediğimiz gibi hareket edebiliyor ancak bunu algılayamıyorsak?.. Yada 4 boyutlu evreni algılayamadığımız için bu boyutta hareket edemiyorsak?..

Tüm Reklamları Kapat

Örneğin: National Center for Biotechnology Information'da yayınlanan bir makaleye göre:

Çöl karıncaları üzerinde yapılan deneyler bu karıncaların 2D (2 boyutlu) bir dünya algısı olduğunu göstermiş..

Tüm Reklamları Kapat

Evet bizlerden bir boyut aşağıdalar.. Acaba karıncalardan farkımız nedir diye düşündüğümüzde arada dev bir bilinç ve algı farkı göze batıyor..

Zavallı karıncalara bakıp onlara ‘3D bir dünyada yaşıyorsun kardeşim!..’ diyoruz.. Nasıl algılayamazsın?.. 3D işte her yer.. =)

O yüzden bir cevap vermek yerine başka sorularla ile geliyorum..

Boyut algısı bilinç düzeyi ile ilgili midir?..

Öyleyse Bilinç kaç boyut yukarı çıkabilir yada inebilir?..

İnsanlık bilinç veya algı olarak son düzeyine ulaşmış mıdır, yoksa sınırlara takılı mı yaşa(tıl)maktayız?..

1,812 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Yazar Yok. National Center For Biotechnology Information . (3 Eylül 2019). Alındığı Tarih: 3 Eylül 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
18
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Cevap
Berkay Yıldız
Lise Öğrencisi

Çünkü zaman oku dediğimiz kavram yüzündendir. Bu bize zamanın tek yönde ve her zaman ileri doğru olduğunu söyleyen bir olgudur. Sebebi hala bilinmemektedir ve tartışılır. Ayrıca bu kavram entropiyle iç içedir. 

2,457 görüntülenme
14
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Cevap
Mehmet Ünlü
Araştırma Sever (Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Öğrencisi)

Önce zaman kavramını açıklamak lazım. Zaman, bir boyut olmanın yanısıra maddesel bir nicelik değildir, haliyle zaman etkilenebilir, sonuç doğrultusunda değişebilir ama birincil etken olarak etkileyen, değiştiren olamaz. Örnek vermek gerekirse, bir cismin hızının artması gözlemci tarafından o kişinin zamanının yavaş akması gözlenecektir. Zamanın akışının artması, azalması gibi birincil bir etkenle etkileyen yapamazsınız çünkü bu nitelik sonuç olarak etkilenir, haliyle birincil olarak kurulamaz. Düşündüğünüz de fark edeceksiniz ki zamanın akışı: hızlanmanın, kütle çekimin, entropinin bir sonucudur, haliyle bu etkileyenler olmadan zaman birincil etkileyen olarak kullanılamaz. Yani haliyle zamanın içinde öyle istediğin gibi hareket edemezsin.

Şimdi de boyutsal olarak incelersek, zamanı donmuş bir nehire benzetebiliriz zamanın akışı olarak nitelendireceğimiz, zaman oku diye adlandırdığımız şey ise entropidir. Eğer bir bardağın yere düşüp kırılmasının geriye akmasını istiyorsan yapman gereken şey tüm hızı, enerjiyi geri çevirmektir, böylece zamanda geriye gidebilirsin. 

Tüm Reklamları Kapat

Boyutlar her zaman iç içe ve ilişkilidir. hızlanmanın, kütle çekim etkisinde bulunmanın her zaman, zaman boyutuna da bir etkisi olucaktır. yani aslında farketmesek de zaman boyutunda da değişken bir şekilde hareket ediyoruz. Ama ilk olarak açıkladığım gibi zaman maddesel bir nicelik olmadığı için ben hareketimi zaman boyutunda hızlandırayım, hızıma olan etkisini bulayım diyemezsiniz. Hızımı değiştireyim, zaman boyutuna olan etkisini bulayım diyebilirsiniz çünkü zaman birincil etkileyen olamaz.

Bunun haricinde, zamanda yaptığımız ileri yöndeki seyahati değiştriebilir miyiz? Geri yönde seyahat yapabilir miyiz? Az önce söylediğim gibi zaman aslında donmuş bir nehirden ibaret ve bu nehirdeki anların arasında farklı seyahat etmenin yolu da entropiyi geriye çevirerek zamanın ters işlemesi olacaktır. Bunun haricin de zamanda geçmişe yolculuk teorik olarak aşağıdaki metotları kullanarak yapılır: (WİKİPEDİA)

  • Işık hızından daha hızlı seyahat
  • Kozmik şeritlerin ve kara deliklerin kullanımı
  • Solucan delikleri ve Alcubierre sürücüsü

Tabii bunlar da bir tez, kimse gerçeği tam olarak bilemiyor. Yani ışık hızına ulaştığında zamanda nasıl geriye gideceği, solucan deliklerinin zaman dokusunu tam anlamıyla nasıl böldükleri ve yapacağınız seyahat de nereye gideceğiniz, alcubierre sürücüsünün nasıl çalışacağı.....

1,839 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Yazar Yok. Wikipedia. (9 Temmuz 2019). Alındığı Tarih: 9 Temmuz 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  2. Yazar Yok. Evrim Ağacı. (9 Temmuz 2019). Alındığı Tarih: 9 Temmuz 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
  3. Yazar Yok. Evrim Ağacı. (9 Temmuz 2019). Alındığı Tarih: 9 Temmuz 2019. Alındığı Yer: Bağlantı | Arşiv Bağlantısı
12
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Cevap
Tarık Yıldız
Tarık Yıldız
1,251 UP
V.T. Yıldız, Mühendis

Video kayıtlarını zamanda ileri geri oynatabiliyoruz. Video kayıtları "2 boyut"ta pixellerin birim zamanda değişiminden ibaret. Algıladığımız uzay ve zamanın dokusu ile etkileşim halinde olan başka boyut(lar) mevcutsa, daha fazla boyutu algılayabilen yaşadığımız uzayı zamanda ileri geri oynatabilir.

1,360 görüntülenme
10
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Sorulara Dön
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Umut: Her Şey Çok Güzel Olacak mı?
Umut: Her Şey Çok Güzel Olacak mı?
Ay Kraterindeki Dev Teleskop Ne İşe Yarayacak?
Ay Kraterindeki Dev Teleskop Ne İşe Yarayacak?
Körler ve Sağırlar Rüya Görür mü?
Körler ve Sağırlar Rüya Görür mü?
Acı Yemek Basur Yapar Mı?
Acı Yemek Basur Yapar Mı?
Tatil Ortası Depresyonu: Tatil İnsanları Neden Üzüyor?
Tatil Ortası Depresyonu: Tatil İnsanları Neden Üzüyor?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close