SARS-CoV-2 Virüsü, Akciğerlerden Sonra Sinir Sistemine de Zarar Verebiliyor Olabilir!
COVID-19 Hastalığının Merkezi Sinir Sistemi Üzerindeki Etkilerinin, Solunum Yetmezliği Oluşumunda Payı Olabilir!
Birleşik Krallık'taki doktorlar kısa süre önce, COVID-19 hastalarında görülen koku ve tat kaybını açıkladı; bu da solunum sistemine ilgisi ile bilinen koronavirüsün, merkezi sinir sisteminin ilgili bölümlerini de etkiliyor olabileceğini düşündürdü.
Guangzhou Solunum Hastalıkları Enstitüsü'nden Dr. Jun Xu, tüm SARS koronavirüs hastalarının %4-5'inin merkezi sinir sistemine bağlı semptomlar gösterdiği görüşündeyken, Çin'in Hong Kong kentinde daha önceden meydana gelen koronavirüs salgını (SARS-CoV) sırasında, araştırmacı Dr. K. K. Lau ve meslektaşları gerçekten de bazı hastaların kasılma, algı kaybı ve huzursuzluk sergilediklerini fark etmişlerdir. Hatta bazı SARS koronavirüs hastalarının bilgisayarlı tomografi taramalarında belirgin şekilde beyin hasarı gözlemlenmiştir.
Son koronavirüs salgınında (SARS-CoV-2), Charles E. Schmidt Tıp Fakültesi'nden Dr. Alia Filatov'un 21 Mart 2020 tarihli raporundaki bir COVID-19 hastasında görülen ensefalopati (beyin hastalığı) gibi, COVID-19'un merkezi sinir sistemi ile alakalı bulgularında büyük bir artış olmuştur. Neurology Today'in 12 Mart 2020 tarihli basımında, Vuhan'dan yakın zamanda gelen verilerin, COVID-19 vakalarının üçte birinde "bilinç değişimi" gibi nörolojik semptomların meydana geldiğini belirttiği açıklanmıştır.
Peki, SARS-CoV-2'nin merkezi sinir sistemi üzerindeki etkisi, COVID-19 ile ilişkili olan akut solunum sıkıntısına doğrudan katkıda bulunabilir mi?
Dr. Yan Chao Li, Dr. Wan-Zhu Bai ve Dr. Tsutomu Hashikawa'nın ortak araştırmalarına göre cevap "evet" olabilir.
Journal of Medical Virology dergisinin 27 Şubat 2020 tarihli sayısında Li ve meslektaşları, bazen SARS-CoV'un solunum sistemini kontrol eden beyin sapı merkezine bulaştığını ve enfekte olan hastaların kendiliğinden nefes alıp verişlerini zorlaştırdığını gösterdikleri bir çalışmadan bahsediyorlar.
Li ve diğer araştırmacıların anlattığına göre, SARS-CoV-2'nin, yakın akrabası olan SARS-CoV ile aynı şekilde davranması durumunda virüs; kandaki oksijen seviyesini takip eden akciğer kemoreseptör nöronları ve solunumu düzenlemek için akciğer hareketlerini takip eden mekanoreseptörleri, kalp atım ve solunum hızlarını kontrol eden medulla oblongata'daki (soğanilik) nöronlara bağlayan sinir fiberleri (aksonlar) aracılığıyla akciğerden beyne yayılabilir. Bu çalışmaya göre, virüs akciğerden medullaya ulaşıp beyindeki kardiyovasküler nöronların sinapslarını geçtiğinde, enfekte olan kardiyovasküler nöronlar düzgün çalışmayı durdurarak spontan solunumu engelleyebilir.
Araştırmacılar, beynin SARS-CoV-2 enfeksiyonunun solunum çöküşüne nasıl sebep olabileceği ile alakalı daha derin bir anlayışın, COVID-19'a bağlı akut solunum yetmezliğini önlemek ve tedavi etmek adına daha iyi yöntemlerin geliştirilmesinde yol gösterici olacağı sonucuna varmışlardır.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 21
- 12
- 9
- 7
- 3
- 3
- 3
- 3
- 2
- 2
- 0
- 0
- Çeviri Kaynağı: Psychology Today | Arşiv Bağlantısı
- Y. C. Li, et al. (2020). The Neuroinvasive Potential Of Sars-Cov2 May Play A Role In The Respiratory Failure Of Covid-19 Patients. Journal of Medical Virology. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 14/12/2024 00:43:32 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8521
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in Psychology Today. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.