Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Orta Doğulular Domuz Tüketimini Neden Bıraktı?

Orta Doğulular Domuz Tüketimini Neden Bıraktı? NatGeo Kids
3 dakika
112,809
Tüm Reklamları Kapat

Domuzların uzun ve çoğunlukla az anlaşılabilen bir hikayeleri vardır. Oldukça iyi bir protein kaynağı olarak domuz, dünyanın bir çok bölgesinde binlerce yıldır insanlar için çok yararlı bir hayvan olmuştur. Orta Doğu’daki tüketimi ise çok karmaşık bir hikayedir. Yeni bir araştırma, bu karmaşık tarihi keşfetmeyi amaçlıyor.

Kelsey Arkeoloji Müzesi’nden ve Michigan Üniversitesi’nden Richard W. Redding, arkeolojik hayvan kemikleri konusunda uzmandır. Daha önce, insanların kültürel evrimi sürecinde yaşamlarını sürdürme alışkanlıkları üzerine, özel olarak da avcı-toplayıcı yaşam anlayışından daha durağan besin üretime dayalı yaşama toplumların nasıl geçiş yaptığı üzerine çalışmıştır.

Tüm Reklamları Kapat

Orta Doğu'da Domuz Yetiştiriciliği

Journal of Archaeological Research dergisinde yayınlanan yeni çalışması domuzların Orta Doğu’daki insanların hayatlarından neden çıktığını anlamayı amaçlıyor.[1] Redding'in araştırması, domuz tüketiminin yasaklanması şeklinde kendini gösteren kültürel uygulamaların arkasındaki tarihsel nedenleri anlayabilmemiz için oldukça önem taşıyor.

Yabani domuzlar, Orta Doğu’ya özgü hayvanlardı ve bölgenin tamamında yaban domuzu bulmak mümkündü. Redding şöyle yazıyor:

Tüm Reklamları Kapat

Arkeolojik faunal (hayvanlara dair) verilerden yola çıkarak, yaban domuzlarının Mısır’ın Erken Neolitik Dönemi’nde El Feyyum kentinde ve Nil Deltası’nda bulunduğunu biliyoruz.

Bu yaban domuzları geniş bir coğrafyaya yayılmış ve ehlileştirme girişimleri bunu takip etmiştir. Orta Doğu’daki ilk hayvan ehlileştirme girişimleri, günümüzden 13.000 yıl öncesinde (MÖ 11.000'li yıllarda) görülmeye başlamıştır. Gerçekten de daha önceden yapılan araştırmalar, evcil domuzların Bereketli Hilal bölgesinde MÖ 5000-2000 yılları arasında oldukça yaygın olduğunu göstermektedir.

Ancak domuzlar, iş hayvanı olarak kullanılamazlar; ayrıca yün veya yumurta gibi ikincil kaynaklara da sahip değillerdir. Dolayısıyla MÖ 1000'li yıllara kadar domuzların bu bölgede yemek amacıyla yetiştirildiğine kesin gözüyle bakılmaktadır. Bunun neden değiştiği ise bilim insanları için çözülemeyen bir bulmaca olmuştur.

Domuzların Suya Olan İhtiyacı, Orta Doğu İçin Bir Problemdi!

Orta Doğu’da domuzların tüketiminin devam etmemesiyle ilgili nedenlerden biri suya olan ihtiyaçlarıdır. Domuzlar, ter bezleriyle kendilerini soğutamamaktadırlar, bu yüzden önemli miktarlarda su tüketimine ihtiyaç duyarlar. Sığır ve keçilerden çok daha fazla miktarda... Bu sürekli su ihtiyaçları hakkında Redding şöyle yazıyor:

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Yüksek su ihtiyaçları, domuzların kurak ve yarı kurak bölgelere taşınmasını çok zor hale getirmektedir. Su kaynağından su kaynağına taşınmak zorundalardır ve de bu, sadece daha soğuk havalarda mümkündür.
Bereketli Hilal bölgesi.
Bereketli Hilal bölgesi.

Bu çok büyük bir problem olarak görülmüyordu: Nedeniyse o dönemde domuzların, kâr amaçlı ticaretten çok, insanların hayatlarını geçindirmekte kullandıkları bir hayvan olmalarıydı.

Ama Redding, domuzların bir diğer evcil hayvanla yer değiştirilmiş olabileceğini öneriyor: Tavuklar.

Tavuklar, Domuzlara Karşı...

Tavuklar, domuzların tüketimini önemli ölçüde zora sokabilecek şekilde, besin ve bakım ihtiyacı konusunda çekişme içine girmişlerdir. Bu durumda, insanlar, domuzlar ve tavuklar arasında seçim yapmak zorunda kalmışlardır. Tavuklar, domuzlara göre birkaç avantaja sahiplerdir:

  • Tavuklar, aha etkili bir protein kaynağıdırlar: Tavuklar, 1 kilogram et için 3500 litre suya ihtiyaç duyarken, domuzlar 6000 litre suya ihtiyaç duyarlar.
  • Tavuklar yumurta üretirler; bu da domuzun sağlayamayacağı çok önemli bir ikincil kaynaktır.
  • Tavuklar daha küçüktür ve 24 saat içinde tüketilebilirler; bu da sıcak havalarda büyük miktarda eti saklama ve koruma gereksinimini ortadan kaldırır.
  • Tavuklar, göçebeler tarafından da kullanılabilir. Aslında tavuklar da (tıpkı domuzlar gibi) sürüler hâlinde hareket etmezler. Bu nedenle sığırlar gibi hayvanlara nazaran göçebe hayatına adapte olmaları zordur. Ama boyutları, işleri değiştirmektedir: Tavuklar, uzun mesafelerde taşınabilecek kadar küçüktürler.

Redding şöyle diyor:

Bu şartlar altında tavuk, Orta Doğu'da birincil protein kaynağı haline gelmiştir.

Tavuklar, gerçekten de Orta Doğu topluluklarına daha etkili bir protein kaynağı olmuştur. Domuzlar ise bu yaşam sisteminde ihtiyaç fazlası haline geldiler; ancak Orta Doğulular domuz kullanımını hemen terk etmediler. Redding şöyle diyor:

Evet, din temelli yasaklamalara rağmen, Orta Doğu’da domuzlar hiçbir zaman tam anlamıyla yok olmamıştır.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
55
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 112
  • Merak Uyandırıcı! 59
  • İnanılmaz 38
  • Bilim Budur! 24
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 21
  • Muhteşem! 16
  • Umut Verici! 9
  • Güldürdü 8
  • Grrr... *@$# 5
  • Korkutucu! 4
  • İğrenç! 1
  • Üzücü! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: New Historian | Arşiv Bağlantısı
  • ^ R. W. Redding. (2015). The Pig And The Chicken In The Middle East: Modeling Human Subsistence Behavior In The Archaeological Record Using Historical And Animal Husbandry Data. Journal of Archaeological Research, sf: 325-368. doi: 10.1007/s10814-015-9083-2. | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 28/03/2024 22:19:38 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7036

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
A. Thake, et al. Orta Doğulular Domuz Tüketimini Neden Bıraktı?. (20 Mayıs 2015). Alındığı Tarih: 28 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7036
Thake, A., Özdoğan, K. T. (2015, May 20). Orta Doğulular Domuz Tüketimini Neden Bıraktı?. Evrim Ağacı. Retrieved March 28, 2024. from https://evrimagaci.org/s/7036
A. Thake, et al. “Orta Doğulular Domuz Tüketimini Neden Bıraktı?.” Edited by Kadir Toykan Özdoğan. Translated by Kadir Toykan Özdoğan, Evrim Ağacı, 20 May. 2015, https://evrimagaci.org/s/7036.
Thake, Adam. Özdoğan, Kadir Toykan. “Orta Doğulular Domuz Tüketimini Neden Bıraktı?.” Edited by Kadir Toykan Özdoğan. Translated by Kadir Toykan Özdoğan. Evrim Ağacı, May 20, 2015. https://evrimagaci.org/s/7036.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close